To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Główny zarys myśli Historycznych korzeni hermeneutyki doszukiwać się można już w starożytności. Termin hermeneutyka jest bowiem w użyciu od bardzo dawna . Jednak do końca XVIII w. projekt ogólnej teorii hermeneutyki nie wyszedł poza postulaty. Dominowały w niej dwa przekonania: 1) kompetencje hermeneutyki są ograniczone, dotyczą jedynie spornych przypadków interpretacji, a nie wszelkiego rozumienia; 2) zadanie hermeneutyki polega na racjonalizacji faktycznie dokonywanych interpretacji.
Zadanie stworzenia ogólnej teorii interpretacji podjął niemiecki teolog, filolog i filozof F. Schleiermacher. W centrum problematyki hermeneutycznej umieścił pojęcie rozumienia, które definiował jako praktykę związaną z ogólnymi warunkami możliwości poznania realizowanego przez podmiot skończony. Hermeneutyka stała się w tym ujęciu teorią sztuki rozumienia. Rozumienie definiował Schleiermacher jako wejście w postawę i intencje autora tekstu, wymagające poznania jego epoki i psychiki. Ten psychologiczny punkt widzenia został jednak rozszerzony przez wprowadzenie takich kategorii jak: dziejowość, dialogiczność i językowość rozumienia. . W. Dilthey, kontynuując idee Schleiermachera, przyczynił się do zbliżenia hermeneutyki i filozofii. Wskazał na fundamentalną opozycję rozumienia - właściwego poznaniu humanistycznemu i wyjaśniania - charakterystycznego dla nauk przyrodniczych. Hermeneutyka stała się w ten sposób ogólną teorią rozumienia nie tylko tekstów, ale wszelkich przejawów życia .
Korzeni współczesnej filozofii hermeneutycznej dopatrzeć się można w refleksji F. Bacona, jeśli przyjąć, że początkiem tej filozofii było przeniesienie pojęć wykładni i interpretacji na całokształt świata przedmiotowego. Jeśli zaś za zwrot w kierunku hermeneutycznego sposobu filozofowania uznać poddanie krytyce tez i zamierzeń tradycyjnej metafizyki, to inspiracją była filozofia I. Kanta, a później K. Marksa, F. Nietzschego i Z. Freuda .
Filozofia hermeneutyczna zyskała wielką popularność w drugiej połowie XX wieku. Zasadniczą rolę w upowszechnieniu problematyki hermeneutycznej odegrał H. - G. Gadamer . Termin filozofia hermeneutyczna trudno sprecyzować jednoznacznie. Dla wielu współczesnych badaczy filozofia hermeneutyczna stanowi fundament wszelkiego filozofowania, a tym samym zajmuje się punktem wyjścia poznania filozoficznego, a także kwestią możliwości i granic poznania. Filozofia hermeneutyczna może też być ujmowana jako metafilozofia ograniczona w swych zainteresowaniach do problemów samej filozofii i jej podstaw. Wreszcie określenie to może nawiązywać do współczesnego sposobu filozofowania w całości mającego charakter hermeneutyczny. W tym znaczeniu byłaby to filozofia rozumiejąca i interpretująca, która nie wysuwa roszczeń do przedstawienia bytu w sobie .
(…)
… dokonał Filon z Aleksandrii. Dopiero jednak u św. Augustyna odnaleźć można interpretację Pisma Św. według zasady, że wszędzie tam, gdzie znaczenie dosłowne staje się sprzeczne z czystością wiary, należy przyjmować znaczenie symboliczne. Reformacja i humanizm przyniosły kres dominacji hermeneutyki alegoretycznej. Flacius Illiricus zainicjował charakterystyczną dla myśli nowożytnej metodę koła…
… hermeneutyczna i hermeneutyka filozoficzna. Ich nieostrość znaczeniowa sprawia, że problematyczne staje się zaliczenie określonego autora do danego nurtu. Gadamer używał terminu hermeneutyka filozoficzna na określenie hermeneutyki o ambicjach filozoficznych, obok terminu filozofia hermeneutyczna na oznaczenie filozofii, która ma charakter hermeneutyczny, akcentując podejście interpretujące i rozumiejące…
… nie jest sam dla siebie czymś pierwotnym i oczywistym, nie stanowi też bezpośredniego punktu odniesienia. „(…)Pełne zobiektywizowanie samego siebie nie jest możliwe zarówno z uwagi na historyczno-kulturowy, jak i egzystencjalny kontekst bycia człowiekiem”. W związku z tym intencją filozofii hermeneutycznej jest poszerzanie samowiedzy człowieka, dążenie do zrozumienia siebie. W wielu koncepcjach pogłębianie…
… jest skryty. Warunkiem odkrycia osobistego znaczenia poszczególnych symboli jest żywy związek osoby interpretującego z tekstem i właściwy do niego stosunek. Tekst rozumiany hermeneutycznie musi zostać przyswojony, rozumienie bowiem zakłada przezwyciężenie dzielącego nas od tekstu dystansu. Zadanie filozofii hermeneutycznej polega zatem na podążaniu ku samowiedzy, przy czym droga do tak ujętego celu…
… wymagało interpretacji był boski logos. Najbardziej wpływową tradycję hermeneutyczną starożytności - tradycję alegorezy zainicjowali Anaksagoras i Metrodor z Lampsakos. Zakładała ona rozpoznanie wpływu czasowego wymiaru kultury na spójność sensów, jakie niesie przekaz utrwalony w zapisie. W stoickim modelu interpretacji alegoretycznej pojawiły się początki schematu trzech rodzajów wykładni sensu: sensu…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)