WYKŁAD 6
FILOZOFIA DIALOGU
BUBER
Filozofia dialogu:
- Relacja z Ty jest bezpośrednia. Między Ja i Ty nie ma pojęć, wiedzy ani fantazji, a pamięć przekształca się, kiedy przechodzi od szczegółu do całości. Między Ja i Ty nie ma celu, pożądania, antycypacji, a tęsknota zmienia się, gdy przechodzi od marzenia do zjawiska. Każdy środek jest przeszkodą. Tylko tam, gdzie rozpadają się wszystkie środki, dochodzi do spotkania.
- Doświadczenie To, którym może być też On i Ona, dokonuje się we mnie, relacja zachodzi między mną a światem.
- Rozumienie Ty nie łączy się z ograniczeniem do sfery bytu ludzkiego. Ty niekoniecznie oznacza byt ludzki, może być nim świat przyrody, „istot duchowych”, relacja. Każda z tych sfer nakierowuje nasze poznanie ku wiecznemu Ty.
- W dialogice Bubera funkcjonuje dialektyka doświadczania i relacji - każde skończone Ty przeobraża się z konieczności w To, a każde To może ukazać w sobie Ty.
- Prasłowa posiadają odmienny charakter czasowy - współczesność, teraźniejszość, obecność relacji Ja-Ty.
- Spotkanie z Ono, To jest spotkaniem ze światem, przedmiotem i oznacza obecność, ale martwą, nie tyle stojącą naprzeciw, ale podporządkowaną Ja. Jej czasowość to przeszłość.
- Charakter współczeności relacji pojmowany jest w dialogice jako niepowtarzalność sytuacji, „mgnienie”, chwila - nadprzedmiotowość i niepowtarzalność konstytuuje bezpośredni kontakt z innym. Współczesność dokonująca się jako obecność, prawdziwa i wypełniająca się relacja.
- Kategoria „naprzeciw” - wypełnia się przez spotkanie, wkracza poprzez nie w świat rzeczy, by tam nieustannie przedłużać swoje działanie, ponownie stawać się Ty.
- „Naprzeciw” to też istotowy akt ustanawiający bezpośredniość relacji, rozumiany zwykle jako uczucie.
- Uczucia towarzyszą metafizycznemu i metapsychicznemu faktowi miłości, ale nie są samą miłością. Miłość dzieje się pomiędzy Ja i Ty, jest też działaniem w świecie, konstytuuje autentyczną relację międzyosobową. Człowiek rozumiany jako osoba jest otwarty na miłość, której pozwala się niejako realizować.
- Świat To - spójny w przestrzeni i w czasie, świat Ty - nie.
- Pojedyncze Ty, gdy skończy się proces relacji, musi stać się To.
- Pojedyncze To przez wejście w proces relacji może stać się Ty.
LEVINAS
Źródła filozofii:
- judaistyczna filozofia dialogu - Cohen, Rosenzweig, Buber
- tradycja filozofii francuskiej - filozofia podmiotu, cogito
- fenomenologia Husserla
- ontologia fundamentalna Heideggera
- Merleu-Ponty, Sartre, Marcel
- problem podmiotowości i zagadnienie konstytucji podmiotu
- problem intersubiektywności
- francuska fenomenologia ciała.
(…)
… personalizmu z filozofią tomistyczną, społeczno-polityczną i teoretyczną
- prace: „Trzej reformatorzy”, „O porządku doczesnym i wolności”, „Humanizm integralny”, „Scholastyka i polityka”, „Zasady polityki humanistycznej”
- punktem wyjścia był tomizm
- połączenie elementów metafizyki z filozofią społeczną i polityczną
- problem osoby i jednostki w wymiarze społecznym
- prekursor Soboru Watykańskiego II…
…, podmiotowość - problem integracji i transcendencji
- zagadnienie autorealizacji - kategoria czynu
- problem wolności
- człowiek i jego powinność wobec społeczeństwa i wspólnoty osób
- problem godności człowieka
- filozofia a teologia ciała.
Źródła:
- tomizm i neotomizm
- personalizm orientacji tomistycznej (amerykański, francuski, niemiecki, polski)
- mistyka św. Jana od Krzyża
- fenomenologia (Scheler, Ingarden, Husserl).
Dzieła:
- „Osoba i czyn” - dzieło filozoficzne (1969 r.)
- „Miłość i odpowiedzialność”
- 14 encyklik papieskich - m.in. „Evangelium Vitae” - bardzo ważna, etyka świętości życia; „Laborem exercens” - o wartości pracy ludzkiej; „Fides et ratio”.
Tomizm i neotomizm, personalizm orientacji tomistycznej:
- reinterpretacja w ramach współczesności
- neotomizm egzystencjalny analizuje…
…
- spory z filozofią współczesną o człowieka, mające konsekwencje społeczne (praca „Etyka solidarności - problem etyki społecznej), spór z tomizmem.
WYKŁAD 7
PERSONALIZM I JEGO ODMIANY
Personalizm współczesny analizowany w kontekście filozoficznym integruje różnorodne perspektywy badawcze.
Obecne w literaturze przedmiotu różnorodne klasyfikacje personalizmu w swych dążeniach eksplikacyjnych akcentują…
… i filozofia człowieka
- ważniejsze prace: „Wprowadzenie do egzystencjalizmów”, „Czym jest personalizm”, „Personalizm - prezentacja idei personalizmu”
- fundamentem jest teoria osoby i wizja „nowego człowieka”
- krytyczna ocena spirytualizmu i materializmu
- krytyka separacji 2 sektorów bycia ludzkiego - duszy i ciała
- odczucie kryzysu moralnego człowieka
- akcentuje humanizm pracy i kategorię działania…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)