ŹRÓDŁA PRAWA KARNEGO Kodyfikacja prawa karnego we Francji. Code penal . Deklaracja praw człowieka i obywatela z 1789 r. - przede wszystkim 3 art. formułujące zasadę równości materialnej jak i formalnej Kodeks karny z 1791 r. (2 ustawy) - nawiązywał do zdobyczy oświeceniowych, podzielony na 2 części: część ogólną o szczególną. Nie dotyczył całości problematyki prawa karnego, ale głównie zasad wymiaru kary i rodzajami kar → idea humanitaryzmu, ekonomii kary, likwidacja kwalifikowanej świeci, kar mutylacyjnych, konfiskaty mienia, a jako kara główna - kara pozbawienia wolności. Pomimo to surowość kar - ciężkie roboty z kulą u nogi, deportacja, pręgierz oraz sankcje bezwzględnie oznaczone. Kodeks o przestępstwach i karach z 1795 r. (po przewrocie termidoriańskim) - głównie reforma procesu, surowe kary za przestępstwa przeciw bezpieczeństwu wewnętrznemu, udział w spiskach, opór wobec władzy publicznej itp. Code penal z 1810 r. - pierwszy klasyczny kodeks karny „triumfującego mieszczaństwa", wzór dla kolejnych. osiągnięcie z punktu widzenia techniki legislacyjnej : tylko przepisy karnego materialnego wstęp i 4 części (po 2 na ogólną i szczególną ) jasny i precyzyjny . trójpodział przestępstw na zbrodnie , występki i wykroczenia (kryterium kara i sąd właściwy) treść → antyfeudalny, ale bardzo surowy w celu odstraszania (ze względu na sytuację społeczną) → szerokie stosowanie kar śmierci, też kwalifikowanych, przywrócenie konfiskaty i kar mutylacyjnych (piętnowanie), kara dodatkowa śmierć cywilna. Szczególnie rozbudowany katalog przestępstw związanych z ochroną własności i bardzo surowe kary. Zmiany :
najpierw usunięto niektóre okrutne kary (kwalifikowana śmierć, pręgierz, śmierć cywilna. Stopniowo coraz większe łagodzenie kar, szersze uwzględnianie okoliczności , ostrzejsze traktowanie recydywistów , rozwijanie elementów poprawczych , środki wychowawcze wobec nieletnich.
po drugiej wojnie światowej - (ruch tzw. nowej obrony społecznej) kolejne reformy w duchu szkoły socjologicznej, głównie dot. nieletnich , opieki. obowiązywał do 1994 r. Kodeksy karne austriackie. Theresiana z 1768 r. (Maria Teresa) - feudalny, ale pewne postępy, głównie dotyczące formalnej strony, jak systematyzacja materiału i tworzenie pojęć ogólnych. W kwestii treści nadal feudalny - wielość kar okrutnych, tortury (wraz z rycinami jak odpowiednio je wykonać → stąd nazwa Nemesis Theresiana ), stosowanie analogii, kar arbitralnych, różnice stanowe, podział kar na bardzo ciężkie, ciężkie i lekkie, mające cel wyłącznie odstraszający, przepisy prawa materialnego i procesowego razem. w praktyce Maria Teresa wielokrotnie uniewinniała skazanych na karę śmierci.
(…)
…-porządkowe;
krótka, wolna od kazuistyki, jasna i prosta;
przyjęcie zasady nullum crimen sine lege w art. 1 → zniesienie arbitralności sędziów (nulla poena sine lege);
brak zróżnicowania na stan społeczny;
subiektywny i indywidualny charakter odpowiedzialności karnej;
zrównanie usiłowania z dokonaniem przestępstwa;
pominięcie instytucji przedawnienia przestępstwa i kary → ;
katalog przestępstw - ujęcie…
… (Anzelm Feuerbach, K. Filangeri - teoria przymusu społecznego - kara ma sens jeśli odstrasza); zapobieganie ogólne i szczególne (Jeremy benthama - jako prewencja ogólna i szczególna) → oparte na celu jako interesie publicznym. Teorie poprawy - oparte na interesie winowajcy
Teorie mieszane - połączenie idei odwetu ze względami utylitarnymi (min. Edmund Krzymuski) - cel zapobiegania przestępstwom poprzez…
…) zniknęły z kodeksów karnych najwcześniej (z wyjątkiem piętnowania). Natomiast kary cielesne zwykłe (np. chłosta) przez pewien czas się utrzymały.
Kara pozbawienia wolności - dopiero od XVIII w. nabrała charakteru kary samoistnej.
Prototyp dzisiejszych zakładów karnych - angielskie i holenderskie domy pracy (XVI/XVII w.) dla włóczęgów, żebraków itp. Początek XVIII w. we Włoszech pierwsze zakłady karne…
…-absolutystycznych koncepcji z elementami ideologii oświeceniowej. przyjęcie zasady nullum crimen sine lege, ale dopuszczał stosowanie środków zabezpieczających po odbyciu kary na dowolnie długi czas
System kar - odstraszanie, choć przeważało pozbawienia wolności, to utrzymano kwalifikowane kary śmierci, z możliwością ich obostrzenia. Szerokie zastosowanie chłosty.
utrzymano tzw. karcenie domowe. szczególna…
… do definicji materialnej pod koniec XIX w. wraz z przełożeniem akcentu z czynu na osobę sprawcy (szkoła antropologiczna i socjologiczna)
2 elementy definicji przestępstwa:
element obiektywny - fakt, że dany czyn był zabroniony przez ustawę karną (bezprawność kryminalna).
element subiektywny - zawinienie, wewnętrzny stosunek sprawcy do czynu.
Podział na okoliczności wyłączające przestępność czynu (kontratyp…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)