Dwa oblicza paidei: arete i arche W czasach kształtowania się demokracji ateńskiej paideia odnosiła się do nauczania i kształcenia, dzięki którym człowiek nabywał określone umiejętności techniczne i intelektualne. Te dwie drogi kształtujące ludzką świadomość zdominowane były przez pedagogiczny wzorzec, prowadzący ludzkie myślenie i działanie ku formom kreacji ludzkiej rzeczywistości, które u swoich podstaw były związane z dwoma tradycjami mającymi wpływ na zmiany świadomości społecznej w kierunku humanizacji jednostek. Tradycje, o których jest tutaj mowa, to idea arche, która przejawiała się w nauczaniu elementarnym oraz idea arete, która znalazła swoje zastosowanie i uzewnętrznienie w postawach sofistycznych (politycznych i filozoficznych). Rozumienie arche ma swoje konotacje filozoficzne i polityczne. Filozoficznie rzecz ujmując, arche tłumaczone jest jako początek, zasada, pierwsze tworzywo, z którego wywodzi się wszystko co istnieje w świecie. Arche jest tym elementem prowadzenia, które daje siłę, władzę, dzięki której dopełnia się jej wykonawczy (performatywny) charakter.
Drugim elementem paidei jest arete , dzięki któremu dopełniało się kształtowanie duchowej struktury człowieka. W swojej istocie pojęcie to oznaczało: zaletę, doskonałość, sprawność, efektywność, dzielność, szlachetność, cnotę i miało istotny wpływ na kształtowanie wzorów osobowych urzeczywistnianych przez wolnych obywateli. Na szczególną uwagę zasługuje arete utylitarne, zakładające, że każdy obiekt posiada swoistą istota rzeczy, dzięki której jest tym czym jest i że ta istota rzeczy sprawia, że obiekt czemuś służy - posiada swoją „narzędziowość”. Platon pisał, że arete noża jest to, że jako narzędzie służy on do cięcia - jej cnotą jest to, że dobrze tnie . Arete (istota) sprawia zatem, że każda „rzecz” posiada to, co ją kształtuje i jednocześnie nadaje narzędziowy kierunek jego przeznaczenia, jak i ku czemuś służenia. I tak, istotą bycia człowiekiem jest jego dusza, która sprawia, że człowiek jest stworzeniem biologicznym, którego sensem jest przetrwanie jako gatunku.
Paideutyczne „wyłaniania” się kultury europejskiej Pojęcie kultury Kultura (z łac. colere = "uprawa, dbać, pielęgnować, kształcenie") - termin wieloznaczny, pochodzący początkowo od łac. cultus agri ("uprawa ziemi"), interpretowany w różny sposób przez przedstawicieli różnych nauk . W starożytności kultura jako kształtowanie ludzkiej osobowości zostało wdrożone w ludzka świadomość za pośrednictwem Cycerona (106 - 43 p.n.e.). Kulturę można określić jako ogół wytworów ludzi , zarówno materialnych, jak i niematerialnych: duchowych, symbolicznych (takich jak wzory myślenia i zachowania). Najczęściej rozumiana jest jako całokształt duchowego i materialnego dorobku
(…)
… społeczeństwa wzory postępowania, także to, co w zachowaniu ludzkim jest wyuczone, w odróżnieniu od tego, co jest biologicznie odziedziczone.
H. Rickert - to całokształt realnych obiektów, do których „przywiązane” są powszechnie przyjęte wartości, które ze względu na te wartości pielęgnuje się.
M. Weber - z punktu widzenia człowieka jest wyposażonym w sens i znaczenie skończonym wycinkiem nieskończoności…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)