Ciężar dowodu przy dochodzeniu prawa. Rodzaje i rola domniemań prawnych.
Ciężar dowodu to wyjaśnienia, kto-sąd czy strony, a jeżeli strony, to która z nich- ma obowiązek przedstawienia odpowiednich dowodów.
W systemach współczesnych rola sądu nie jest bierna, sąd także dąży do wykrycia prawdy materialnej, nie ograniczając się do przeprowadzenia dowodów zaproponowanych przez strony. Strona także musi zachować aktywną rolę w procesie i ryzykuje przegraniem sprawy jezeli nie zdoła udowodnić przy pomocy sądu swoich twierdzeń.
Ciężar udowodnienia faktu spoczywa na tym, kto z faktu tego wywodzi skutki prawne (art. 6 KC) tzn powód musi udowodnić fakty tworzące jego prawo a pozwany fakty, które przeszkodziły powstaniu prawa powoda lub je zniweczyły.
Przepisy szczególne rozkładające ciężar dowodu- przerzucenie ciężaru dowodu na inną stronę aniżeliby wynikało to z art. 6 KC(„chyba, że...”)
Domniemania
Istota polega na dowodzie pośrednim tzn., że przedmiotem dowodu nie jest bezpośrednio fakt sporny, lecz inny fakt, który fakt sporny czyni prawdopodobnym. Domniemanie to wnioskowanie z faktu udowodnionego o fakcie nieudowodnionym, a istotnym dla sprawy. Dzielimy je na:
-d. faktyczne- osoba stosująca prawo, sędzia, prokurator, funkcjonariusz śledczy policji wnioskują z faktu udowodnionego o fakcie nie udowodnionym na podstawie logiki, doświadczenia życiowego oraz osiągnięć nauki. Sąd może uznac za ustalone fakty mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, jeżeli wniosek taki można wyprowadzić z innych ustalonych faktów(np czy list polecony dotarł do adresata)
-d. prawne- stosowane gdy bezpośrednie udowodnienie pewnego faktu jest albo niemożliwe albo utrudnione.(udowodnienie przez sędziego innego faktu) np ustalenie ojcostwa
-d. usuwalne/wzruszalne- moga byc obalone dowodem przeciwnym polegającym na wykazaniu, że w danym konkretnym wypadku - mimo istnienia podstawy domniemania wysnuty z niej wniosek nie jest zgodny z rzeczywistym stanem rzeczy. -d. nieusuwalne/niewzruszalne- Ciężar dowodu przeciwnego spoczywa na tym, kto chce domniemanie obalić(automatyczne przerzucenie ciężaru dowodu)
-d. dobrej wiary
Obalenie niektórych domniemań prawnych podlega szczególnym ograniczeniom, tzn domniemanie prawne może być obalone:
-tylko na żądanie ściśle określonych osób -tylko w specjalnym procesie
-przed upływem zakreślonego przez ustawę terminu zawitego
-zastosowanie szczególnych reguł dowodowych
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)