prof. dr hab. Edmund Morawiec. Notatka składa się z 2 stron.
BYT - RZECZ - ISTOTA - NATURA B y t e m nazywamy jakiś konkret, o ile on istnieje, Nazwę otrzymujemy r z e c z, o ile dostrzegamy, iż istniejący byt jest ukonstytuowany w swej treści; że jest on wewnętrznie "uporządkowany", tak że jest jedną, w sobie nie podzieloną treścią. Bytowa nie podzielona treść może niekiedy nosić miano i s t o t y, gdy staje się przedmiotem poznania pojęciowego i jest definiowalna. Można też mówić o n a t u r z e - gdy bytowa nie podzielona treść jest źródłem jakiegoś zdeterminowanego działania. W tradycji filozoficznej zwykło się odróżniać "rzecz" od "istoty" i "natury", Rzeczą zwykło się nazywać przedmiot o treści tożsamej ze sobą i w sobie nie- sprzecznej, bliżej jednak nie określając, czym jest ta treść i jej nie definiując. RZECZ W potocznym znaczeniu nazwy "rzecz" używa się na oznaczenie każdego konkretnego przedmiotu materialnego. Nazwa "rzecz" w metafizyce, nie ogranicza się do oznaczania konkretnych przedmiotów materialnych, takiej lub innej kategorii. To, co istnieje, jest w sobie czymś złożonym nie tylko z treści i istnienia, ale nadto jest wewnętrznie zorganizowanym, tak że stanowi ściśle określoną całość. To zrozumienie wyraża się w sądzie: wszystko to, co istnieje jest, w sobie zdeterminowane .
Co to znaczy, że wszystko, co istnieje jest w sobie zdeterminowane?
Determinacja, którą się ujmuje w poznaniu rzeczy, jest wewnętrzną ich organizacją, swoistą jednością ich treści, jest po prostu bytem. Sąd wyrażający owe pojęcie: każde to co istnieje, jest w sobie zdeterminowane, jest zasadą tożsamości bytu. Treść tej zasady odnosi się do każdego przedmiotu w sposób analogiczny, nie jednoznaczny, tzn., że- tożsamość, o której się mówi w zasadzie realizuje się w każdym przypadku bytowym, w każdym konkretnym przedmiocie, inaczej. Każdy przedmiot konkretny jest w sobie zdeterminowany, ale każdy na swój sposób. Dlatego też transcendentalne pojęcie rzeczy, podobnie jak pojęcie bytu, jest pojęciem analogicznym. Mówiąc "rzeczy", mówimy o tym samym bycie realnie istniejącym, z położeniem akcentu na stronę treściową, właśnie "rzeczową" bytu, na strukturę bytu uporządkowaną w sobie. strukturę czytelną i porównywalną z innymi bytami. Treść bowiem pozwala nam utworzyć sobie poznawcze "pojęcie" o tej treści, pozwala wygodniej operować pojęciem "rzeczy" aniżeli "bytu" ujętego w sensie ścisłym. Dlatego też metafizyka często staje się raczej analizą rzeczywistości jako istniejącej od strony jej rzeczowości aniżeli jej istnienia. To prawda, że rola istnienia w bycie jest naczelna i zasadnicza, że ono podlega wyjaśnieniu, ale przyjąwszy, że rzecz istnieje - możemy byt analizować właśnie w aspekcie jego "rzeczy", a więc uporządkowanego układu treści realnej. Rzeczowość jednak jest realna tylko wtedy, gdy rzecz istnieje.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)