migracje, rekrutacja do grupy, mobilizacja, reforma organizacyjna
ZMIANA STRUKTURY SYSTEMU - modyfikacja czworakich sieci powiązań między: interakcjami, interesami, normami i ideami
Wyłaniają się:
nowe struktury interakcyjne, przez to, że ludzie nawiązują nowe kontakty, wchodzą w nowe stosunki, łączą się w nowe grupy
nowe struktury interesów, przez to, że ludzie bogacą się lub biednieją, zyskują lub tracą władzę, uwalniają się spod podporządkowania lub popadają w zależność
nowe struktury normatywne, przez to, że ludzie zaczynają wyznawać nowe wartości, kierować się nowymi normami, odgrywać nowe role, karać i nagradzać za co innego niż dawniej
nowe struktury idealne, przez to, że ludzie zaczynają wierzyć w nowych bogów, akceptować nowe ideologie, zyskiwać nową wiedzę o świecie, widzieć samych siebie w nowym świetle
ZMIANA FUNKCJI - pełnionych przez elementy społeczeństwa - np. tradycyjna rodzina była grupą wielofunkcyjną: realizowała funkcje ekonomiczne, prokreacyjne, socjalizacyjne, religijne itp. Z czasem niektóre z tych funkcji zostały przejęte przez wyspecjalizowane instytucje czy organizacje
ZMIANA GRANICY SYSTEMU - np. dwie partie polityczne łączą się w jedną, dwie korporacje przemysłowe dokonują fuzji
ZMIANY W OTOCZENIU SYSTEMU - np. urbanizacja pochłania podmiejskie wioski, podbój zmienia położenie geopolityczne społeczeństwa
PROCES SPOŁECZNY - ciąg, sekwencja następujących po sobie i przyczynowo uwarunkowanych zmian systemu, które nazywamy fazami lub etapami
PROCES KIERUNKOWY - taki, którego żaden etap nie powtarza się, a cała sekwencja przybliża stale do jakiegoś przyszłego stanu wyróżnionego - celu czy krańca procesu
Przykłady:
wzrost organizmu, dojrzewanie, starzenie się, śmierć
wzrost ludnościowy, industrializacja, urbanizacja, powstawanie państw, procesy cywilizacyjne, ekspansja nauki, racjonalizacja, biurokratyzacja, pauperyzacja, destrukcja środowiska, wzrost przestępczości itp. PROCES CYKLICZNY - taki, w którym po pewnym czasie stan systemu powraca do punktu wyjścia, do swojego kształtu początkowego
Przykład z życia ekonomicznego - cykle koniunkturalne wzrostu i recesji
ROZWÓJ SPOŁECZNY - proces kierunkowy napędzany czynnikami endogennymi, w których poziom pewnych istotnych zmiennych jest stale rosnący
Przykłady:
gdy rośnie liczba ludności - mówimy o rozwoju demograficznym
gdy zwiększa się produkt globalny społeczeństwa - mówimy o rozwoju gospodarczym
(…)
… systemu, w odróżnieniu od zewnętrznych (egzogennych) - jak zmiany klimatyczne, katastrofy przyrodnicze, epidemie chorób itp.
Odróżniamy:
ROZWÓJ JEDNOLINIOWY - taki, w którym sekwencja zmian biegnie zawsze tym samym, jednym torem, po regularnej, wyznaczonej jakby z góry trajektorii
(tak postrzegali historię ewolucjoniści: od Herberta Spencera do Talcotta Parsonsa)
ROZWÓJ WIELOLINIOWY…
… kapitalizm przeżywa nagle krach ekonomiczny
demokracja zachodnia wydaje z siebie faszyzm
humanistyczna idea socjalizmu wyradza się w zbrodniczy system stalinowski
koncepcja państwa narodowego rodzi szowinizm, nacjonalizm, dwie wojny totalne i niezliczoną ilość wojen lokalnych
pod hasła humanistycznych religii podszywa się dogmatyzm, nietolerancja, rozkwitają fundamentalizmy, prowadzi się krwawe wojny…
… organizacji społeczeństwa nowoczesnego w ,,żelazną klatkę'' biurokracji
W XX wieku pojawiają się rozmaite katastroficzne wizje przyszłości, odrzuca się sensowność idei postępu, przedmiotem krytyki jest treść zmian, jakie przynosi z sobą nowoczesność oraz jej negatywne skutki w różnych dziedzinach - ekonomii, polityki, ekologii, struktury społecznej, systemów wartości, mentalności zbiorowej, moralności…
…
Wykład 9
ZMIANA SPOŁECZNA, ROZWÓJ I POSTĘP TRAUMA ZMIAN SPOŁECZNYCH
ZMIANA SPOŁECZNA - różnica między stanem systemu społecznego (grupy, organizacji) w jednym momencie czasu i stanem tego samego systemu w innym momencie czasu
Różne aspekty zmiany:
ZMIANA SKŁADU SYSTEMU - np. migracje, rekrutacja do grupy, mobilizacja, reforma organizacyjna
ZMIANA STRUKTURY SYSTEMU - modyfikacja czworakich sieci…
… społeczeństwa do twórczego przekształcania się, przekraczania własnych granic, pokonywania przeszkód, samodoskonalenia się
TRAUMA ZMIAN SPOŁECZNYCH
W socjologii współczesnej pojawia się idea, że sama zmienność może podważać normalny przebieg życia społecznego, stanowiąc wstrząs dla członków społeczeństwa i rodząc stan swoistej traumy
W socjologii klasycznej XIX wieku panuje dyskurs postępu - zmienność uznana…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)