To tylko jedna z 11 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
ZASADY USTROJU POLITYCZNEGO
Dr Grzegorz Koksanowicz Dr Sławomir Patyra wyk. 1
Egzamin-test Konstytucja 2 kwietnia 1997r.
„Polskie Prawo Konstytucyjne” pod red. Wiesława Szydło
ZASADY USTROJU POLITYCZNEGO PAŃSTWA Zasada suwerenności (zasada zasad)
Suwerenność - niezależność, samodzielność, zdolność do samodzielnego ponoszenia odpowiedzialności za swoje działania
Suwerenność zewnętrzna:
Odnosi się do państwowości np. państwo prowadzi własna politykę zagraniczną a nie narzuconą z zewnątrz. Suwerenność wewnętrzna:
Jej przyczyn powstania można doszukiwać się we wczesnym średniowieczu. Władca suwerenny to taki kto ma prawo wydawania rozkazów wszystkim a sam nie podlega niczyim rozkazom.
Bodin (1576) pierwszy opisał istotę władzy suwerennej. Suweren jest monarchą władza suwerenna monarchy jest niepodzielna jest prawodawca, sędzią i wykonawca
niepozbywalność władzy
pierwotny charakter władzy suwerennej - monarcha mógł każdemu zawłaszczyć majątek - jednostka nie miała praw Russo (1776) według niego władza suwerenna to naród, monarcha jest funkcjonariuszem państwa. Wszyscy ludzie są suwerenami - to wolność i prawa - są niepozbywalne i nie podzielne. To matka natura dała to prawo. Russo nie wierzył w Boga.
Każda ustawa ma być zatwierdzona w drodze referendum Przedstawiciele mają ściśle stosować się do konstrukcji wyborczych Przedstawiciele nie mogą mieć żadnej władzy własnej Konstytucja Marcowa 1921 r. (najbardziej liberalna)
Koncepcja ograniczonej suwerenności (1952r.) suwerenem jest lud pracujący miast i wsi, nie wszyscy są adresatami wolności praw robotnicy chłopi - suwereni, ta koncepcja przetrwała do 20 grudnia 1989r. Art.4 ust.1 i 2 konstytucji Są 2 formy sprawowania władzy przez naród (nawiązują do poglądów Russo) Naród sprawuje władzę przez przedstawicieli Referendum - ust. 14 marca 2003r.
Inicjatywa ustawodawcza obywateli - ust 24 czerwiec 1999r. Konstytucja wprowadziła możliwość wnoszenia inicjatywy ustawodawczej przez obywateli art.118 ust.2 wcześniej tego nie było. Art. odnoszące się do referendum w konstytucji: Art.125 referendum ustawodawcze Art.90 ust.3 referendum ratyfikacyjne w pewnej kategorii umów międzynarodowych Art. 235 ust. 6 referendum konstytucyjne zatwierdzenie zmian w konstytucji, jeśli takowe mogły by wystąpić Art.170 referendum lokalne - o tym mówi konstytucja, ustawa z 15 wrzesień 2000r. o referendum lokalnym Referendum (głosowanie ludowe) - forma głosowania o charakterze powszechnym, najbliższe ideałowi demokracji bezpośredniej, w której udział mogą brać wszyscy obywatele uprawnieni do głosowania (tj. mający czynne prawo wyborcze). W czasie referendum obywatele całego państwa lub jego części wyrażają swoją opinię w kwestii poddawanej głosowaniu.
(…)
…, bowiem takich organów jak np. NIK bądź Rzecznik Praw Dziecka nie da się "przypisać" do władzy ustawodawczej, wykonawczej czy sądownicze
Największym dziełem Monteskiusza było składające się z trzydziestu jeden ksiąg O duchu praw (De l'esprit des lois, 1748), w którym dokonał analizy znanych ówcześnie form ustrojowych.
Monteskiusz wyszedł od koncepcji prawa naturalnego, wywodząc (w niezgodzie z Hobbesem…
… w tworzeniu prawa Bazują na koncepcji Monteskiusza - system prezydencki oraz system parlamentarny - na tych systemach opiera się współczesne państwo System prezydencki - nacisk na 2 filary Monteskiusza: rozdzielanie i równowaga, współdziałanie prawie nie występuje.
System parlamentarny - nacisk na 3 filar współdziałanie (pomieszanie władzy ustawodawczej i wykonawczej) System prezydencki Monokratyzm - władza wykonawcza - prezydent Nie istnieje mechanizm odpowiedzialności politycznej władzy wykonawczej przed parlamentem Prezydent nie może rozwiązać parlamentu System parlamentarny Dualistyczna egzekutywa (dualistyczna władza wykonawcza, monarcha-rząd monarchy . prezydent - rząd republika)
Odpowiedzialność rządu przed parlamentem Możliwość rozwiązania parlamentu przez głowę państwa (monarcha, prezydent)
System…
… kongresmanów.
kadencja izby parlamentarnej - 2 lata
prezydent nie może rozwiązać parlamentu
System parlamentarny (Europa)
W Europie występuje w kilku odmianach:
model westminsterski (Wielka Brytania) jest najmniej kopiowany
model kanclerski (Niemcy)
model pół prezydencki (Francja) Pozostałe państwa europejskie czerpią po trochu z każdego z tych 3 modeli w tym m.in. Polska.
Model Westministerski Silna pozycja…
… prawa:
System kontroli parlamentarnej system kontroli pozaparlamentarnej
- kontrola ta może być zinstytucjonalizowana; Wyróżniamy dwa modele:
- i niezinstytucjonalizowana; - model amerykański
- model kontynentalny
W modelu amerykańskim kontrola została powierzona sądom powszechnym, natomiast w modelu kontynentalnym kontrolę tę sprawuje jeden wyspecjalizowany organ (w Polsce - Trybunał Konstytucyjny…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)