To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
GEOMORFOLOGIA STRUKTURALNA WPŁYW LITOLOGII I SPĘKAŃ NA RZEŹBĘ - KRAJOBRAZY GRANITOWE
Litologiczne uwarunkowania rzeźby terenu. Granit masywny to taki, który jest w niewielkim stopniu spękany.
Granit:
Skała kwaśna, zbudowana głównie z kwarcu, skalni i łyszczyków
Skała polimineralna
Zróżnicowanie skaleni (potasowe, plagioklazy) i łyszczyków (muskowit, biotyt) - różna podatność na wietrzenie Różne proporcje poszczególnych skal
Odporność minerałów na wietrzenie: skład chemiczny warunkuje odporność (większa tam gdzie krzemionka od tego gdzie skały wapienne)
Erodowany szybciej będzie tworzył obniżenia - kotliny
minerały wchodzące w skład skał decydują o podatności danej skały na wietrzenie
granity o porfirowej budowie - grube pokrywy zwietrzelinowe
ułożenie granitowych form masywnych nawiązuje do poziomych i pionowych powierzchni spękań (strefy spękań)
wzdłuż linii osłabienia spękań będzie następowało niszczenie niszczenie skały jest najbardziej zaawansowane na skrzyżowaniu spękań
powierzchniowe formy również naśladują poziome i pionowe strefy spękań
Geneza skałek granitowych wg. D. Lintona (1955)
Koncepcja dwufazowa:
I efekt głębokiego selektywnego wietrzenia
II etap usuwania zwietrzeliny
Geneza kopuł granitowych wg Thomasa 1965
Powstały wzgórza granitowe, zbudowane z masywnej skały, wyrastają z podłoża gdy cała reszta jest rozdrabniana, zdezintegrowywana i usuwana
Wzgórze Chojnik - zbudowane z masywnego granitu. Krakowskie Skałki: Słonecznik
WPŁYW STRUKTURY - RZEŹBA PŁYTOWA
zależy od tektonicznej historii obszaru
budowa warstw, cechują się one różną odpornością na procesy niszczące,
dominacja linii poziomych w krajobrazie
płaskowyż, mocno porozcinany przez doliny potoków na przedpolu fragmenty, odnogi płaskowyżu wypreparowane w skalach mniej odpornych
powierzchnie płaskie ograniczone są urwiskami, stromymi zboczami
w oddaleniu od płaskowyżu są relikty, szczątki (igły skalne)
Wyżyna Colorado
Gruba sekwencja skał osadowych. Płaskowyż został podniesiony i rzeki wcinają się w głąb tych powierzchni. Wśród powierzchni tworzone są liczne formy skalne. Np. Monument Valley, Arizona
Góra Świadek - świadczy od dawnym zasięgu płaskowyżu.
Skutkiem działania procesów niszczących na stokach jest stopniowe cofanie się stoków (odpadanie i obrywy).
Góry Stołowe - przykład rzeźby płytowej, nie widać tog idealnie na skutek obecności roślinności.
(…)
… I GRZBIETY ODPORNOŚCIOWE
Są miejsca gdzie skała występuje bardziej punktowo, skały wulkaniczne, budują te wzgórza i grzbiety. Zastygła w kominie wulkanicznym lawa jest masywna, mało spękana np. Wyżyna Colorado, Arizona
Ostaniec - fragment, który się ostał w procesie denudacji. Przyczyna: był zbudowany z bardziej odpornej skały, wtedy może być twardzielem. Każdy twardziel może być ostańcem, ale nie każdy ostaniec może być twardzielem.
Nek - podklasa twardzieli - specyficzny rodzaj
Góry Kurcze (ryolit - perm, skała odporna), Brama Lubawska (zlepieńce, piaskowce, mułowce - perm)
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)