To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
IV. Bezskuteczność względna
1.uwagi ogólne
Ustawodawca posługuje się konstrukcją bezskuteczności względnej, gdy z jakichś szczególnych powodów chce zapobiec temu, aby skądinąd niewadliwa czynność prawna nie uniemożliwiała wykonanie prawa jakiejś innej osoby, nieuczestniczącej w owej czynności prawnej. Cechą wyróżniająca względną bezskuteczność czynności prawnej jest więc tylko ograniczony podmiotowo zakres jej oddziaływania.
Konstrukcja bezskuteczności względnej czynności prawnej prowadzi do tego, że podmiot nią chroniony może wykonywać swoje prawo tak, jakby czynność ta w ogóle nie została dokonana. W ten sposób wierzytelność uprawnionego uzyskuje szczególną, poszerzoną skuteczność wykraczającą poza krąg wyznaczony typowymi uprawnieniami względnymi.
Konstrukcja bezskuteczności względnej znajduje zastosowanie :
Z mocy samego prawa
Z mocy konstytutywnego orzeczenia sądu
2. konstrukcja bezskuteczności względnej na podstawie art. 59 KC 3. Przesłanki
Jak wynika z treści powołanego art. 59 KC zastosowanie wyrażonej w nim normy zależy od spełnienia 3 przesłanek.
Po pierwsze, jakiś A ma roszczenie wobec B (dłużnika A)
Po drugie, po powstaniu wspomnianego roszczenia, B zawarł z jakimś C umowę, której wykonanie czyni całkowicie lub częściowo niemożliwym zadośćuczynienie roszczeniu A wobec B
Po trzecie, jeżeli umowa B z C była odpłatna, A może korzystać z ochrony art. 59 KC tylko wtedy, gdy strony tej umowy wiedziały o wcześniejszym roszczeniu A wobec B. Nie jest jednak konieczne, aby wiedziały one, że wykonanie umowy uniemożliwi zadośćuczynienie roszczenia A wobec B.
W rozróżnieniu tym znajduje wyraz ogólne założenie KC, że silniej chroniona jest pozycja osoby, która odpłatnie nabyła jakieś prawo.
Ciężar dowodu, że B i C wiedzieli o wcześniejszym roszczeniu A wobec B, spoczywa na A. Co oczywiście odnosi się tylko do przypadku, gdy B i C zawarli umowę odpłatną.
4. skutki i funkcja
Jeżeli spełnią się wspomniane przesłanki zastosowania art. 59 KC, osoba trzecia (A) może żądać uznania umowy zawartej między B i C za bezskuteczną w stosunku do niej.
O bezskuteczności orzeka sąd w wyroku konstytutywnym, na skutek powództwa skierowanego przeciwko wszystkim uczestnikom umowy - to znaczy przeciwko B i C. Wyrok ten nie kreuje jednak nowego zobowiązania po stronie C.
Osoba trzecia (A) może wytoczyć powództwo o uznanie umowy wobec niej za bezskuteczną w okresie roku od zawarcia umowy (B z C). Jest to termin zawity, z upływem którego gaśnie prawo osoby trzeciej do zaskarżenia umowy.
Z faktu, że norma art. 59 KC chroni przed niemożliwością świadczenia, można wyciągnąć wniosek o ograniczeniu pola jej zastosowania do roszczeń niepieniężnych.
(…)
… między treścią stosunków prawnych a utrzymującymi się przez dłuższy czas stosunkami faktycznymi, a także na klarowaniu niejasnych norm prawnych.
II. Rodzaje
Zasadnicze cele dawności ustawodawca osiąga dwiema drogami.
Pierwsza prowadzi do nabycia prawa. Ten skutek prawny wiąże ustawa z zasiedzeniem i przemilczeniem.
Zasiedzenie polega na nabyciu prawa podmiotowego w następstwie długotrwałego faktycznego wykonywania prawa przez osobę nieuprawnioną.
Z kolei przemilczenie ów skutek nabywczy wiąże z samą bezczynnością uprawnionego. Instytucja ta nie jest uregulowana jakimś zespołem przepisów ogólnych.
Druga droga prowadzi do osłabienia lub utraty przysługującego komuś prawa, jeżeli nie zrealizuje go w określonym czasie. Te funkcje spełniają : przedawnienie i terminy zawite.
Należy podkreślić, że w efekcie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)