ZRÓŻNICOWANIE SPOŁECZNE, KLASY I WARSTWY SPOŁECZNE.
Społeczeństwa ludzkie były i są wielorako zróżnicowane. Pojęciem zróżnicowania społecznego określamy elementarne fakty odmienności i różnic występujących wśród członków danego społeczeństwa. Można wyróżnić co najmniej cztery zasadnicze rodzaje tych różnic :
różnice biologiczno-fizyczne, różnice demograficzne, różnice psychiczne różnice społeczne (posiadanie, wykształcenie, zawód)
Te cztery rodzaje różnic mają odmienne znaczenie z punktu widzenia struktury i funkcjonowania społeczeństwa. Trzy pierwsze rodzaje różnic są podstawą występowania określonych „kategorii społecznych", tzn. ugrupowań jednostek według cech ważnych dla funkcjonowania życia społecznego (takich jak podział na pełnosprawnych i niepełnosprawnych fizycznie, na ludność białą i czarną w USA, na ludność w wieku produkcyjnym i poprodukcyjnym, na ludność w różnych kategoriach wieku itp. Podziały ludności na kategorie społeczne są doniosłe z punktu widzenia polityki gospodarczej czy społeczno-kulturalnej państwa. Często stanowią one pośrednio podstawę powstawania określonych związków i zrzeszeń, jeśli zostaną wyartykułowane wspólne interesy członków tych zbiorów ludności. Same jednak zbiory tej ludności (kategorie społeczne) nie są grupami społecznymi.
Natomiast cechy wymienione jako ostatnie, cechy społeczne, są bezpośrednią podstawą kształtowania się zbiorowości społecznych: klas, warstw społecznych, grup zawodowych, i stanowią jednocześnie podstawy wyodrębnienia w strukturze (budowie) społeczeństwa pewnych części tej struktury, takich jak struktura klasowa, warstwowa czy zawodowa społeczeństwa, pojęte jako układy tych grup i relacje zachodzące między nimi. Są też źródłem nierówności społecznych między ludźmi, znajdujących swój wyraz w różnym dostępie do wartości ogólnie pożądanych w społeczeństwie.
W naukowym ujmowaniu klas i warstw społecznych jako części struktury społeczeństwa trzeba przede wszystkim odciąć się od potocznego nazewnictwa, w którym termin „klasa" oznacza jakąś liczbę ludzi wyodrębnioną ze względu na dowolnie przyjęte kryterium. W naukowym ujmowaniu klas społecznych wyodrębniamy dwie ogólne orientacje: orientację ekonomiczną, obejmującą stanowiska teoretyczne upatrujące źródło powstawania i istnienia klas wyłącznie w warunkach ekonomicznych, w rozwoju gospodarczym społeczeństw, oraz orientację funkcjonalną, upatrującą źródło uwarunkowania klas społecznych w strukturze organizacyjnej i w konieczności funkcjonowania każdego historycznego społeczeństwa.
Te dwie orientacje różnią się między sobą: 1) poglądami na genezę klas społecznych; 2) poglądami na charakter (naturę) klas społecznych; 3) oceną roli klas dla struktury całego społeczeństwa; 4) oceną moralną nierówności społecznych.
(…)
…: niewolnictwo, system kastowy, system stanowy, system klasowy. Klasa - ugrupowanie ludzi na wielką skalę, którzy mają wspólne ekonom. Zasoby; te zasoby wpływają na typ życia, jaki prowadzą. Główne klasy:
1) upper class ( wyższa )
2) middle class ( średnia )
3) working class ( robotnicza lub pracująca )
ad. 1) bogaci, pracodawcy, dają zatrudnienie; przemysłowcy, producenci, najwyżsi dyrektorzy,
menedżerowie; bezpośrednio kontrolują produkcyjne zasoby; finansiści, posiadacze akcji, właściciele
ziemscy Rozpada się na: 1. Ludzie starego pieniądza (dziedziczą pieniądze ), 2.ludzie nowego pieniądza (dorobkiewicze)
ad. 2) większość „białych kołnierzyków”; adwokaci, sędziowie,...
Rozpada się na: 1..stara klasa średnia ( właściciele małego biznesu, drogich sklepów, małych farm ), 3. wyższa klasa średnia ( menedżerowie, profesjonaliści, adwokaci, prawnicy; najczęściej wyższe
4. wykształcenie ) 3.niższa klasa średnia ( najliczniejsza, b. heterogeniczna, np. ludzie
5. zatrudnieni w biurach, sekretarki, zatrudnieni w handlu, ekspedientki, nauczyciele, pielęgniarki,...
ad. 3) „błękitne kołnierzyki”, wykonują zajęcia manualne, fizyczne
Rozpada się na 1.upper working class ( robotnicy wykwalifikowani; lepsze dochody, lepsze warunki…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)