To tylko jedna z 15 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
ks. Leszek Adamowicz, KUL
HISTORIA KODYFIKACJI PRAWA
DLA WSCHODNICH KOŒCIO£ÓW KATOLICKICH
Kodeks Kanonów Koœcio³ów Wschodnich stanowi zbiór prawa wspólnego dla 21
katolickich Koœcio³ów wschodnich sui iuris, które wraz z Koœcio³em ³aciñskim stanowi¹
swoist¹ communio Ecclesiarum w Koœciele powszechnym.
Dnia 18 paŸdziernika 1990 roku Ojciec Œwiêty Jan Pawe³ II promulgowa³ Kodeks
Kanonów Koœcio³ów Wschodnich - pierwszy w historii zbiór kanonów formie kodeksu,
które s¹ obowi¹zuj¹ce dla wszystkich katolików obrz¹dków wschodnich. Ta niew¹tpliwie
historyczna chwila poprzedzona by³a wieloma latami prac badawczych i redakcyjnych,
które mo¿na podzieliæ na trzy okresy:
1)
okres historyczny (lata 1572-1927);
2)
okres przygotowawczy (lata 1927-1972);
3)
okres prac kodyfikacyjnych (1972-1990).
1.
Geneza prac kodyfikacyjnych. Okres historyczny (1572-1927).
W strukturach Stolicy Apostolskiej pierwsze œlady instytucjonalnego zainteresowania katolikami obrz¹dków wschodnich znajdujemy dopiero za pontyfikatu Grzegorza XIII
(1572-1585), w okresie, gdy wiêksza liczba chrzeœcijan wschodnich zaczê³a wracaæ do
jednoœci koœcielnej.1 Papie¿ ten w roku 1573 powo³a³ Kongregacjê do Spraw Greków
(Congregatio pro rebus Graecorum), która mia³a zajmowaæ siê nie tylko sprawami katolików rytu bizantyjskiego czyli greckiego, ale tak¿e rozkrzewianiem wiary katolickiej pomiêdzy innymi chrzeœcijanami wschodnimi. Kolejny papie¿ Klemens VIII (1592-1605)
przemianowa³ tê Kongregacjê na Kongregacjê do Spraw Wiary i Religii Katolickiej (Congregatio super negotiis sanctae fidei et religionis catholicae). Natomiast Grzegorz XV
22 czerwca 1622 roku (bulla Inscrutabili) powo³a³ Kongregacjê Rozkrzewiania Wiary
1
Por. P. Pa³ka, Kompetencje Kongregacji dla Koœcio³ów Wschodnich w œwietle
ostatniej reformy Kurii Rzymskiej. RTK 16 (1969) 5, 27.
-2(Congregatio de Propaganda Fide) i w³¹czy³ w jej kompetencje sprawy katolików
wschodnich. W ramach tej Kongregacji kolejni papie¿e powo³ywali komisje do za³atwiania okreœlonych spraw Koœcio³a wschodniego. I tak np. Urban VIII (1623-1644) utworzy³
dwie komisje: w 1627 roku super dubiis Orientalium i dzia³aj¹c¹ w latach 1636-1645 super correctione Euchologii Graecorum, a Klemens XI (1700-1721) przekszta³ci³ w 1719
roku nazwê tê ostatni¹ komisjê w Kongregacjê do korekty ksi¹g Koœcio³a Wschodniego
(Congregatio super correctione librorum Ecclesiae Orientalis).2 Taki stan rzeczy trwa³
do 6 stycznia 1862 roku, kiedy to Pius IX konstytucj¹ Romani Pontificis postanowi³
od³¹czyæ sprawy katolików wschodnich od problemów odnosz¹cych siê do niewierz¹cych
i w tym celu w ramach Kongregacji Rozkrzewiania Wiary ustanowi³ sekcjê pro Negotiis
Ritus Orientalis.3 Ks. profesor Pawe³ Pa³ka uwa¿a³, ¿e by³a to odrêbna kongregacja
po³¹czona jedynie uni¹ personaln¹ w osobie Kardyna³a Prefekta z Kongregacj¹ Rozkrzewiania Wiary i nazywa j¹ Kongregacj¹ Rozkrzewiania Wiary dla Spraw Obrz¹dku
Wschodniego.4 Wydaje siê jednak, ¿e by³a to jednak jedna kongregacja, sk³adaj¹ca siê
z dwóch sekcji. Ks. profesor Aleksy Petrani postawi³ tezê, ¿e stan ten budzi³ wielkie niezadowolenie wœród chrzeœcijan wschodnich, gdy¿ narzekano, ¿e Wschód chrzeœcijañski
podlega tej kongregacji, która ma zlecon¹ misjê g³oszenia Ewangelii niewiernym, a
ponadto, ¿e Stolica Apostolska mniej ich ceni ni¿ ³acinników, którym musz¹ podlegaæ.5
Dopiero decyzja Benedykta XV z dnia 1 maja 1917 roku wy³¹czaj¹ca sprawy wschodnie
z Kongregacji Rozkrzewiania Wiary i ustanawiaj¹ca
(…)
…¿
swoje miejsce podczas obrad Soboru Watykañskiego I, na którym zauwa¿ono brak
jednolitoœci dyscyplinarnej Koœcio³a zarówno w tekstach prawnych, jak i w praktyce.12
Jednak pierwsze dzia³ania w kierunku kodyfikacji podjêto dopiero po promulgacji
Kodeksu Prawa Kanonicznego dla Koœcio³a ³aciñskiego w 1917 roku.
2.
Okres przygotowawczy (1927-1972).
a)
faza 1E (1927-1935)
22 lutego 1926 oraz 25 lipca 1927…
…) ustanowionej moc¹ niniejszej konstytucji, wchodzi³
Kardyna³ Ponens przez Nas i przez Naszych Nastêpców na sta³e mianowany, który mia³by
za zadanie kierowaæ studiami, które s¹ konieczne dla zebrania kanonów Koœcio³a wschodniego i sprawdzania, jeœli zajdzie taka potrzeba, wszystkich ksi¹g wschodnich
jakiegokolwiek rodzaju. 11
6
Benedictus XV, Litterae Apostolicae motu proprio datae «Dei providentis». AAS
9…
… Wschodniego Prawa Kanonicznego (Pontificia Commissio
ad redigendum Codicem iuris Canonici Orientalis).19 W sk³ad Komisji wchodzili kardyna³owie: Aloysio Sincero jako przewodnicz¹cy, Eugenio Pacelli, Iulio Serafini i Pietro
Fumasoni-Biondi jako cz³onkowie, sekretarzem zosta³ mianowany o. Acacius Coussa,
mianowano tak¿e 13 konsultorów. Komisja ta w latach od 1935 do 1945 przygotowa³a
pierwszy kompletny schemat…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)