Tytuł referatu brzmi: modele zachowań wyborczych.
Poruszono w nim następujące tematy: zmienne wpływające na decyzje wyborcze (w tym: paradygmat socjalno-strukturalny, teoria racjonalnego wyboru, paradygmat identyfikacji partyjnej, głosowanie retrospektywne, heurystyki polityczne oraz społeczno-poznawcza teoria działania) oraz ocena kandydata, absencja wyborcza, a także kategorie osób niegłosujących. Notatka zawiera również wykresy wyników badań statystycznych dotyczących preferencji wyborczych według wykształcenia, wieku, miejsca zamieszkania, płci.
Modele zachowań wyborczych
„Wolne wybory są koniecznym warunkiem ładu demokratycznego”
Dahl 1995
RYS HISTORYCZNY
1940 r.,Columbia University (Berelson, Gaudet)- zachowania wyborcze jako model zachowania konsumenckie
Lata 50 -te, Michigan University (Campbell, Cooper)- zachowania wyborcze jako model społeczno- psychologiczny i socjologiczny
Lata 50 -te, (Downs)- wyborca jako istota racjonalna
Lata 60- te,(Riker , Ordeshook) pojęcie „obywatelskiego obowiązku”. Zmienne wpływające na decyzje wyborcze
zmienne socjologiczne - paradygmat socjalno-strukturalny zmienne ekonomiczne - teoria racjonalnego wyboru
zmienne psychologiczne - paradygmat identyfikacji partyjnej , identyfikacja z partią, głosowanie tematyczne, ocena kandydata, absencja wyborcza
Podejście socjologiczne (lata 40 XX wieku, Lazarfeld, Berelson, Gaudet)
Status społeczny wyborcy - klasa, warstwa, zawód, pozycja ekonomiczna, styl życia
Identyfikacja ze społeczną grupą przynależności (wspólnotą - rodzinną, lokalną, etniczną, religijną, interesu)
Zmienne demograficzne - wiek, płeć, miejsce zamieszkania
Podejście ekonomiczne
Teoria racjonalnego wyboru Głosowanie retrospektywne
Głosowanie tematyczne
Zachowanie wyborców jest racjonalne, głosując wyborca dokonuje celowego, świadomego wyboru - udziela poparcia kandydatowi lub partii, która przyniesie mu najwięcej korzyści.
Teoria racjonalnego wyboru (A. Downsa 1957 r.)
Decyzję podejmują wyłącznie jednostki (samodzielnie)
Jednostki są egoistyczne i racjonalne (kalkulacje osobistych interesów i potrzeb; potrafią uszeregować alternatywy - maksymalizacja użyteczności wyboru)
Preferencje jednostek są kompletne i stabilne Racjonalność metodologiczna - jednostki posiadają wiedzę na temat dostępnych możliwości oraz konsekwencji pojęcia określonych decyzji
Teoria racjonalnego wyboru
-koszty głosowania (C),
-prawdopodobieństwo, że przez głosowanie uda się wywrzeć wpływ na wynik wyborów (P),
-przeświadczenie, że wygrana danego kandydata dostarczy jednostce więcej korzyści niż wygrana innego (K),
(…)
… Zasługiwania - np. kandydat ma duże osiągnięcia w polityce, dlatego zasługuje na głos Dostępności - częściej omawiane w mediach fakty wywierają większy wpływ na ocenę zjawisk politycznych Stereotypowa - kandydatów ocenia się posługując się obiegowymi opiniami.
Podejście psychologii społecznej
Identyfikacja z partią
model społeczno - poznawczej teorii działania
Ocena kandydata a preferencje wyborcze
Absencja…
… a polityka.
Psychologia polityczna, pod red. K. Skarżyńskiej.
M. Mazur, Marketing polityczny.
M. Buć, Dialogi polityczne, „Determinanty aktywności politycznej wyborców”.
…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)