To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
79. Zmiany w prawie konstytucyjnym w okresie tranzycji ustrojowej W wyniku sześciu nowelizacji Konstytucji z 22 lipca 1952r., przeprowadzonych w latach 1989-1992 (do uchwalenia tzw. Małej Konstytucji 17 X 1992r.), zostały ukształtowane nowe zasady ustrojowe i nowe mechanizmy sprawowania władzy w państwie. Wśród tych zmian zasadnicze znaczenie miały nowelizacje z: 7 kwietnia 1989r., 29 grudnia 1989r., 8 marca 1990r. i 27 września 1990r., konstruujące zarys demokratycznych podstaw ustroju politycznego, ustrojowego i gospodarczego państwa dotyczyły:
kształtowania konstytucyjnych zasad demokratycznego ustroju politycznego;
budowy pluralistycznego systemu politycznego;
kształtowanie demokracji parlamentarnej;
decentralizacji administracji państwowej i budowy administracji samorządowej;
gruntownej reformy ustroju gospodarczego;
Proces kształtowania ustroju politycznego państwa okresu przejściowego, określony w porozumieniach „okrągłego stołu”, trwały kilkanaście miesięcy, a został zamknięty w 1991r. pierwszymi po 1944r. demokratycznymi wyborami do Sejmu. Okres obejmujący lata 1989-1992 wyznacza pierwszą fazę transformacji ustrojowej, polegającą na adaptowaniu nowych instytucji i rozwiązań ustrojowych do systemu ustrojowego państwa w ramach formalnie obowiązującej Konstytucji z 22 lipca 1952r.
Nowelizacja Konstytucji PRL z 7 kwietnia 1989r. Kwietniowa nowelizacja Konstytucji z 1952r. uchwalona w dwa dni po podpisaniu umów społecznych, stanowiła w istocie konstytucyjną ratyfikację uzgodnionych przy „okrągłym stole” postanowień w zakresie gruntownej reformy ustroju „realnego socjalizmu” w Polsce. Zakres zmian ustrojowych wprowadzonych nowelą kwietniową zamierzał przede wszystkim do demokratyzacji systemu politycznego.
Nowelizacja konstytucji dotyczyła następujących zmian;
- zasad organizacji i funkcjonowania systemu naczelnych organów państwa;
- zasad prawa wyborczego
- ustroju sądów
Zasadnicza grupa zmian dotyczyła konstytucyjnego systemu naczelnych organów państwa - pozycji ustrojowej Sejmu i Senatu oraz urzędu Prezydenta PRL. Prawo wyborcze uległo zmianom w kierunku zwiększenia wpływu wyborców na skład personalny izby poselskiej. Uzyskali oni w liczbie 3 tyś. p rawo zgłaszania kandydatów na kandydatów na posłów, a także możliwość, dość, jeszcze ograniczoną, wyboru między kilkoma kandydatami.
Konstytucyjna regulacja określała pozycję ustrojową Sejmu , jego rangę jako najwyższego organu władzy państwowej i najwyższej reprezentacji narodu. Jednocześnie rozszerzała zakres kompetencji i jego samodzielność ustrojową. W strukturze dwuizbowego parlamentu Sejm uzyskał nadrzędną pozycję względem Senatu, dla którego Konstytucja przewidziała tylko rolę kontrolera ustawodawstwa Sejmu. Natomiast do wyłącznych kompetencji Sejmu należało uchwalanie ustaw i kontrola rządu. Sejm uzyskał większa samodzielność w zakresie organizacji trybu jego prac. Nowela przyjęła w miejsce sesyjnego trybu prac Sejmu zasadę permanencji. Utrzymano instytucję zwoływania Sejmu przez Prezydenta PRL - pierwsze posiedzenie Sejmu nowej kadencji. Zniesiono instytucję dekretów z mocą ustawy wydawanych przez organ pozaparlamentarny.
(…)
… sędziów oraz zasada niezależności sędziów. Została powołana Krajowa Rada Sądownictwa. Wprowadzono nowy tryb powoływania sędziów, gwarantujących także niezawisłość. Sędziów powoływał Prezydent na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa. Nowelizacja Konstytucji z 29 grudnia 1989r.
Nowela grudniowa sprowadzała się do przebudowy podstaw ustrojowych państwa i określenia nowej treści Ustawy zasadniczej. Obejmowała…
… konstytucyjna z 17 października 1992r., oraz przepisy utrzymane w mocy Konstytucji z 1952r. Ustawa konstytucyjna w rozwiązaniach ustrojowych recypowała instytucje i procedury wprowadzone wcześniej do porządku konstytucyjnego. Mała Konstytucja wprowadzała nowe zasady ustrojowe i instytucje ustrojowe m. in.: zasadę podziału władzy, zasadę systemu parlamentarnego, wolnego mandatu przedstawicielskiego, zasadę incompatibilitas. Wprowadzenie nowych zasad ustrojowych spowodowało konieczność zmian procedur parlamentarnych w ramach systemu parlamentarnego. Mała Konstytucja formułuje w art.1 zasadę podziału władzy, czyniąc ją podstawą ustroju organizacji i stosunków wzajemnych między naczelnymi organami państwa.
Ustrój polityczny ukształtowany na gruncie Małej Konstytucji z 1992r. balansował bardziej między elementami…
… prawa.
wprowadzenie zasady pluralizmu politycznego, fundamentalnej zasady systemu politycznego i mechanizmów politycznych funkcjonowania państwa demotycznego.
rewizję dotychczasowego ustroju gospodarczego, kształtowanie nowych stosunków społecznych i gospodarczych na zasadzie swobody działalności gospodarczej wszystkich podmiotów oraz na zasadzie równouprawnienia wszystkich form własności.
W rezultacie…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)