"W swojej najważniejszej pracy, "Anarchia, państwo, utopia", jedynego sensu, a zarazem konieczności istnienia państwa upatrywał, podobnie jak John Locke, w jego roli związanej z ochroną obywateli. Teoria stanu natury Johna Locke'a porównuje okoliczności powstania państwa do konkurencji pomiędzy agencjami ochrony, z których jedna zdobyła monopol i tym samym stała się państwem. U Nozicka Locke'owska agencja ochrony nie może być traktowana jako państwo, dopóki nie rozciągnie usług ochrony na wszystkich obywateli, nawet gdy wymaga to "swoistej redystrybucji". W owym dziele krytykuje "Teorię sprawiedliwości" Johna Rawlsa."
"Hayek był znany jako jeden z największych krytyków kolektywizmu w XX wieku. Twierdził, że wszystkie formy kolektywizmu (nawet te, teoretycznie oparte na dobrowolnej współpracy) mogą być utrzymywane jedynie przez władzę centralną. W swojej najpopularniejszej książce, Droga do zniewolenia oraz w późniejszych pracach twierdzi, że socjalizm, jako, że wymaga centralnego planowania w gospodarce jest obarczony wysokim ryzykiem przekształcenia się w ustrój totalitarny."
Robert Nozick (ur. 16 listopada 1938, zm. 23 stycznia 2002) - amerykański filozof, profesor Uniwersytetu Harvarda, przedstawiciel libertarianizmu, autor książki "Anarchia, państwo, utopia". Należy do czołowych filozofów politycznych XX w.
W swojej najważniejszej pracy, "Anarchia, państwo, utopia", jedynego sensu, a zarazem konieczności istnienia państwa upatrywał, podobnie jak John Locke, w jego roli związanej z ochroną obywateli. Teoria stanu natury Johna Locke'a porównuje okoliczności powstania państwa do konkurencji pomiędzy agencjami ochrony, z których jedna zdobyła monopol i tym samym stała się państwem. U Nozicka Locke'owska agencja ochrony nie może być traktowana jako państwo, dopóki nie rozciągnie usług ochrony na wszystkich obywateli, nawet gdy wymaga to "swoistej redystrybucji". W owym dziele krytykuje "Teorię sprawiedliwości" Johna Rawlsa.
Robert Nozick poddaje krytyce wszelkie bardziej rozwinięte struktury państwowe wybiegające poza funkcje ochrony życia i własności (państwa minimalnego).
John Rawls (ur. 21 lutego 1921 r. w Baltimore w stanie Maryland, zm. 24 listopada 2002 r. w Lexington w stanie Massachusetts) - amerykański filozof polityczny, jeden z najbardziej wpływowych myślicieli XX wieku.Spis treści [ukryj] W pracy Teoria sprawiedliwości (1971) Rawls zaproponował koncepcję sprawiedliwości jako bezstronności (justice as fairness). Uważał, że dominujący wówczas utylitaryzm nie odpowiada intuicjom demokratycznego społeczeństwa. Jego koncepcja jest odmianą teorii umowy społecznej. W swojej teorii Rawls korzysta głównie z filozofii Kanta.
Zasady sprawiedliwości[edytuj]
Rawls sformułował dwie zasady sprawiedliwości. Według niego zostałyby one wybrane przez wolne i równe jednostki "za zasłoną niewiedzy" (veil of ignorance), tzn. w sytuacji, gdyby nie wiedziały, jaką pozycję zajmą w społeczeństwie, jaką będą mieć płeć, wiek itd. Zasady są ułożone hierarchicznie, nie można np. ograniczenia wolności zrekompensować zwiększeniem przywilejów socjalnych. Zdaniem Rawlsa zasady te posłużyłyby do zbudowania dobrze urządzonego społeczeństwa.
Pierwsza zasada sprawiedliwości[edytuj]
Każda osoba ma mieć równe prawo do jak najszerszej podstawowej wolności możliwej do pogodzenia z podobną wolnością dla innych.
Podstawowymi wolnościami obywatelskimi są, mówiąc oględnie, bierne i czynne prawo wyborcze, wolność słowa, myśli, prawo do zgromadzeń, prawo do własności p
(…)
…
-Epoka feudalna
-Epoka kapitalistyczna
główne tezy:
istnienie klas jest związane tylko z określonymi historycznie fazami rozwoju produkcji
walka klas prowadzi nieuchronnie do dyktatury proletariatu, kapitalizm musi prowadzić do wzrostu liczebności klasy proletariatu i do zmniejszenia liczebności klasy posiadającej
zysk kapitalisty bierze z wyzysku
państwo i prawo pojmował jako zjawiska historyczne…
… walka klas. Rewolucje społeczne są koniecznością rządzącą rozwojem społeczeństw.
Socjalizm utopijny - ideologia mająca na celu zniesienie własności prywatnej jako źródła wyzysku i zamianę dotychczasowych stosunków wspólnotą majątkową i równością wszystkich obywateli.
Charles Fourier (ur. 7 kwietnia 1772 w Besançon, zm. 10 października 1837 w Paryżu) - francuski socjalista utopijny. Uważany za twórcę…
… wolności obywatelskie oraz uniemożliwiające monopolizację władzy. Do tych podstawowych wolności John Stuart Mill zaliczał:
wolność zgromadzeń, zrzeszania się i tworzenia grup nacisku;
wolność wygłaszania publicznie swoich poglądów - czyli zakaz cenzury;
gwarantowanie prawa do bycia "mniejszością" - czyli zakaz prześladowania w jakikolwiek sposób osób o innych niż większość poglądach.
Z kolei…
… polityczny, gdzie przeprowadził również analizę pluralizmu politycznego. Dwie koncepcje zasad (1955) są wczesnym wykładem podstawowych zasad teorii Rawlsa
Von Hayek
Jego twórczość obejmowała problemy ekonomiczne (teoria cen, koniunktury i pieniądza), politykę ekonomiczną, filozofię polityczną, teorię prawa, metodologią nauk i psychologię. Opowiadał się za teorią podziału władz. Był za dwiema oddzielnymi…
…, że rynkowy mechanizm cenowy najlepiej służy do dzielenia i synchronizowania lokalnej oraz indywidualnej wiedzy, pozwalając społeczeństwu uzyskiwać zróżnicowane cele właśnie przez zasady spontanicznego porządku. Używa pojęcia katalaktyka na określenie "samoorganizującego się systemu dobrowolnej współpracy".
Pojęcie porządku naturalnego[edytuj]
Pojęcie porządku (ładu) jest kluczowe dla filozofii politycznej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)