Źródła energii (surowce energetyczne) dzielimy na dwie grupy:
1. Źródła nieodnawialne:
• Węgiel kamienny
• Węgiel brunatny
• Ropę naftową
• Gaz ziemny
• Piaski i łupki bitumiczne
• Torf
• Pierwiastki promieniotwórcze, czyli uran i tor
• Asfalt i wosk ziemny
2. Źródła odnawialne :
• Energię wód płynących („biały węgiel”)
• Energię fal, pływów i prądów morskich
• Energię wiatru
• Energię geotermiczną, czyli wnętrza ziemi
• Energię słoneczną
• Energię biomasy, czyli organizmów żywych
Struktura wykorzystania pierwotnych źródeł energii w poszczególnych krajach zależy od struktury ich
zasobów naturalnych (po prostu – czy mają dany surowiec, czy nie) oraz od ich poziomu rozwoju.
KSR oraz średnio rozwinięte wykorzystują surowce, które posiadają. Do takich państw należą Chiny,
Indie, RPA, Polska, Czechy (bazują na węglu); Egipt, Indonezja, Meksyk, Nigeria (bazują na ropie
naftowej i gazie ziemnym).W KWR dominuje wykorzystanie ropy naftowrj, gazu ziemnego ale również
wykorzystuje się pierwiastki radioaktywne i alternatywne źródła energii.
Zasoby surowców energetycznych – dla zilustrowania problemu. Spójrzcie jak są rozmieszczone zasoby
na świecie. Za zasoby uznaje się surowce mineralne udokumentowane na podstawie badań
geologicznych.
kraje
Świat
Australia
Arabia
Saud., Irak,
Iran,
Kuwejt,
ZEA
Algieria,
Libia
Ekwador,
Kolumbia,
Meksyk,
Wenezuela
Kraje
byłego
ZSRR
USA
Węgiel k.
[mld ton]
1631,0
45,3
3,8
Węgiel b.
[mld ton]
736,0
50,6
-
Ropa naft. Gaz ziem.
[mld ton]
[tys km3]
122,8
106,5
0,3
1,3
75,4
25,7
En.wodna
[tys PJ]
105,0
0,9
X
Uran
[tys ton]
2356,0
526,0
-
0,0
-
4,5
1,0
0,0
26,0
18,7
X
15,9
5,7
10,4
7,7
130,0
157,0
8,0
41,1
14,2
X
226,0
205,0
4,4
5,6
X
387,0
1
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
Chiny
651,0
120,0
2,5
Indie
129,0
2,1
0,7
Na podst. W Skrzypczak „Repetytorium...“
„-„ nie posiada
x – brak danych lub są one nierealne wg autora
0,9
0,5
21,3
2,2
45,5
Rozmieszczenie złóż głównych surowców energetycznych i kilka słów o... (sorry Winetou)
1.Węgiel kamienny
• Chiny w zagłębiach: Fushun, Kailuan, Datong, Huainan, Szansi, Szensi
• USA – Zagłębie Apallaskie, Wewnętrzne Wschodnie
• Ukraina – Zagłębie Donieckie
• Kazachstan – Karagandzkie i Ekibastuskie
• Rosja – Kuźnieckie, Peczorskie
• Indie – Zagłębie Damodar
• RPA – rejon Jaohannesburga
• Australia – wschodnie wybrzeże, Zagłębie Newcastle
• Polska – Zagłębie Górnośląskie, Lubelskie (jedna kopalnia – Bogdanka). Ze względu na
restrukturyzację kopalnie zagłębia Dolnośląskiego (okolice Wałbrzycha) zostały zamknięte lub
są w stanie likwidacji
Prawie wszystkie złoża węgla kamiennego na świecie powstały w erze paleozoicznej (okres –
karbon). Powstały one z bujnej roślinności (skrzypy, widłaki i paprocie drzewiaste) w warunkach
klimatu gorącego i wilgotnego w zatokach morskich lub jeziorach, które były stopniowo
zasypywane przez materiał skalny pochodzący z wypiętrzających się i erodowanych gór.
W ostatnich latach spada wydobycie w starych
(…)
… i po bardzo wysokich podwyżkach cen ropy. Ale to już
historia i jeśli ktoś lubi politykę to możemy sobie o tym porozmawiać kiedy indziej
• Prowincja Alberta w Kanadzie
• Prowincja Chiapas, Płw. Jukatan i szelf Zatoki Meksykańskiej w Meksyku
• Jezioro Maracaibo i delta rzeki Orinoko w Wenezueli
• W północnej Afryce (Libia, Algieria, Egipt, Tunezja)
• W wąskim pasie nizin nadmorskich nad Zatoką Gwinejską…
…% znajduje się w rejonie Zatoki Perskiej.
Rozmieszczenie największych złóż na Ziemi:
• Arabia Saudyjska – prowincja Al.-Hasa
• Iran – Chuzestan
• Kuwejt – Mina al Ahmadi
• Irak – rejon miasta Kirkuk
• ZEA – szejkanat Abu Zabi
• Oraz pod dnem Zatoki Perskiej
• rejon Morza Kaspijskiego: Baku w Azerbejdżanie, Groznyj w Rosji, Guriew i Krasnowodsk na
wschodnim wybrzeżu
• basen Wołżańsko- Uralski (między Wołgą a Uralem)
• Nizina Zachodniosyberyjska
• Sachalin
• Kotlina Fergańska (jak można się było domyślić ostatnich kilka złóż znajduje się na obszarach
byłego ZSRR)
• USA – stany znajdujące się nad Zatoką Meksykańską (Teksas, Luizjana, Nowy Meksyk,
Oklahoma, i podmorskie w szelfie tej zatoki); rejon Santa Barbara w Kalifornii; stan Wyoming w
Górach Skalistych oraz na Alasce w Prudhoe Bay (to jest nad Morzem…
… właśnie ze względu na złoża
ropy naftowej.
• Szelf Morza Północnego – platformy się tu znajdujące należą przede wszystkim do Wielkiej
Brytanii, Norwegii i Danii (np. Ekofisk, Statfjord i Forties – patrz atlas!)
• Mniejsze złoża znajdują się w Rumunii (Ploesti), w Basenie Paryskim we Francji, w okolicach
Zagrzebia w Chorwacji, we Włoszech (Sycylia i Nizina Padańska)
• W Polsce złoża są bardzo małe. Najstarszym…
….
Występowanie złóż:
• Kanada – w okolicach Jeziora Athabaska
• Rosja – w okolicach Peczory i Irkucka
• Francja – w Masywie Centralnym
• Niger – w północnej części kraju
• Namibia –na wybrzeżu
• USA – na Wyżynie Kolorado
• Australia – na północ, na Ziemi Arnhema
4
PDF created with pdfFactory trial version www.pdffactory.com
•
RPA – w okolicach Johannesburga
Główni producenci surowców energetycznych w procentach…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)