To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Dr. hab. Maria Bijak - Kaszuba
Międzynarodowa stosunki gospodarcze
Wykład II – Handel międzynarodowy
Relatywnie wysoka dynamika handlu światowego w porównaniu z dynamiką produkcji światowej
Międzynarodowe obroty towarowe w ujęciu realnym, z reguły rosną szybciej niż produkcja światowa. W okresach
pogorszonej koniunktury dzieje się odwrotnie: handel spada szybciej niż produkcja światowa.
Przyczyny szybszego wzrostu handlu światowego niż produkcji światowej:
1. Reeksport – polega na sprowadzeniu towarów z zagranicy i ponownej ich sprzedaży do innego państwa. Tego typu
pośrednictwo w handlu może sprawić, że obroty handlowe niektórych państw będą stosunkowo wysokie w
porównaniu z potencjałem ekonomicznym tych państw.
2. Pionowa specjalizacja produkcji – w skali międzynarodowej. W przeciwieństwie do specjalizacji poziomej, w której
kraje specjalizują się w wytworzeniu produktów finalnych, specjalizacja pionowa polega na podziale procesu
produkcji określonego dobra finalnego na segmenty i ulokowaniu ich w różnych miejscach świata, tam gdzie mogą
być wytwarzane bardziej efektywnie.
Delokacja działalności produkcyjnej w skali międzynarodowej
Z punktu widzenia przedsiębiorstwa, przenoszenie za granicę produkcji towarów nazwane jest offshoringiem. dóbr. Może być
on realizowany na dwa sposoby:
1. wewnętrznie – przez ustanowienie zagranicznych filii przedsiębiorstwa (tzw. captive offshoring). Produkcja
pozostaje w ramach przedsiębiorstwa, chociaż zmienia się jej lokalizacja.
2. zewnętrznie – przez zlecenie wykonania określonej działalności produkcyjnej niezależnemu wykonawcy, zwane
outsourcingiem.
Efektem szybszego wzrostu handlu światowego w porównaniu z produkcją światową jest wzrost współzależności pomiędzy
produkcją a handlem. Oznacza to, że coraz większa część produkcji wytworzonej na świecie staje się przedmiotem wymiany
międzynarodowej. Niektóre państwa są szczególnie silnie uzależnione od handlu międzynarodowego.
Miarą tego uzależnienia jest relacja eksportu i importu towarów i usług do PKB. WTO wyodrębnia następujące stopnie tego
uzależnienia:
0 – 30%
30 – 60%
60 – 100%
≥ 100%
Przestrzenna koncentracja międzynarodowych obrotów handlowych
Przestrzenna koncentracja handlu międzynarodowego dotyczy:
1. Regionów świata (dominacja Europy i Azji)
2. poszczególnych państw (koncentracja obrotów przede wszystkim w grupie państw wysoko rozwiniętych
gospodarczo)
Towarowa struktura handlu międzynarodowego
Na ogół szybszy wzrost wolumenu obrotów dobrami przemysłowymi niż surowcami i żywnością.
1. Cecha ma charakter długofalowego trendu.
2. Cecha stanowi odzwierciedlenie analogicznego trendu w strukturze produkcji światowej (dynamika wielkości
przemysłu przetwórczego jest w okresach normalnej koniunktury wyższa niż dynamika przemysłu wydobywczego i
rolnego.
Przyczyna nierównej dynamiki handlu: relatywnie wolny wzrost popytu na surowce i żywność.
W przypadku popytu na żywność wynika to z:
niskiej elastyczności dochodowej popytu (w miarę wzrostu dochodu, udział żywności w zakupach nie rośnie, a
nawet maleje).
wysokiego stopnia samowystarczalność państw rozwiniętych gospodarczo.
W przypadku popytu na surowce decyduje:
typ postępu technicznego który, obniża zużycie surowców na jednostkę produkcji i pozwala na substytucje
surowców naturalnych surowcami syntetycznymi.
Dr. hab. Maria Bijak - Kaszuba
Międzynarodowa stosunki gospodarcze
Wykład II – Handel międzynarodowy
Podmiotowa struktura handlu międzynarodowego i internalizacja
W zależności od relacji zachodzącej między podmiotami uczestniczącymi w handlu międzynarodowym, można wyodrębnić
dwa rodzaje transakcji:
1. Między podmiotami niezależnymi od siebie.
2. Między podmiotami zależnymi, stanowiącymi część tego samego przedsiębiorstwa wielonarodowego.
Handel zinternalizowany – obroty między jednostkami ulokowanymi na terenie różnych państw, ale należącymi do tego
samego podmiotu własności – przedsiębiorstwa transnarodowego. Są to obroty w sensie przestrzennym – międzynarodowe
ale w sensie formalnym – wewnętrzno korporacyjne.
Przedsiębiorstwo transnarodowe – według definicji UNCTAD jest to przedsiębiorstwo będące spółką akcyjną lub inną
jednostką gospodarczą, składające się z przedsiębiorstwa macierzystego i afiliowanych przy nim przedsiębiorstw
zagranicznych. Przedsiębiorstwo macierzyste posiada kontrolę nad co najmniej 10% akcji lub innych udziałów jednostek
gospodarczych zlokalizowanych poza krajem jego pochodzenia.
Transakcje w handlu zinternalizowanym różnią się od transakcji zawieranych między niezależnymi podmiotami, ponieważ nie
są realizowane według zasad rynkowych, lecz są podporządkowane celom globalnej polityki przedsiębiorstwa
transnarodowego.
Ceny w takich transakcjach zwane cenami transferowymi są często nieporównywalne z cenami dóbr na rynku. Ceny te bywają
zaniżane lub zawyżane w celu np. zminimalizowania obciążenia przedsiębiorstwa z tytułu podatków nakładanych w
poszczególnych państwach czy też niedopuszczenia do kumulowania się dochodu przedsiębiorstwa w państwach których
waluta jest mało atrakcyjna.
Usługi – szczególny rodzaj wartości użytkowej, wytwarzanej w wyniku pracy ludzkiej. W odróżnieniu od towarów:
są produktami niematerialnymi, których użyteczność konkretyzuje się w usługobiorcy lub w rzeczy którą on posiada
usługi na ogół wymagają obecności w jednym miejscu i czasie usługobiorcy i usługodawcy
usługi nie mogą być produkowane na zapas i nie mogą być magazynowane
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)