To tylko jedna z 9 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
. Umorzenie zobowiązań (str. 158-162).
1. Ogólna charakterystyka . Umorzenie mogło nastąpić z mocy ius civile a skutek następował wówczas ipso iure z chwilą powstania przyczyny umorzenia. Zobowiązanie umorzone w ten sposób gasło wobec wszystkich zainteresowanych i były to: formalne zwolnienie z zobowiązania, wykonanie zobowiązania, nowacja, confusio . Umorzenie mogło nastąpić z mocy ius honorarium a skutek następował dopiero z mocy zarzutu procesowego ope exceptionis . Zobowiązanie umorzone w ten sposób nadal istniało ale jego realizacja była uniemożliwiona przez udzieloną ekscpecję. Sposoby według ius honorarium : pactum de non petendo , kompensacja.
2. Zwolnienie z zobowiązania . Początkowo wykonanie świadczenia ( solutio ) nie powodowało jeszcze umorzenia zobowiązania. Mogło to nastąpić dopiero poprzez akt odwrotny ( contrarius actus ) do tego, który spowodował powstanie odpowiedzialności dłużnika. Zobowiązanie zaciągnięte przy użyciu spiżu i wagi ( per aes et libram , np. pożyczka) umarzano poprzez odważenie odpowiedniej ilości kruszcu na wadze i następnie ogłoszenie umorzenia długu w obecności 5 świadków. Po wprowadzeniu pieniądza zaspokojenie miało moc umarzającą i powyższe stało się zapłatą symboliczną ( imaginaria solutio ). Zobowiązania z kontraktów werbalnych umarzano za pomocą acceptilatio , strony wymieniały pytania i odpowiedzi, a umorzenie mogło nastąpić niezależnie od świadczenia. Stipulatio Aquiliana umożliwia, by w drodze stypulacji przeprowadzano nowację stosunków obligacyjnych między dwoma podmiotami, następnie umarzano przez akceptylację ( acceptilatio ). Zobowiązania z kontraktów literalnych umarzano prawdopodobnie przez akceptylację literalną, a z kontraktów konsensualnych przez contrarius consensus , obopólne porozumienie stron ( mutuo dissensu ).
3. Wykonanie zobowiązania to solutio , czyli zapłata. Z czasem samą realizację świadczenia uznawano za warunek wystarczający do umorzenia zobowiązania. Dłużnik nie musiał koniecznie sam wykonać zobowiązania (chyba że świadczenie zależało od kwalifikacji). Dłużnik mógł też za zgodą wierzyciela świadczyć coś innego ( datio in solutum ). Dłużnik winien spełnić świadczenie do rąk wierzyciela albo osoby upoważnionej ( solutionis causa adiectus ) w miejscu umówionym. Osobą upoważnioną do przyjęcia świadczenia ale także do jego domagania się był adstipulator . Dłużnik za pomocą stypulacji przyrzekał świadczenie wierzycielowi i adstipulatorowi . Adstipulator mógł je przyjąć co umarzało wierzytelność, mógł
(…)
… (zastąpiona w interpolacji pignus). Służyła do zabezpieczania wierzytelności (fiducia cum creditore) jako namiastka umowy użyczenia lub przechowania, nazywana fiducia cum amico (między przyjaciółmi). Kontrakt zawierano za pomocą mancypacji albo in iure cessio. Porozumienie stron opierało się na wzajemnym zaufaniu (fides). Z końcem republiki przybrała postać kontraktu realnego, dwustronnie zobowiązującego…
…. W cautio można podać treść przyrzeczenia (cautio indiscreta) i przyczynę prawną (czynność kauzalna). Liczne przypadki stosowania stypulacji (pretorska, z prawa rzeczowego, zabezpieczająca przed szkodą, nowacja, zobowiązanie solidarne, odsetki) wykreowały stosowanie jej do powołania nowego stosunku obligacyjnego albo ugruntowania istniejącego (kara umowna albo poręczenie). Stypulacja kary umownej…
… na oddaniu, przez jedną osobę (deponent), drugiej osobie (depozytariusz) jakiejś rzeczy ruchomej w bezpłatne przechowanie, z obowiązkiem jej zwrotu na każde wezwanie. Pierwotnie był chroniony actio in factum, a później deponent przez actio depositi, a depozytariusz - actio depositi contraria. Był to kontrakt realny bonae fidei, dwustronnie zobowiązujący niezupełny. Depozytariusz otrzymywał tylko detencję…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)