To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Heurystyka reprezentatywno ś ci Heurystyk ą reprezentatywno ś ci oznacza klasyfikowanie rzeczy na podstawie ich
podobieństwa do przypadku typowego .
heurystyka reprezentatywno ś ci : uproszczona metoda wnioskowania polegaj ą ca na tym, ż e klasyfikacji czego ś dokonuje si ę na podstawie stopnia podobie ń stwa do przypadku typowego Kategoryzowanie rzeczy na podstawie ich reprezentatywności jest w pełni sensowne.
Gdybyśmy nie posługiwali się heurystyką reprezentatywności, jak inaczej zadecydowalibyśmy,
skąd pochodzi Brian? Czy powinniśmy po prostu na chybił trafił wybrać któryś stan, nie
próbując oceniać podobieństwa Briana do naszego wyobrażenia studenta ze stanu Nowy Jork
i studenta pochodzącego spoza niego? Jest jeszcze inne źródło informacji, które moglibyśmy
wykorzystać. Gdybyśmy nie wiedzieli nic o Brianie, rozsądne byłoby przypuszczenie, że
pochodzi on ze stanu Nowy Jork, ponieważ na uniwersytetach stanowych więcej jest studentów
miejscowych niż przybyłych z zewnątrz. Gdyby nasze przypuszczenie brzmiało „stan Nowy
Jork", posługiwalibyśmy się tak zwaną informacj ą o proporcji podstawowej albo inaczej —
informacją o względnych częstościach przedstawicieli różnych kategorii.
Co czynią ludzie, kiedy dysponują zarówno informacją o proporcji podstawowej
(np. wiedząc, że na uniwersytecie jest więcej mieszkańców stanu Nowy Jork niż
Kalifornijczyków), jak i skłaniającą do odmiennych wniosków informacją o rozpatrywanej
osobie (np. wiedząc, że Brian jest spokojnym i przyjaźnie nastawionym do ludzi blondynem,
który lubi spędzać długie godziny na plaży)? Kahneman i Tversky (1973) stwierdzili, że ludzie
ignorują proporcję podstawową, kierując się jedynie oceną reprezentatywności informacji
o konkretnej osobie — dla kategorii ogólnej (takiej, jak np. Kalifornijczycy). O ile nie jest to zła
strategia, gdy informacja dotycząca tej osoby w dużym stopniu zasługuje na zaufanie, o tyle
może nam ona przysporzyć kłopotów, jeżeli jest niepewna. Skoro proporcja podstawowa
studentów z Kalifornii na uniwersytecie stanu Nowy Jork jest niska, potrzebowałbyś
przekonywających danych wskazujących na to, że ten człowiek jest Kalifornijczykiem, żeby ją
zignorować i zaryzykować twierdzenie, iż należy on do tych nielicznych wyjątków. Ponieważ
nie jest wcale tak niezwykłe spotkanie ludzi ze wschodnich stanów, którzy mają jasne włosy, są
pogodni i zrelaksowani oraz lubią przebywać na plaży, należałoby w tym wypadku nie
lekceważyć proporcji podstawowej.
(…)
… żółtaczkę. (Mill, 1974, s. 767)
Kierowanie się reprezentatywnością niekiedy opóźniało odkrycie rzeczywistej przyczyny
choroby. Gdzieś na przełomie wieku artykuł redakcyjny w jednej z waszyngtońskich gazet
potępił lekkomyślne trwonienie funduszy federalnych na dziwaczne, naciągane pomysły
dotyczące żółtej febry, takie jak absurdalna idea niejakiego Waltera Reeda, że przyczyną żółtej
febry jest — ostatnia…
…". Jeżeli przypominasz uczestników badań, które przeprowadzili
Tversky i Kahneman (1983), uznałeś drugi z tych opisów za dużo bardziej prawdopodobny niż
pierwszy. W końcu kasjerka z banku, która działa w ruchu feministycznym, bardziej
przypomina kogoś, kto będąc w college'u zajmował się problemem dyskryminacji niż osoba
określona po prostu jako kasjerka. Uważny czytelnik zauważy jednakże, że ten sąd narusza
podstawowe…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)