Budowa i działanie aparatów szparkowych.
Aparaty szparkowe składają się z dwóch komórek szparkowych(zamykających), które zawierają chloroplasty i różnią się znacznie od pozostałych komórek skórki. Pomiędzy komórkami szparkowymi istnieje przestwór między komórkowy- por szparki- łączący system wentylacyjny liścia z atmosferą.
Komórki szparkowe oglądane z góry mają najczęściej kształt nerkowaty ich ściany graniczące ze szparką są grubsze, ściany zaś znajdujące się po przeciwnej stronie - cieńsze. Przy wzroście turgoru w komórce ściany cieńsze „rozdymają się”, wskutek czego kształt komórek staje się bardziej „wygięty” i szparka powiększa się. W razie zmniejszania turgoru przeciwnie- komórki szparkowe wyprostowują się ich ściany schodzą się razem zamykając szparkę.
Aparaty szparkowe u traw mają odmienną budowę. Komórki zamykające są wydłużone, przy czym partie środkowe są wąskie i silnie zdrętwiałe, podczas gdy ich końce są pęcherzykowato rozszerzone i cienkościenne. Wzrost turgoru powoduje zwiększenie średnicy pęcherzykowatych zakończeń, wskutek czego środkowe zdrewniałe partie odchylają się od siebie, poruszając w ten sposób otwór. Przy zmniejszaniu turgoru zbliżają się one do siebie i szparka się zamyka. Pomimo różnic w budowie zasada działania aparatów szparkowych jest taka sama: komórki mają nierównomiernie zgrubiałe ściany i dzięki temu zmiana turgoru wywołuje zmianę ich kształtu. Jest wiele czynników wpływających na stan aparatów szparkowych. Stopień rozwarcia aparatów szparkowych zależy od warunków zewnętrznych. Głównym czynnikiem, który wywołuje otwieranie szparek jest światło. Reakcje ta można uznać za celową ponieważ otwarcie szparek umożliwia wnikanie do wnętrza liścia CO2, niezbędnego w procesie fotosyntezy przebiegającego jedynie na świetle. W ciemności kiedy fotosynteza nie zachodzi szparki zamykają się, chroniąc roślinę przed nadmierną utratą wody. Ponadto na stan aparatów szparkowych wpływa stężenie CO2,zawartość wody w liściach , temperatura i regulatory wzrostu. Hipoteza wyjaśniająca ruch aparatów szparkowych
-Pod wpływem światła CO2 zostaje zużyty w procesie fotosyntezy. Zmniejsza się więc ilość kwasu węglowego, co powoduje zmianę odczynu komórki z kwaśnego pH=5 w ciemności, na obojętny na świetle. Odczy obojętny jest optymalny dla enzymu fosforylazy, który przeprowadza rozpad skrobi na glukozę. Zatem na świetle skrobia rozpada się na glukozę, przy czym z jednej cząsteczki skrobi powstają tysiące cząsteczek glukozy. Pociąga to za sobą wzrost potencjału osmatycznego komórek, a tym samym wzrost turgoru. Podwyższenie turgoru powoduje zaś, jak wspomniano, otwieranie się aparatów szparkowych. W ciemności natomiast, wskutek procesów oddechowych, zwiększa się stężenie CO2 . Wyniku procesów karboksylacyjnych, tworzą się grupy kwasowe(-COOH). Komórka zakwasza się , a w następstwie glukoza przekształca się na skrobię, wskutek czego turgor maleje i szparka zamyka się. Nie jest to jedyna hipoteza starająca wyjaśnić ruch aparatów szparkowych.
(…)
…, skąd przemieszcza się do komórek szparkowych. Z komórek korzenia przemieszcza się do liści wraz z prądem transpiracji w soku ksylemu. Kwas abscynowy może powodować zamykanie się szparek nawet wówczas, gdy nie wystąpiły jeszcze zmiany potencjału wody w komórkach liścia. Hormon ten jest więc przekaźnikem informacji o pogorszeniu się stosunków wodnych w korzeniu. Zmiany transpiracji wywołane pogarszającym się w ciagu dnia uwodnieniem liści powodują iż transpiracja zachodzi najszybciej gdy szparki są całkowicie rozwarte, i najwolniej, gdy szparki są zamknięte. Podczas pełnego zamknięcia szparek zachodzi tylko transpiracja kutykularna. W sytuacji częściowego rozwarcia szparek inne czynniki mogą wpływać na intensywność transpiracji. Jeżeli np. warunki atmosferyczne nie sprzyjają parowaniu wody, to transpiracja osiąga maksimum wówczas, gdy szparki są tylko częściowo rozwarte. Jeśli jednak czynniki zewnętrzne są dla parowania korzystne, to intensywność transpiracji rośnie wraz z rozwarciem aparatów. (Lewak str.179)
Organizacja strukturalna komórki roślinnej- cechy charakterystyczne.
Budowa błony komórkowej, cytoplazma podstawowa i struktury cytoplazmatyczne, siateczka śródplazmatyczna ,aparaty Golgiego, mikrociała…
… -peroksysomy i giloksysomy, plastydy, mitochondria, jądro komórkowe, wakuola, ściana komórkowa. Znajduje się to w Lewaku str. 21-50.
Akwaporyny roślinne- charakterystyka, rola w komórce.
Woda w transporcie do wnętrza komórki musi pokonywać barierę plazmolemmy, której wnętrze jest hydrofobowe. Dlatego też dobry i szybki transport wody zapewniają kanały wodne zwane akwaporynami- specjalne, integralne białka…
… rośliny;
2. W plazmolemmie - RD28 - białka indukcyjne syntetyzowane tylko w odpowiedzi na odwodnienie komórki.
Funkcja Akwaporyny:
Transport i regulacja przepływu wody przez błonę;
Hydratacja ziaren pyłku;
Pęcznienie i kiełkowanie nasion.
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)