George C. Homans, „Zachowanie społeczne - jego formy elementarne” TWIERDZENIA OGÓLNE Twierdzenie dotyczące powodzenia działania Nasze twierdzenia będą dotyczyć tego, co Skinner nazywa zachowaniami sprawczymi, a co my możemy określić jako działania dobrowolne, aby odróżnić je od mimowolnych działań odruchowych.
Twierdzenie dotyczące powodzenia działania :
Im częściej określone działanie jednostki jest nagradzane, tym bardziej jest prawdopodobne, że będzie ona je podejmować.
Po pierwsze, twierdzenie to nie mówi o przyczynach podjęcia działania. Zwraca uwagę, iż niezależnie od przyczyn podjęcia, działanie, który przyniosło zamierzony skutek, wywoła u osoby skłonność do jego powtórzenia. Twierdzenie dotyczące powodzenia działania odnosi się także do takiej sytuacji, gdy owo powodzenie nie jest rezultatem działania, a jedynie kwestią przypadku.
Może się błędnie wydawać, że twierdzenie to zakłada, że działanie jest wywoływane przez własny skutek. Obserwujemy natomiast sekwencję trzech zdarzeń: 1) działanie osoby, po którym następuje 2) nagradzający rezultat oraz 3) powtórzenie pierwszego działania lub działania, które w pewnym stopniu jest podobne do pierwotnego.
Nagrodzenie działania podjętego przez osobę zwiększa szansę, iż zostanie ono powtórzone przy kolejnej okazji. Jeśli pojawi się więcej takich sytuacji, prawdopodobieństwo podjęcia działania będzie się zmieniało wraz z częstotliwością jego nagradzania, co daje początek stosunkowo trwałym strukturom społecznym.
Twierdzenie to zakłada także, że im rzadziej działanie jest nagradzane, tym słabsza będzie tendencja do jego powtarzania.
Twierdzenie dotyczące bodźca Twierdzenie dotyczące bodźca :
Jeśli zaistnienie konkretnego bodźca lub zestawu bodźców było związane w przeszłości z sytuacją, w której działanie osoby zostało nagrodzone, to im bardziej aktualnie oddziałujący bodziec jest podobny do tych z przeszłości, tym bardziej prawdopodobne jest, że osoba podejmie ponownie takie lub podobne działanie.
Bodźcem tym jednak jest sam widok przedmiotu, a nie powodzenie w jego uzyskaniu.
Twierdzenie II mówi, że ponowne pojawienie się okoliczności towarzyszących działaniu zakończonemu powodzeniem zwiększa szansę powtórzenia tego działania. Związek pomiędzy bodźcem i działaniem poddaje się zarówno uogólnieniu , jak i rozróżnieniu . Jeśli nasz wędkarz odniósł sukces w ciemnym stawie, może być skłonny do częstszego łowienia w każdym stawie, który jest przynajmniej ocieniony. Z drugiej jednak strony, jeśli ów wędkarz odniósł sukces przy określonych warunkach wody, oświetlenia czy ocienienia, może nauczyć się łowienia ryb tylko i wyłącznie wówczas, gdy te warunki są ponownie spełnione. W takim przypadku bodziec, który rządzi jego zachowaniem, okaże się wysoce wyróżniony.
(…)
…. Znacznie bardziej skutecznym środkiem eliminowania niepożądanego zachowania jest powstrzymanie się od jego nagradzania, co spowoduje jego wygaszenie.
Kara lub jej groźba są mniej skuteczne, gdy są używane nie do powstrzymania osoby od robienia czegoś, lecz po to by skłonić ją do podjęcia konkretnego działania.
Pamiętajmy, że nagrody pozytywne są dobrem rzadkim. Dlatego też istnieją sytuacje, gdy z powodu…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)