Zadania publiczne
Jednostki sektora finansów publicznych wykonują rozmaite zadania publiczne. Owe zadania są obowiązkami prawnymi nałożonymi na organy władzy publicznej. Ekonomiści mówią, że są to usługi publiczne. Katalog tych zadań zmienia się w czasie. Zależy od czynników historycznych, politycznych, społecznych czy gospodarczych.
Zadania publiczne wynikają z przepisów obowiązującego prawa. W chwili obecnej można wyróżnić kilka rodzajów zadań publicznych:
zadania typowo administracyjne - z zasady wykonywane przez wszystkie państwa, np. obrona narodowa, bezpieczeństwo publiczne, wymiar sprawiedliwości, działalność legislacyjna, utrzymanie dróg
związane z urbanizacją - obejmują szereg zadań komunalnych
zadania o charakterze socjalnym - z zakresu edukacji, ochrony zdrowia, sportu i turystyki, kultury, pomocy społecznej.
Formy wykonywania zadań publicznych można sklasyfikować w następujący sposób:
władcze formy wykonywania tych zadań - stanowienie i egzekwowanie prawa, sprawowanie wymiaru sprawiedliwości, udzielanie różnych zezwoleń i koncesji
świadczenie usług publicznych - np. edukacyjnych, zdrowotnych, opiekuńczych, komunalnych
utrzymanie i budowa infrastruktury publicznej - budowa dróg publicznych, linii kolejowych, urządzeń przeciwpowodziowych, budynków użyteczności publicznej
wspieranie różnych zadań wykonywanych przez rozmaite organizacje społeczeństwa obywatelskiego - wspieranie fundacji, stowarzyszeń
wypłata upoważnionym podmiotem różnorodnych świadczeń pieniężnych - stypendia, renty i emerytury, zasiłki z pomocy społecznej, różne nagrody
zarządzanie środkami publicznymi i majątkiem publicznym
Sposoby wykonywania zadań publicznych także są różnorodne. W celu wykonania tych zadań:
tworzy się różnorodne jednostki organizacyjne - państwowe bądź samorządowe
można posłużyć się instytucją zlecania ich do wykonania podmiotom niepublicznym, np. zleca się rozmaitym fundacjom wykonywanie zadania wspierania bezdomnych albo organizowania różnych imprez kulturalnych, np. festiwali
zakupuje się określone dobra bądź usługi od firm komercyjnych, np. kontroluje się określone usługi zdrowotne w niepublicznych zakładach opieki zdrowotnej
są to tzw. partnerstwa publicznoprawne, które polegają na tym, że powierza się wykonanie zadania publicznego podmiotowi prywatnemu, który wnosi do tego przedsięwzięcia swój własny kapitał; w zamian otrzymuje prawo czerpania pożytków z wykonywanego zadania, np. w postaci opłat pobieranych w przyszłości; w tym trybie buduje się np. część dróg publicznych i autostrad.
Partnerstwo publiczno-prywatne jest stosowane głównie w przypadku zadań inwestycyjnych. Umożliwia rozłożenie ryzyka wykonania tego zadania na obie strony partnerstwa.
(…)
…) dochody i przychody stanowią jedynie prognozy ich wielkości. Oznacza to, że zarówno ich przekroczenie, jak i osiągnięcie w kwotach niższych niż planowane nie wywołuje bezpośrednio żadnych skutków prawnych. Nie mają one zatem charakteru wiążącego. Wydatki i rozchody stanowią natomiast nieprzekraczalny limit. Przekroczenie owego limitu jest naruszeniem dyscypliny finansów publicznych. Wydatki i rozchody…
… przez podmioty publiczne, z zaciągniętych pożyczek i kredytów, ze sprzedaży papierów wartościowych (charakter zwrotny)
przychody jednostek sektora finansów publicznych płynące z ich odpłatnej działalności - są to np. opłaty pobierane przez samorządowe zakłady budżetowe, uczelnie publiczne.
Tylko dochody publiczne mogą być stabilnym źródłem finansowania wydatków publicznych. Wpływy z prywatyzacji mają charakter ograniczony. Finansowanie zadań publicznych z przychodów budżetowych o charakterze zwrotnym powoduje wzrost długu publicznego oraz obowiązek zapłaty odsetek od tego długu. Istnienie długu i konieczność jego obsługi prowadzi nieuchronnie do ograniczenia zakresu zadań publicznych w przyszłości.
Środki publiczne przeznacza się, zgodnie z art. 6 ustawy o finansach publicznych, na wydatki publiczne i rozchody…
….
Różnica pomiędzy dochodami publicznymi a wydatkami publicznymi stanowi, zgodnie z art. 7 ustawy o finansach publicznych, bądź nadwyżkę sektora finansów publicznych, bądź deficyt tego sektora. Ustala się je dla danego okresu rozliczeniowego.
Zasady gospodarowania środkami publicznymi. W ustawie o finansach publicznych ustawodawca określa szereg zasad gospodarowania środkami publicznymi:
określa…
… opracowywane są wieloletnie prognozy finansowe. Obejmują one rok budżetowy oraz co najmniej 3 kolejne lata. One także mają charakter kroczący. Co roku są uzupełniane o kolejny rok kalendarzowy. Są uchwalane przez organy stanowiące samorządu. One także są podstawą opracowywania kolejnych projektów budżetów samorządowych. Treścią wieloletnich prognoz finansowych są dochody i wydatki bieżące i majątkowe samorządu, przychody i rozchody budżetów samorządowych, wynik budżetu i sposób finansowania deficytu lub przeznaczenie nadwyżki, kwota długu samorządowego oraz przedsięwzięcia wieloletnie.
Obok planów wieloletnich finansowych występuje rozbudowane planowanie roczne. Przybiera ono postać budżetu państwa i budżetów samorządowych oraz rocznych planów finansowych wszystkich jednostek sektora finansów…
….
Budżet jest aktem prawnym wewnętrznym.
Ad a - treść tej ustawy
Treścią ustawy budżetowej jest budżet państwa, a więc plan finansowy. W budżecie nie ma w zasadzie tradycyjnego tekstu prawnego. Są liczny planowanie na rok kwoty dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów. Budżet państwa jest ujęty w co najmniej kilku załącznikach: oddzielnie dochody, oddzielnie wydatki (niektóre są pokazane…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)