I) zawiera podstawową wiedzę z chemii nieorganicznej oraz odpowiedzi na najczęściej pojawiające się na egzaminie pytania, m.in.
- wiązania chemiczne (jonowe, kowalencyjne: spolaryzowane i koordynacyjne, wodorowe, metaliczne),
- układ okresowy (szczegółowy opis budowy układu, pierwiastków wybranych grup oraz ich konfiguracji elektronowej),
- szereg aktywności metali,
- alotropia i izotopy,
- biopierwiastki,
- amfoteryczność,
- reakcje kwasów i zasad (teoria Lewisa, teoria Bronsteda i Lowry'ego) oraz soli.
WIĄZANIA CHEMICZNE
Tworzenie cząsteczek umożliwia pierwiastkom uzyskanie na zewnętrznej powłoce konfiguracji elektronowej zapewniającej im minimum energetyczne i bierność chemiczną - takie działanie prowadzi do powstania wiązania chemicznego
Według elektronowej teorii wiązań chemicznych: reagujące ze sobą atomy dążą do uzupełniania lub zredukowania walencyjnej (zewnętrznej) powłoki elektronowej do powłoki najbliższego helowca, tzn. do 8 (oktet) lub 2 (dublet) elektronów
sposób w jaki następuje uzupełnianie lub redukcja elektronów walencyjnych i rodzaj tworzonego wiązania zależy od elektroujemności pierwiastków je tworzących:
przy znacznej różnicy elektroujemności (>1,7) przekazanie elektronów jednego atomu drugiemu wiązanie jonowe
przy małej różnicy elektroujemności uwspólnienie (współużytkowanie) elektronów walencyjnych wiązanie kowalencyjne (atomowe)
wiązanie donorowo - akceptorowe (koordynacyjne) WIĄZANIE JONOWE
przy znacznej elektroujemności pierwiastków (>1,7 wg. skali Paulinga), elektrony walencyjne jednego z atomów są bardzo silnie przyciągane przez drugi atom - bardziej elektroujemny, że zostają „przechwycone” i obsadzają powłokę walencyjną tylko tego atomu
atom bardziej elektroujemny jon ujemny (anionem)
atom mniej elektroujemny jon dodatni (kation)
pomiędzy takimi jonami powstaje wiązanie jonowe polegające na elektrostatycznym przyciąganiu się różnoimiennie naładowanych jonów
wiązania jonowe powstają w cząsteczkach tworzonych przez atomy metali i niemetali (np. sole: NaCl, K2SO4, KJ)
właściwości substancji jonowych:
w stanie stałym tworzą sieci jonowe, w których nie ma ani cząsteczek ani atomów, tylko naprzemiennie ułożone jony dodatnie i ujemne
substancje krystaliczne o dużej twardości
dobrze rozpuszczalne w wodzie
wysoka temperatura topnienia
w stanie stałym nie przewodzą prądu elektrycznego (rozpuszczone jako roztwory lub stopione dobrze przewodzą elektryczność - wtedy łatwo dysocjują na jony, które są nośnikami elektronów)
im większy jest udział charakteru jonowego w wiązaniu w tlenku czy wodorotlenku, tym bardziej zasadowy jest ten związek
WIĄZANIE KOWALENCYJNE (= ATOMOWE)
powstaje pomiędzy atomami tego samego pierwiastka lub pomiędzy niemetalami o małej różnicy elektroujemności
pierwiastki takie wspólnie użytkują (uwspólniają) niesparowane elektrony walencyjne, tworząc wspólną parę/pary elektronów
wspólna para elektronowa jest równomiernie rozłożona i każdy pierwiastek dostarcza do wytworzenia wspólnej pary/ par taką samą liczbę niesparowanych elektronów
uwspólnianie elektronów powoduje, że atomy uzyskują dublet bądź oktet elektronowy
(…)
…, są elektrododatnie w przyrodzie w związkach występują w postaci dwudodatnich jonów np. Ca2+, Mg2+ z powodu mniejszych promieni od litowców, berylowce posiadają nieco większą gęstość, twardość, mniejszą lotność i wyższe potencjały jonizacyjne
wraz ze wzrostem masy atomowej maleje rozpuszczalność w wodzie, a wraz ze wzrostem liczby atomowej maleje potencjał jonizacyjny, a zwiększają się właściwości zasadowe…
… grupy: 16 (VIA)
numer okresu: 3
blok: p
symbol: S
liczba atomowa: 16 liczba masowa: 32
charakter pierwiastka: niemetal
max. wartościowość: VI
GLIN 1s2 2s2 2p6 3s2 3p1 numer grupy: 13 (IIIA)
numer okresu: 3
blok: p
symbol: Al
liczba atomowa: 13 liczba masowa: 26,981
charakter pierwiastka: metal
max. wartościowość: V
mat - masa atomowa pierwiastka
A1, … - liczby masowe izotopów
%m1, … - procentowe…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)