To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Zakres czasowy obowiązywania i zastosowania norm prawnych
Zakres czasowy obowiązywania danych norm to określenie tego okresu czasu, w którym dane normy (w szczególności normy sankcjonujące) obowiązywały w systemie prawnym. Zawsze jest jakiś początek i zawsze jest jakiś koniec obowiązywania. Czas kiedy normy obowiązywały to czas gdy były podstawą dla sądu, prokuratury, organów ścigania w podejmowaniu określonych rozstrzygnięć, określały kompetencje tych organów. W prawach w których dochodzi do kodyfikacji ten moment początkowy obowiązywania określonych norm z reguły określany jest odrębną ustawą tzw. ustawa przepisy wprowadzająca kodeks karny (PWKK), czyli ustawodawca w odrębnej ustawie mówi od kiedy zacznie obowiązywać nowy kodeks.
W prawie karnym następuje pewna rzecz, pewne zjawisko normatywne, które nie występuje zasadniczo w innych dziedzinach prawa, mianowicie faktycznie ustawy karne nie tracą mocy obowiązującej. Nawet jeżeli wejdzie w życie nowa ustawa karna stara zachowuje moc obowiązującą w zakresie czynów popełnionych pod jej rządami. Dlatego jeśliby przyjrzeć się systemowi polskiego prawa karnego to w dalszym ciągu obowiązuje w nim kodeks z 1932r i kodeks z 1969r, i kodeks z 1997r.
Czasowy zakres zastosowania normy określa te zdarzenia wyznaczone pewnym momentem początkowym i końcowym, do których norma się stosuje, które znajdują się w hipotezie normy prawnej. Jest to czasowe określenie desygnatów hipotezy normy prawnej. Można powiedzieć, że przykładowa norma ma odniesienie do zabójstw popełnionych od 1932r do 1945r. Nie mówimy wówczas, że ta norma obowiązywała od 1932r do 1945r tylko, że ma zastosowanie do zdarzeń, które nastąpiły w określonym przedziale czasowym.
Typy zmian występujących w prawie karnym:
Penalizacja - ustanowienie sankcji karnej za zachowanie dotychczas niekaralne. Pojawia się nowa norma, która ustanawia sankcję karną za zachowania, które nie podlegały karze, w dotychczasowym systemie prawnym były niekaralne W penalizacji nie ma znaczenie czy chodzi o ustanowienie kary jak za przestępstwo, czy jak za wykroczenie. Wystarczy by z obszaru pełnej legalności, braku odpowiedzialności pewien typ zachowań został przesunięty w obszar za który grozi kara, choćby to była kara administracyjna tak jak za wykroczenie, to mówimy wtedy o penalizacji. Czyn niekaralny → czyn karalny. Ale też posługujemy się terminem kryminalizacji - to jest specyficzny rodzaj penalizacji polegający na tym, że dany typ zachowań zostanie określony jako przestępny, a więc zostanie przewidziana za jego popełnienie kara sądowa. Z zachowania zrobiono przestępstwo a przestępstwem wcześniej nie było. Oczywiście pojęcie przestępstwa ma tylko wtedy sens gdy myślimy o grożącej sankcji za popełnienie danego czynu. Przestępstwem jest taki czyn za którego popełnienie grożą kary sądowe.
(…)
… penalizacji - dany typ zachowań zarówno przed jak i po dokonanej zmianie ma charakter czynu karalnego, ale zmienia się intensywność odpowiedzialności karnej, modyfikuje się zagrożenie karne. Modyfikacja może iść w dwóch kierunkach: albo następuje złagodzenie odpowiedzialności karnej, albo zaostrzenie sankcji karnej za ten sam typ czynu zabronionego. Czyn dalej jest karalny ale inaczej - łagodniej bądź surowiej.
Stabilizacja penalizacji - ustawodawca wprowadza w życie nową ustawę i okazuje się, że ten sam typ czynu zabronionego zarówno w starej jak i w nowej ustawie zagrożony jest identyczną sankcją karną tyle tylko, że norma się zmieniła - normę ustawodawca ustanowił nową ale jest taka sama. Trzeba zauważyć, że dla wszystkich tych pojęć - zakres czasowy obowiązywania norm prawa karnego, zakres…
… kiedy jazda po pijanemu przestała być wykroczeniem a stała się przestępstwem.
Depenalizacja - ustawodawca rezygnuje z karania określonej sfery zachowań. Za jakieś zachowanie groziła kara (sankcja karna) i po zmianie ustawy przestaje za to zachowanie grozić sankcja karna. Czyn karalny → czyn niekaralny. W przypadku gdy dany typ zachowań był przestępstwem, groziła za niego kara sądowa i nagle ustawodawca…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)