Pojęcie autorytaryzmu. Doktryny autorytarne :
W okresie międzywojennym obok ideologii komunistycznych, faszystowskich, pojawiły się również ideologie autorytarne, bazujące jak pozostałe na kryzysie systemu parlamentarno-demokratycznym.
cechy charakterystyczne doktryn autorytarnych :
głoszono hasła zniesienia bądź ograniczenia parlamentaryzmu, wprowadzenia rządów silnej ręki
przyznawano większą rolę władzy wykonawczej, aczkolwiek unikano hasła charyzmatycznej władzy wodza
od społeczeństwa wymagano biernego posłuszeństwa
wspólną cechą autorytaryzmu i faszyzmu jest odwoływanie się do interesu narodowego i do nacjonalizmu
autorytarny reżim nie likwidował rządów prawa, choć prawo było niekiedy bardzo surowe, na przykład oparte na zasadach religijnych
zazwyczaj ideologie te czerpały z tradycji konserwatywnej, z zasady unikania rewolucji, nie mobilizowały mas, a raczej opierały się na tradycyjnych elitach (właściciele ziemscy, wojskowi, duchowieństwo)
przykłady państw autorytarnych: sanacyjna Polska, Austria za E. Dollfussa, Portugalia za Salazara, Turcja za K. Atatürka
Komunitaryzm Nurt we współczesnej filozofii polityki , podkreślający ważność i wartość wspólnot w społecznym życiu człowieka. Narodził się jako odpowiedź na proceduralny liberalizm sformułowany przez Johna Rawlsa w książce "Teoria sprawiedliwości" (wyd. 1971, wyd. pol. 1994) oraz na kryzys kapitalizmu w drugiej połowie XX wieku.
Komunitarianizm traktuje jednostkę nie jako abstrakcyjne indywiduum, lecz zawsze jako część otaczającej ją wspólnoty/ wspólnot (rodzina, grupa sąsiadów, grupa zawodowa itp.). Podkreśla się znaczenie tradycji i społecznego kontekstu w dokonywaniu ocen moralnych, przez co zarzuca się niekiedy tej koncepcji relatywizm .
Komunitarianizm przez jednych jest uważany za nurt alternatywny wobec liberalizmu, przez innych zaś za jeden z nurtów liberalizmu w filozofii polityki. Wśród komunitarian są zarówno myśliciele o poglądach prawicowych , jak i lewicowych .
Komunitaryzm powstał i jest popularny (głównie jako model metodologiczny) w Stanach Zjednoczonych . Został również przyjęty także wśród myślicieli europejskich. Główne założenia nurtu zostały wyrażone w manifeście pod tytułem "Komunitariańska Platforma Programowa. Społeczeństwo Responsywne: Prawa i Obowiązki". Najbardziej znani przedstawiciele tego nurtu to Amitai Etzioni , Charles Taylor ( Sources of the Self , pol. Źródła podmiotowości ), Michael Walzer ( Spheres of Justice ), Alasdair MacIntyre ( After Virtue , pol. Dziedzictwo cnoty ), Robert Putnam ( Samotna gra w kręgle ), Robert Bellah ( Habits of the Heart ), Michael Sandel ( Liberalizm a granice sprawiedliwości
(…)
…), Alasdair MacIntyre (After Virtue, pol. Dziedzictwo cnoty), Robert Putnam (Samotna gra w kręgle), Robert Bellah(Habits of the Heart), Michael Sandel (Liberalizm a granice sprawiedliwości) czy Patrick Hunout (The Erosion of the Social Link in the Economically Advanced Countries).
Libertarianizm - doktryna i jej przedstawiciele
amerykański radykalny liberalizm(libertarianizm/anarchokapitalizm):
- amerykańska doktryna skrajnego, radykalnego liberalizmu
- każda instytucja (czasem także rodzina) ogranicza wolność jednostki
- wolność nie powinna być reglamentowana i determinowana przez żadne czynniki zewnętrzne
- całkowity leseferyzm - wolny rynek, swoboda umów w każdej dziedzinie życia
- pochwała spontaniczności w relacjach pomiędzy ludźmi
- pochwała egoizmu jednostki, który jest obroną przed dyktatem przeciętności
- granice państwowe w wymiarze symbolicznym, brak ograniczeń przemieszczania się ludności (nie prowadzi się polityki imigracyjnej)
- liberalizacja prawa - nieograniczony hazard, handel narkotykami, dostępność pornografii itp.
Robert Nozick: profesor uniwersytetu Columbia, autor głośnej książki pt. „Anarchy, State and Utopia”, która była polemiką z ideami sprawiedliwości społecznej Rawlsa.
poglądy…
… i ponadczasowy utopijny ideał
- wolna konkurencja wyłoniła nową elitę, rozumianą w sposób nietzscheański
- tradycyjne systemu doktrynalne (w szczególności socjalistyczny egalitaryzm), etyczne i religia służą wyłącznie okłamywaniu i samookłamywaniu się ludzi
- atak na postawy altruistyczne, które nie dopuszczają istnienia sprawiedliwości i koegzystencji, lecz jedynie ofiar i pasożytów
- dotychczasowa historia…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)