Założenia ideologii agraryzmu.
Agraryzm Doktryna społeczno-polityczna, a także oparty na niej ruch społeczno-polityczny, rozwijający się na początku XX w. oraz w okresie międzywojennym, głównie w Niemczech i krajach Europy Środkowo-Wschodniej (m.in. w Polsce, Czechosłowacji, Bułgarii), a ponadto w USA (pod nazwą ruralizm). Jest to doktryna głosząca, iż podstawą gospodarki jest rolnictwo, najważniejszym producentem dóbr materialnych jest rolnik, a główną warstwą narodu są chłopi. Trwałą podstawę struktury agrarnej widziano w drobnych, ale silnych ekonomicznie, rodzinnych gospodarstwach rolnych, chłopów zaś uznawano za podstawową i najliczniejszą, a także najmniej zdeprawowaną przez cywilizację urbanistyczno-przemysłową grupę społeczną, przyznając im prawo do odgrywania dominującej roli politycznej w państwie oraz w odrodzeniu moralnym społeczeństwa Agraryzm Duży nacisk kładł na rozwój oświaty na wsi i pielęgnowanie kultury ludowej.W Polsce w okresie międzywojennym gł. przedstawicielami agraryzmu byli: S. Miłkowski, J. Niećko, Z. Zaleski, J. Dąbski, F. Bujak. W 1935 na kongresie SL agraryzm został przyjęty jako oficjalna doktryna ruchu ludowego. 1945-1947 do jego zasad nawiązywało PSL, został natomiast potępiony i odrzucony przez SL i ZSL. Współcześnie do idei agraryzmu nawiązują partie polityczne określające się jako ludowe, a także NSZZ RI "Solidarność".
„Trzecia droga” -droga pomiędzy kapitalistycznym liberalizmem a marksistowskim kolektywizmem. Z kapitalistycznego liberalizmu czerpano własność prywatną,pluralizm gospodarczy, prawa i wolności obywatelskie, rozwój ekonomiczny. Uważali natomiast za złe wyzysk człowieka nad człowiekiem, doprowadzenie do bezrobocia i nędzy. Z marksistowskiego kolektywizmu czerpali spółdzielczość, idee pracy, zmiany ewolucyjne, szanowanie prawa, uspołecznienie i unarodowienie. Odrzucali rewolucje i proletariat.
Potępiali konserwatystów, endecje i sanacje. Pozytywny stosunek mieli do chadecji.
Idee AGRARYZMU
Idea ziemi - ziemia jest naturalnym dobrem narodu i powinna należeć do tych, którzy na niej pracują.
Idea człowieka - ideałem człowieka jest chłop, rolnik, działacz ludowy. W pojmowaniu człowieka przez agraryzm ma miejsce apologia pracy fizycznej oraz prostoty i nieskazitelności moralnej, przywiązania do tradycji i korzeni.
Idea pracy - tylko dzięki pracy (na roli) stajemy się pełnoprawnymi członkami społeczeństwa.
Idea rodziny - rodzina winna być tradycyjna, wielopokoleniowa, prowadząca gospodarstwo, patriarchalna.
Idea gminy - gloryfikacja więzi pierwotnych i tradycyjnych form organizacji życia społecznego.
Idea samorządu - samorząd jako przejaw idei ludowładztwa będący jednocześnie podstawą administracji państwowej i gwarancją demokratycznej formy państwa oraz wolności obywatelskiej. Związki gmin mają tworzyć samorządy, zatem władza idzie od dołu do góry, od poziomu lokalnego do globalnego.
(…)
…, od poziomu lokalnego do globalnego.
Idea narodu - ścisły związek tego co narodowe z tym co chłopskie, chłopstwo ostoją narodu.
Idea ojczyzny - związana silnie z ideą ojcowizny, czyli spadkiem po przodku, rozumianym tu nie tylko jako spuścizna materialna, czyli ziemia, ale także duchowa, czyli przekazywanie wzorów kulturowych.
Idea państwa - państwo winno być umiarkowane i unikać skrajności dyktatury…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)