Jony wapnia wpuściliśmy do wnętrza kom. poprzez otwarcie kanałów wapniowych typu ROC, czyli zależnych od receptora, oraz kanałów zależnych od drugich przekaźników, czyli SMOC-ów ( kanały te otwiera ligand, którym jest odpowiedni wtórny przekaźnik ) uwolniliśmy jony wapnia z magazynu wewnątrzkomórkowgo, czyli z retikulum endoplazmatycznego i z kalciosomów (tu drugim przekaźnikiem otwierającym te wrota jest 1,4,5 trifosforan inozytolu), ale to nie jedyna możliwość do otwierania magazynów jonów Ca. Kolejnym efektorem pośrednim po wcześniej omówionej fosfolipazie C, cyklazie adenylowej i guanylowej jest:
Fosfolipaza D - współpracuje zarówno z receptorami znajdującymi się w błonie cytoplazmatycznej, jak i zlokalizowanych na innych błonach wewnątrzkom. np. na błonie retikulum endoplazmatycznego. Uruchomienie fosfolipazy D generuje przemianę fosfolipidów błonowych zarówno należących do fosfoinozytydów, ale nie tylko. Również: fosfatydyloseryna, fosfatydylocholina i fosfatydyloetanoloamina są substratami do zadziałania fosfolipazy D. W wyniku działania fosfolipazy D uwalnia się wtórny przekaźnik mianowicie:
kwas fosfatydowy (PA) - działa jako wtórny przekaźnik, otwierający kanały błonowe typu SMOC, czyli generuje otwarcie dokomórkowego prądu wapniowego, ale dalej na kwas fosfatydowy może działać odpowiednia fosfataza, która odcina resztę fosforanową i wówczas z kwasu fosfatydowego powstaje diacyloglicerol. Jest on aktywatorem kinazy białkowej C. Jeśli związkiem wyjściowym był PIP2, czyli 4,5 difosforan fosfatydyloinozytolu to drugim związkiem, który się uwolni jest difosforan inozytolu a on nie pełni funkcji wtórnego przekaźnika. Konsekwencją uruchomienia efektora pośredniego jakim jest fosfolipaza D jest z jednej strony wzrost stężenia jonów wapniowych w cytoplazmie kom. ze wszystkimi tego konsekwencjami: aktywacją układu kalmodulina - Ca, aktywacją kinaz wapniozależnych, może powstawać diacyloglicerol, czyli aktywacja kinazy białkowej C z fosforylacją białek enzymatycznych, nieenzymatycznych, z uruchomieniem antyportu sodowo - wodorowego, alkalizacją wnętrza kom. i przygotowaniem jej do podziału. Insulina jest przekaźnikiem pierwszego rzędu aktywującym fosfolipazę D. Generalnie czynników uruchamiających fosfolipazę D jest mniej niż tych uruchamiających fosfolipazę C.
Fosfolipaza A2 - miejsce działania fosfolipazy A2 to pozycja druga (ryc.26-5, Harper 1995 str.289). W tym miejscu odcina kwas tłuszczowy nienasycony, w przeciwieństwie do pozycji 1 gdzie znajduje się kwas nasycony. Dla naszych dalszych rozważań istotne jest uwolnienie kwasu arachidonowego (20-sto węglowego kwasu nienasyconego, czyli kwasu eikozatetraenowego). Kwas arachidonowy musi być zdeponowany na fosfolipidach błonowych, ponieważ kwas czteronienasycony bardzo łatwo uległ by spontanicznej oksydacji i straciłby swoje właściwości, on jest uwalniany tylko wtedy kiedy na ten kwas jest zapotrzebowanie. Zainteresowanie kwasem arachidonowym spowodowane jest tym, że z niego powstają ważne biologicznie związki w zależności od tego której przemianie on ulega. Ponieważ węgli ma dwadzieścia to repertuar możliwych zmian jest bardzo duży, a nas zwłaszcza interesują trzy modyfikacje, a mianowicie:
(…)
… mimo, że żadna cząsteczka sygnałowa komórce nie podpowiada żeby reagowała. Białka RAS są również białkami G, ale w przeciwieństwie do białek G, które sprzężone są z receptorami metabotropowymi, nie są trimerami, ale są zbudowane z jednego łańcucha. Podobnie jak w białku G cała część białka RAS koduje się jak podjednostka alfa klasycznych białek G, mianowicie w warunkach nieaktywnych ma podłączone GDP. Jeśli transmisja…
…. fosfolipaza C gamma. Dotąd wiedzieliśmy, że fosfolipaza C to enzym aktywowany przez receptor metabotropowy w konsekwencji aktywacji białka G, był to efektor pośredni dla receptoru metabotropowego, ale jeden z izoenzymów, mianowicie fosfolipaza C gamma jest aktywowana nie przez białko G, ale wprost przez kinazę tyrozynoswoistą sprzężoną z receptorem. O ile aktywacja fosfolipazy C za pośrednictwem białek G bywa charakterystyczna dla transmisji sygnału z receptorów dla hormonów, o tyle aktywacja fosfolipazy C gamma bez pośrednictwa białka G jest charakterystyczna dla pobudzenia komórki przez czynniki wzrostu.
Krótkie porównanie dwóch typów receptorów :
hormony czynniki wzrostu
Receptor transbłonowy metabotropowy receptor katalityczny
Białko G białko G fosfolipaza C białko adaptor
Cyklaza adenylowa IP3…
… białko G, jeśli dojdzie do przyłączenia cząsteczki sygnałowej z częścią zewnątrzkom. receptora, dochodzi do zmiany jego konformacji, aktywacji części wewnątrzkom., która łączy się z nieaktywnym białkiem G aktywując go, następnie aktywne podjednostki białka G: beta -gamma oraz alfa przekazują sygnał na kolejne receptory wewnątrzkom. Receptory katalityczne - podstawowe znaczenie ma aktywacja…
… się w otoczeniu nerwów zapewniając prawidłową trofikę tkance nerwowej. Mastocyty - kom. tuczne
Limfocyty
PMN
Keratynocyty
Melanocyty
Nabłonek gruczołów dokrewnych
Funkcje:
Obwodowy układ nerwowy - funkcja tworzenia nerwów czuciowych i autonomicznych.
Ośrodkowy układ nerwowy - przypuszcza się, że odgrywa pewną rolę w regeneracji nerwów po uszkodzeniach. Wiadomą jest rzeczą jako dogmat, że tkanka nerwowa…
… wątroby lub rak jasnokomórkowy nerki może przebiegać z zwiększoną ilością płytek krwi co prowadzi do zakrzepicy.
Jak wspominałem każdy z tych czynników ma swoisty receptor, natomiast tu jest pewna odmiana - trombopoetyna działa przez hormon wzrostu i przez ten sam efektor może działać hormon wzrostu, prolaktyna i erytropoetyna. Tyle byłoby na tematy hematopoetyczne, czyli sprawa jest prosta, proszę…
… - w zależności od komórki i od funkcji.
IGF-y są wytwarzane w hepatocytach, z tego wynika, że komórka wątrobowa jest również kom. o działaniu endokrynnym lub parakrynnym.
IGF - I
Był już znany od dawna i był nazywany somatomedyną C, jak już Państwo wiecie hormon wzrostu swój efekt wzrostowy nie wykazuje w sposób pośredni, tak jak swój efekt metaboliczny, ale mediowany jest za pośrednictwem somatomedyny C…
… - to jest akurat działanie korzystne, bo jak skłonimy śródbłonek do proliferacji, to mówiąc trywialnie uszkodzenie śródbłonka szybciej nam się zagoi.
Monocyty - wzrost właściwości cytotoksycznych, zwiększenie wydzielanie IL, prostaglandyn
Hepatocyty - wzrośnie nam białko seroaktywne, fibrynogen, czyli mamy typową reakcję ostrofazową, którą w typowym badaniu laboratoryjnym możemy ocenić, wzrośnie nam OB…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)