To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Źródłem obowiązku poza generalną normą prawną może być także: umowa, orzeczenie władzy publicznej, sądu (wyrok sądowy, decyzja administracyjna), prawnie skuteczne jednostronne przyjęcie na siebie zobowiązania (falsus procuror z prawa cywilnego) - osoba, która postanowiła zajmować się sprawami innej osoby np. sąsiadka zajmująca się dzieckiem nieobecnych rodziców. O ile per facta konkludenta przyjmiemy, że złożyła ona w ten sposób stosowne oświadczenie woli, że zobowiązuje zajmować się sprawami tego dziecka może stać się gwarantem, osobą zobowiązaną do zapobiegnięcia skutkowi w zakresie dóbr tego dziecka.
Problem w prawie karnym jest czy wcześniejsze sprowadzenie niebezpieczeństwa dla dobra prawnego rodzi obowiązek zapobiegnięcia rozwojowi tego niebezpieczeństwa. Bierzemy wycieczkę dzieciaków w góry, wyprowadzamy je na perć i robi się niebezpiecznie. Czy mamy teraz obowiązek zapobiegania niebezpieczeństwu, ratowania dzieci? Odpowiedzi prawa karnego były tutaj różne. Ale na gruncie nowego kodeksu karnego jest jasne, iż samo wcześniejsze sprowadzenie niebezpieczeństwa nie rodzi obowiązków gwaranta o który mówi art. 2 KK, w szczególności nie prowadzi to do prawnego obowiązku zapobiegnięcia skutkowi. Podstawę dla rozstrzygnięcia odpowiedzialności karnej takich osób może stanowić art. 439 KC, który stwierdza iż „w przypadku wywołania bezpośredniego niebezpieczeństwa szkody zagrożonemu przysługuje roszczenie o przedsięwzięcie przez osobę, która szkodę wywołała stosownych środków zabezpieczających”. Oczywiście tu warunkiem istnienia obowiązku jest wyrażenie żądania.
Treść obowiązku:
wykonanie pewnej czynności
albo zapobieżenie skutkowi
Kolejne warunki odpowiedzialności karnej za przestępstwo z zaniechania. Oczywiście musimy ustalić, że w jakiejś normie prawnej istnieje prawny obowiązek. Ale żeby mówić o odpowiedzialności karnej musi dojść do aktualizacji obowiązku. Aktualizacja następuje wówczas kiedy spełnione są warunki zawarte w hipotezie normy prawnej ustanawiającej taki obowiązek. Każda norma ma jakąś hipotezę, bo nie może być tylko tak, że przez cały czas mamy się jakoś zachowywać np. mamy ratować ludziom życie na basenie. Ten obowiązek się musi zaktualizować, bo w hipotezie tego nakazu brzmi - o ile istnieje zagrożenie dla życia, o ile pełnię obowiązki ratownika, o ile w ogóle się ktoś kąpie. Przy przestępstwach materialnych owa aktualizacja obowiązku następuje wówczas gdy pojawia się niebezpieczeństwo nastąpienia skutku. Wtedy staję się podmiotem zobowiązanym do podjęcia określonego działania.
Przez aktualizację rozumiemy zaistnienie takich okoliczności faktycznych, w których aktualizuje się dyspozycja normy sankcjonowanej, czyli aktualizuje się nakaz działania wyrażony w obowiązku. Nie zawsze jest się gwarantem nie nastąpienia skutku np. ratownik staje się takim gwarantem wówczas gdy ktoś się topi a on jest na plaży w ramach swoich obowiązków.
(…)
…. Wówczas należy wykluczyć realizację znamion typu czynu zabronionego przez zaniechanie.
W znaczeniu subiektywnym chodzi o możliwość wykonania obowiązku przez samego sprawcę ze względu na jego warunki psychofizyczne. Tutaj relacjonujemy możliwość wykonania obowiązku do tego kim jest i co potrafi sprawca, czy domniemany sprawca, a więc ten człowiek, którego zachowanie oceniamy. Może się bowiem okazać…
… ofiary znajduje się osoba na wózku inwalidzkim, która też jest zobowiązana, ale pomocy efektywnie udzielić nie może. Oczywiście ktoś inny na jej miejscu potrafiłby podbiec do telefonu i zadzwonić po pogotowie ale ona nie. Wówczas wykluczamy przyjęcie zaniechania ze względu na brak owej możności subiektywnej. Jeżeli chodzi o tą możność subiektywną należy zwrócić uwagę na coś co nazywa…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)