To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
FORMY ZJAWISKOWE PRZESTĘPSTWA Od początku historii prawa karnego zastanawiano się, jak ukarać sprawcę, jeżeli z okoliczności zaistnienia przestępstwa wynikało, że przestępstwo mogło zostać popełnione w wyniku współdziałania dwóch lub więcej osób.
1) ELEMENTY ODPOWIEDZIALNOŚCI ZBIOROWEJ.
Odpowiedzialność zbiorowa- w średniowieczu uzasadniano ją - więzami krwi lub terytorialnymi ( wróżda- zemsta krwawa- obejmowała sprawcę zabójstwa i członków rodziny ),
- więzami terytorialnymi- podłożem odpowiedzialności, trzeba było wydać zabójcę, jeśli były zwłoki. Zasada: odpowiedzialność zbiorowa nie występuje we współczesnym prawie karnym.
Wyjątek: występuje reliktowo w tych wszystkich wypadkach, w których ustawodawca nie jest w stanie oprzeć odpowiedzialności karnej za współdziałanie na innym znamieniu czasownikowym, aniżeli ujętym słowami "kto bierze udział w..". Ustawodawca obejmuje wówczas odpowiedzialność karną wszystkich tych, którzy biorą udział w dokonaniu przestępstwa bez konieczności wyodrębniania ról poszczególnych sprawców.
Przepisy, które odwołują się do odpowiedzialności zbiorowej to np. a) art. 254 §1 ( czynny udział w zbiegowisku publicznym ). Kto bierze czynny udział w zbiegowisku wiedząc, że jego uczestnicy wspólnymi siłami dopuszczają się gwałtownego zamachu na osobę lub mienie, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. Ten czynny udział to np. wznoszenie okrzyków czy śpiewanie pieśni.
b) bójka- art. 158- podlega odpowiedzialności karnej ten, kto bierze udział w bójce lub pobiciu, w którym naraża się człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo wystąpienie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu albo innych uszkodzeń ciała. Wg SN braniem udziału w bójce jest nawet wykrzykiwanie słów "ale fajnie się biją!". 2) UDZIAŁ W SPISKU ( KOMPLOCIE )
Zawężona odpowiedzialność zbiorowa. Za przestępstwo ponoszą odpowiedzialność karną tylko uczestniczy porozumienia przestępczego zwanego spiskiem. Istnienie porozumienia uzasadnia odpowiedzialność karną za spisek.
Art. 258 §1-Kto bierze udział w zorganizowanej grupie albo związku mającym na celu popełnianie przestępstw, w tym i przestępstw skarbowych, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
Odpowiedzialność karna nie za przestępstwo popełnione przez członków tej grupy, ale już za sam udział w takiej grupie. Rozwinięte to zostało przez anglosaską instytucję porozumienia ( conspiracy ), w którym sam udział podlega karze- np. porozumienie w celu działania na szkodę wymiaru sprawiedliwości.
3) TEORIA UDZIAŁU W CUDZYM PRZESTĘPSTWIE ( AKCESORYJNOŚĆ ODPOWIEDZIALNOŚCI _- niemiecka konstrukcja odpowiedzialności karnej za udział w cudzym przestępstwie stworzona w XIX w.- wyróżnienie ról przestępczych, z którymi wiązała się odpowiedzialność karna za współdziałanie. Wyróżniona:
(…)
… się dzieckiem, by przecisnęło się przez kraty i zabrało znajdujące się tam przedmioty. Dziecko wydało podżegaczowi zabrane przez siebie przedmioty, ale nie popełnia ono przestępstwa ze względu na niski wiek. Jeśli dziecko jest sprawcą głównym, to czy recydywista- odpowiada za kradzież czy też tylko jako paser?
4) KONCEPCJA SPRAWSTWA POŚREDNIEGO
Ten, kto posługuje się osobą niepoczytalną albo nieletnią…
…, który nakłaniał swoją przyjaciółkę do poddania się zabiegowi przerwania ciąży. W związku z tym zwrócił się do sprawcy B, by znalazł kogoś, kto pobije ciężarną tak, by nastąpiło poronienie. Znalazł C, który zgodził się, jednak na widok ciężarnej, zrobiło mu się tak jej żal, że nawet nie usiłował dokonać przestępstwa.
Teoria udziału w cudzym przestępstwie- A i B są wolni od odpowiedzialności.
Teoria J. Makarewicza…
…, rozpatrzmy następujący przykład:
Adwokatka została poproszona przez swojego mandanta o udzielenie pomocy polegającej na dostarczeniu pistoletu, który posiadała na podstawie stosownego uprawnienia. Mandant był przesłuchiwany. Adwokatka w trakcie przesłuchania wręczyła mu pistolet dopuszczając się pomocnictwa. Jej intencją była pomoc w przestępstwie sterroryzowania policjanta. Później wyjaśniła…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)