To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
SYSTEM PRAWA.
1. Pojęcie i rodzaje systemów. Pojęcie systemu prawa.
- system to całość złożona z powiązanych elementów, systemy można podzielić na naturalne (powstałe bez ingerencji człowieka) i sztuczne (stworzone przez człowieka dla osiągnięcia zamierzonych celów) oraz na realne (składające się z materialnie istniejących obiektów) i nominalne, czyli pojęciowe (elementami są, wartości, normy, pojęcia abstrakcyjne), - system prawa to zbiór powiązanych i uporządkowanych abstrakcyjnych i generalnych norm wysłowionych w tekstach aktów normatywnych.
2. Elementy systemu prawa i związki między nimi.
Wg dominującego stanowiska, elementami systemu prawnego są tylko normy. (wyprowadzone z przepisów wprost lub z pomocą reguł inferencyjnych). Przepisy i akty normatywne służą jedynie do ich budowy. Związki między normami mogą być:
a) treściowe (analiza pozioma - horyzontalna): powiązania logiczne między normami, wspólna podstawa aksjologiczna, jednolitość pojęć języka prawnego, istnienie przepisów odsyłających,
b) wynikające z hierarchii norm (analiza pionowa ? wertykalna): normy stanowione przez organ wyżej usytuowany mają wyższą moc obowiązywania, normy ustanawiane przez organy znajdujące się niżej nie mogą być sprzeczne z normami o wyższej nocy,
c) formalne (analiza pionowa): tworzenie nowych norm odbywa się w ramach kompetencji i procedur określonych przez inne normy.
3. Zróżnicowanie systemu prawa jako efekt procesu historycznego.
rzymski podział na ius (prawo ludzkie) i fas (prawo boskie), ius civile (między obywatelami) i ius gentium (w stosunkach z cudzoziemcami), czy w końcu ius publicum i ius privatum,
charakterystyka systemu kontynentalnego (civil law, prawo romańsko-germańskie, ukształtowane pod wpływem prawa rzymskiego i pozytywizmu prawniczego): zdecydowana dominacja prawa stanowionego jako źródła prawa, zakaz tworzenia prawa przez sądy (stosują one i interpretują prawo), minimalizowanie roli wszelkich innych form prawa, prawo powinno być niesprzeczne i pozbawione luk, najdoskonalszą formą prawa jest kodeks,
charakterystyka systemu common law (znikomy wpływ prawa rzymskiego): prawo podmiotowe - mozaika różnych typów praw : zwyczajowego, stanowionego, precedensowego, zasad słuszności (equity), prymat ale nie wyłączność prawa stanowionego, istotna rola sądów w prawodawstwie, system nie jest w pełni racjonalny, spójny, pozbawiony luk.
4. Podział prawa na gałęzie.
a) wg charakteru stosunków społecznych (przedmiotu regulacji): prawo publiczne (reguluje stosunki między państwem a obywatelem i między organami państwa - np. prawo konstytucyjne, administracyjne, karne)
(…)
… prywatne rozstrzyga w jakim przypadku i zakresie obce prawo może być stosowane w danym kraju w sprawach prywatnych.
5. Zasada niesprzeczności norm i reguły kolizyjne.
a) rodzaje sprzeczności norm:
sprzeczność logiczna (jednoczesny nakaz i zakaz, nakaz i dozwolenie lub zakaz i dozwolenie takiego samego zachowania)
przeciwieństwo logiczne (nakaz dwóch zachowań niemożliwych do jednoczesnego wykonania)
sprzeczność prakseologiczna (działanie zgodne z jedną normą unicestwia działanie drugiej)
b) reguły kolizyjne:
hierarchiczna - lex superior derogat legi inferiori
czasowa (chronologiczna) - lex posterior derogat legi priori
treściowa (merytoryczna) - lex specialis derogat legi generali
nadrzędność reguły hierarchicznej nad czasową i treściową
lex posterior generalis non derogat legi priori speciali.
6…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)