To tylko jedna z 5 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA PRAWA KARNEGO XIX I XX WIEKU Zasady obowiązywania ustawy karnej. Postulat wyłącznego obowiązywania kodeksu karnego ( zupełności formalnej ) i zupełności materialnej (pod względem treści) zrealizowany o tyle, że z reguły kodeks uchylał istniejące prawa zwyczajowe, natomiast nadal obowiązywały i tworzone były ustawy szczegółowe, razem określane jako „ustawa karna”. Powszechność obowiązywania ustawy karnej - zasada równości formalnej (z wyjątkiem dla immunitetów dyplomatycznych, parlamentarnych itp.) → stopniowo likwidowano różnice feudalne. nierówność faktyczna wynikająca ze stosunków społ.-ekon., np. kara grzywny jednakowa dla bogatego i biednego, szczególna ochrona dla posiadaczy - ustawy zwalczające żebractwo i włóczęgostwo Lex retro non agit - z czasem uznano, że jeśli przestępstwo było zakazane to należy je sądzić wg nowej ustawy (kodeks Tagancewa) lub pierwszeństwo dla ustawy nowej, jeśli nie była surowsza od poprzedniej (kodeks austriacki z 1852 r.) lub nowa ustawa gdy względniejsza dla sprawcy lub gdy w ogóle nie uznaje danego czynu za przestępstwa (kodeks polski z 1932 r.)
Pojęcie przestępstwa. Klasyfikacja przestępstw. oparcie prawa karnego na zasadzie legalizmu - nullum crimen sine lege → formalna definicja przestępstwa (dokonywana za pomocą formalnych wyznaczników - szkoła klasyczna) w przeciwieństwie do materialnej (katalog zamachów, uznanych za przestępne, np. w Teresinie czy Landrechcie) częściowy nawrót do definicji materialnej pod koniec XIX w. wraz z przełożeniem akcentu z czynu na osobę sprawcy (szkoła antropologiczna i socjologiczna) 2 elementy definicji przestępstwa: element obiektywny - fakt, że dany czyn był zabroniony przez ustawę karną ( bezprawność kryminalna ). element subiektywny - zawinienie , wewnętrzny stosunek sprawcy do czynu.
Podział na okoliczności wyłączające przestępność czynu ( kontratyp - legalizacja czynu uznanego za bezprawny, np. obrona konieczna, stan wyższej konieczności ) i okoliczności wyłączające przestępność czynu z powodu braku winy ( np. niepoczytalność, przymus, błąd ). Klasyfikacja przestępstw (najważniejsze 2): kryterium - tryb ścigania - każde przestępstwo o charakterze publicznoprawnym (stwarzało prawo karne podmiotowe dla państwa do karania) → ale niektóre ścigane na wniosek pokrzywdzonego ze względu na jego interes - 3 grupy:
przestępstwa z oskarżenia prywatnego (przestępstwa prywatnoskargowe) - wniesienie, popieranie lub wycofanie skargi w gestii osoby pokrzywdzonej.
przestępstwa ścigane z upoważnienia pokrzywdzonego - tylko inicjatywa, a oskarżenie publiczne.
przestępstwa ścigane na
(…)
… (szczególnie kwalifikowanych form) lub nadawania jej alternatywnego charakteru, a jej wykonywanie poddawane humanitaryzacji (powieszenie, rozstrzelanie). Problem kary śmierci odżył po I wojnie światowej.
Kary cielesne - uważane za przeżytek feudalizmu. Kary cielesne kaleczące (mutylacyjne) zniknęły z kodeksów karnych najwcześniej (z wyjątkiem piętnowania). Natomiast kary cielesne zwykłe (np. chłosta…
…. Hugo Grocjusz - twórca nowożytnej teorii kary - kara oparta na 2 elementach: słuszności - charakter absolutny, bezwzględny, celem samym w sobie
użyteczności - charakter względny, fakt popełnienia przestępstwa nie uzasadniał kary, ale cel jaki można było dzięki niej osiągnąć.
Teorie bezwzględne (odwetowe) - teoria odwetu moralnego Kanta - kara to spełnienie obowiązku (wypływającego z imperatywu…
… (Jeremy benthama - jako prewencja ogólna i szczególna) → oparte na celu jako interesie publicznym. Teorie poprawy - oparte na interesie winowajcy
Teorie mieszane - połączenie idei odwetu ze względami utylitarnymi (min. Edmund Krzymuski) - cel zapobiegania przestępstwom poprzez odpłatę podpartą paremią suum cuique tribuere.
System kar. kryterium: surowość - np. Code penal z 1810 r., (kary dręczące…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)