Zagraniczna polityka ekonomiczna
Zagraniczna polityka ekonomiczna to działalność instytucji państwa w sferze stosunków gospodarczych z zagranicą. Państwo reguluje stosunki gospodarcze z zagranicą, ale w sensie koordynacji i regulacji, nie uczestniczy bezpośrednio w relacjach(robią to przedsiębiorstwa i inne instytucje ekonomiczne - relacje zachodzą między konsumentami a firmami, tworząc wspólny rynek wewnętrzny). ZPE polega na kształtowaniu - za pomocą rozmaitych środków - pożądanych warunków(ukształtowanie takiej sytuacji, gdzie niezależne podmioty będą miały wyraźnie określone warunki, gdzie rodzi się kapitał, odpowiednie warunki ekologiczne i bezpieczeństwa), kierunków(z kim utrzymujemy kontakty gospodarcze - państwo różnicuje partnerów, ustala strumień przepływów), wielkości(taki wolumen obrotów, by zaspokoić potrzeby obywateli) i struktury obrotów handlowych(co eksportujemy i importujemy; ma to być struktura korzystna z punktu widzenia makroekonomicznego) z zagranicą. Państwo wytycza i realizuje cele gospodarcze za pomocą odpowiednio dobranych instrumentów.
Częścią zagranicznej polityki ekonomicznej jest zagraniczna polityka handlowa - dot. tylko jednej dziedziny. Każda zagraniczna polityka handlowa jest ekonomiczną. ZPE jest częścią polityki zagranicznej państwa.
Cele zagranicznej polityki ekonomicznej(wg. kryterium perspektywy czasowej):
Długookresowe(strukturalne/strategiczne - zrównoważony rozwój, wzrost potencjału i pozycji międzynarodowej. To cele wspólne dla wszystkich gospodarek narodowych. Zrównoważony rozwój wszystkich elementów całej gospodarki. Bazuje on na trzech składowych: gospodarka(wzrost PKB, zarobków, wartość produkcji), środowisko(rozwój nie zagraża środowisku, dbanie o przyrodę, odpowiednie wykorzystanie surowców), społeczeństwo(aspekt społeczny, dbanie o zatrudnienie, by każdy obywatel miał pracę i godziwą zapłatę za nią). Rozwój to zmiana własnej sytuacji, porównywana ze stanem sprzed kilku lat lub z innymi gospodarkami.
Średnio i krótkookresowe(koniunkturalno-taktyczne i operacyjne - np. stabilizacja kursu waluty, likwidacja bezrobocia, restrukturyzacja gospodarki, zbilansowanie bilansu płatniczego. Te cele są różne dla każdego państwa)
Środki zagranicznej polityki ekonomicznej:
Bezpośrednie(wpływają wprost na warunki obrotu gospodarczego z zagranicą)
Pośrednie(wpływają na warunki działalności gospodarczej wewnątrz państwa, co ma konsekwencje także w obrocie z zagranicą, np. podatki, wydatki budżetowe)
Finansowe(wpływają na cenę)
Administracyjne(normy, zakazy, limity - wpływają na ilość lub jakość)
Uwarunkowania ZPE:
1). Wewnętrzne
Materialno - społeczne(określają siłę i potencjał państwa, PKB per capita, poziom rozwoju, potencjał technologiczny i ekonomiczny, wojskowy, naukowo - techniczny)
(…)
… rynek; jest odpowiedni dla państw bogatych, wysoko rozwiniętych, gotowych na konkurencję, nowoczesnych. Liberalizm to swoboda działalności gospodarczej, eliminowanie barier i ograniczeń między państwami, państwo jako stróż nocny, rządzi prawo popytu i podaży. W teoretycznych założeniach liberalizmu (1)ludzie postępują w sposób racjonalny dla maksymalizacji korzyści, (2)rynki służą do produkcji…
… tworzy wewnętrzny rynek pracy, rynek zbytu, kwestia ludności pochodzenia danego państwa w innych państwach, obcokrajowców w państwie)
Geopolityczne(surowce, klimat, ukształtowanie terenu warunkujące rolnictwo, dostępność komunikacyjna, wielkość obszaru państwa, charakter granic)
Subiektywne(związane z postrzeganiem tych, którzy prowadzą ZPE)
2). Zewnętrzne
Strukturalne
Funkcjonalne(stan sm…
…, bo część wpływów ucieka do szarej strefy)
ekspansjonistyczny(promocyjny; w państwach bogatych, wysokorozwiniętych. Wsparcie ekspansji rodzimych producentów, by byli konkurencyjni na obcych rynkach. Wymaga to jednak sprawnej służby dyplomatycznej albo sporych środków)
Autarkia(samowystarczalność) - rodzaj ZPE, skrajny rodzaj protekcjonizmu, polegająca na ograniczaniu stosunków gospodarczych z zagranicą…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)