To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Personalizm Mouniera
Emmanuel Mounier, francuski filozof, krytyk literacki i publicysta, żył w latach 1905-1950. Studiował najpierw prawo, a następnie filozofię. W trakcie studiów filozoficznych pozostawał pod wpływem filozofii Bergsona, wczesnej filozofii chrześcijańskiej oraz filozofii Pascala. W późniejszym czasie duży wpływ na ukształtowanie się poglądów Mouniera miały niektóre kierunki współczesnej filozofii poza-chrześcijańskiej, jak: fenomenologia, egzystencjalizm i marksizm. Był autorem wielu prac, których wybory ukazały się w języku polskim, już po śmierci ich autora, np. w postaci książek: „Co to jest personalizm” (1960) oraz „Wprowadzenie do egzystencjalizmów” (1964). Personalizm otwarty
Personalizm Mouniera nigdy nie przybrał charakteru uporządkowanego systemu filozoficznego lub choćby jednego usystematyzowanego wykładu poglądów na życie osobowe człowieka. Mounier traktował swoje poglądy nie jako doktrynę, lecz raczej jako tylko metodę, polegającą na ciągłym poszukiwaniu odpowiedzi na pytania, które dotyczą osoby ludzkiej. Mounier osadził problematykę osoby ludzkiej w szerszej perspektywie filozoficznej aniżeli tylko w perspektywie religii katolickiej i filozofii tomistycznej. Szersze tło rozważań Mouniera dotyczyło zarówno przeszłości, czyli genealogii personalizmu jak i teraźniejszości, czyli czerpania argumentów na rzecz personalizmu z zasobu pojęciowego wielu współczesnych kierunków filozoficznych, a nie tylko z zasobu pojęciowego neotomizmu. Według Mouniera, korzenie personalizmu sięgają starożytnej Grecji, a wyrazem pierwszej rewolucji personalistycznej była Sokratesowska zasada „poznaj samego siebie”. Później decydujące dla ruchu personalistycznego pojęcie osoby dało chrześcijaństwo. Zgodnie z chrześcijańską tradycją, na której w największym stopniu zaważyła filozofia św. Tomasza, osoba ludzka stanowi niepodzielną całość duszy i ciała, posiadającą swoje korzenie w Boskim Absolucie. Powiązanie i analogia z osobowym Bogiem zapewnia jej wolność i indywidualny charakter. Wreszcie wcielenie Boga w człowieka stanowi potwierdzenie jedności ducha i ciała w każdej indywidualnej osobie oraz wspólnoty gatunkowej wszystkich ludzi. To są najważniejsze aspekty, które - zdaniem Mouniera - do pojęcia osoby wniosło chrześcijaństwo. Czasy nowożytne przyniosły poza niewątpliwymi osiągnięciami, także pewne osłabienie pozycji osoby. Przykładem osiągnięć w zakresie pogłębienia pojęcia osoby ludzkiej może być filozofia Kartezjusza i Pascala, natomiast negatywnym przykładem jest filozofia Hegla, w której osoba ludzka utraciła swoją wartość na rzecz abstrakcyjnej idei. Następna rewolucję personalistyczną, porównywalną z wkładem Sokratesa, zgotował wiek dziewiętnasty. Autorami tej rewolucji byli - zdaniem Mouniera
(…)
… i zajmują się wyłącznie własnym życiem wewnętrznym. Mounier uważał, iż reakcją na tę subiektywistyczną interioryzację był marksizm, który przypomniał ludziom o realności rzeczy. Ale zagubić można się także pośród rzeczy. Alienacji ulega nie tylko Narcyz, lecz także Herkules, który spala się w ogniu swych zewnętrznych zwycięstw. Tzw. alienacja Herkulesa polega na uprzedmiotowieniu się osoby…
… rodzajów alienacji jest zachowanie równowagi pomiędzy interioryzacją i eksterioryzacją. Równowagę tę można zachować tylko wtedy, gdy uznaje się transcendencję, tzn. gdy człowiek odczuwa potrzebę wyjścia poza siebie i odniesienia swego istnienia do istnienia boskiego Absolutu. Transcendencja jest pionową osią równowagi miedzy interioryzacją i eksterioryzacją. Nadając swemu personalizmowi chrześcijańską…
… interpretację, Mounier przeciwstawił się zarówno egzystencjalizmowi jak i marksizmowi. Jednocześnie starał się z obu tych filozofii wydobyć pewną pozytywną treść. Odrzucił natomiast pesymizm i indywidualizm egzystencjalizmu oraz marksistowski kolektywizm i walkę klasową. Personalizm Mouniera traktował osobę jako „obecność” zwróconą ku światu społecznemu. Istnienie innych osób i komunikowanie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)