To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
9.Ewolucja polskiego konstytucjonalizmu do 1989r. a) Konstytucja marcowa (17 marca 1921 r.) Kształtowała podstawy ustrojowe odrodzonej po 123 latach niewoli RP.Posiadała wstęp,7 rozdziałów i 126 artykułów.Wstęp miał inwokację religijną.W konstytucji sformułowano 3 podstawowe zasady ustroju politycznego:republikańska forma państwa,suwerenność narodu i podział władz.Zasada podziału władz zdeterminowała prawie w całości systematykę Konstytucji,w konsekwencji kolejne rozdziały konstytucji były poświęcone władzy ustawodawczej,wykonawczej,sądowniczej.Ukształtowała wzajemne relacje między władzą ustawodawczą i wykonawczą na zasadach systemu parlamentarnego.Najwyższe miejsce w systemie organów państwowych posiadał Sejm(444).Sejm i rząd posiadały prawo inicjatywy ustawodawczej którego nie posiadał Senat i Prezydent RP.Sejm sprawował bieżącą kontrolę organów władzy wykonawczej..Rząd ponosił odpowiedzialność polityczną przed Sejmem.Sejm decydował o pociągnięciu prezydenta(wybierany przez ZN i powoływał rząd) oraz ministrów do odpowiedzialności konstytucyjnej przed TS. Brak stabilnej większości w Sejmie, częste upadki gabinetów → zamach majowy w 1926 r. W V rozdziale określono szeroki katalog praw i wolności jednostki.Ostatnie rozdziały regulowały tryb zmiany konstytucji oraz kwestie związane z terminem nabrania przez niemocy obowiązującej. b) Konstytucja z 23.04.1935r.(81 art., 14 rozdziałów) -autorytarna forma rządów, prezydent ma pierwsze miejsce w państwie, wybierany przez Zgromadzenie Elektorów (większość wyłaniania przez Sejm i Senat), ale jeśli ustępujący prezydent wskazał swego następcę, to wybory powszechne;
-prezydent mianował następcę na wypadek wojny → pozwoliło na ciągłość władzy po 1939 r.;
-brak jakiejkolwiek odpowiedzialności prezydenta;
-prezydent powoływał rząd i dokonywał w nim zmian (choć rząd ponosił odpowiedzialność polityczną przed Sejmem);
-prezydent mógł w każdym momencie rozwiązać parlament i miał szerokie kompetencje prawodawcze;
-ordynacje wyborcze w praktyce pozbawiły opozycję szans na wygranie wyborów;
- jednak ani przed wojną ani po wojnie Prezydent nie dysponował swobodnie całą władzą jaką przewidziana była mu w konstytucji co osłabiało wyraźnie jej autorytarny charakter
c) Konstytucja PRL z 1952r.
odrzucenie zasady podziału władz na rzecz jednolitości władzy → sejm zajmował najwyższe miejsce, a podporządkowane były jemu pozostałe organy (administracji, sądownictwa, prokuratury);
zniesiono urząd prezydenta, nowy kształt nadano Radzie Państwa (wybierana spośród posłów) - kompetencje prezydenta i kompetencje zastępcze wobec sejmu;
rząd powoływany przez sejm, a zmian mógł dokonywać sejm i rada państwa;
(…)
… rząd nie był przed nim odpowiedzialny;
ograniczone uprawnienia w zakresie władzy sądowniczej → powoływał sędziów na wniosek Krajowej Rady Sądownictwa, brał udział w powoływaniu kierownictwa NSA i SN, wykonywał prawo łaski;
ponosił tylko odpowiedzialność konstytucyjną - 2/3 Zgromadzenia Narodowego stawiało prezydenta przed TS, który orzekał o pozbawieniu urzędu;
kontrasygnata (premiera lub właściwego…
…;
jesień 1989 r sejm i senat powołują swoje Nowelizacja konstytucji 29.12.1989
-przywrócono nazwę historyczną:Rzeczpospolita Polska
- przeredagowano I rozdział konstytucji - wykreślono kierowniczą rolę partii, przyjaźń z ZSRR, zapisano nowe zasady ustroju, a najważniejszą w art. 1 demokratycznego państwa prawnego, urzeczywistniającego zasady sprawiedliwości społecznej, ale i wpisano pluralizm polityczny…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)