Prawoznawstwo - Zasada niesprzeczności norm

Zasada niesprzeczności norm
System prawa - zbiór norm obowiązujących, powiązanych szeregiem zależności.
Założenie pozytywizmu: spójny = koherentny = niesprzeczny
Ale przy inflacji przepisów sprzeczności pojawiają się. Sprzeczności są stopniowalne (różne nasilenie). Sprzeczności faktyczne:
Sprzeczności logiczne (ch. Formalny) - normy mają wspólnego adresata i okoliczności (zakres zastosowania), ale różny zakres normowania.
N1 nakazuje adresatowi A to samo co przy identycznych warunkach N2 zakazuje. Sprzeczność zawsze.
N1 nakazuje adresatowi A to samo co przy identycznych warunkach N2 dozwala. Sprzeczność, gdy A nie skorzysta z dozwolenia N2. N1 zakazuje adresatowi A to samo co przy identycznych warunkach N2 dozwala. Sprzeczność, gdy A skorzysta z dozwolenia N2.
Przeciwieństwa logiczne (ch. Formalny) - dwie lub więcej norm nakazują A różnego rodzaju zachowania, które okazują się w praktyce nie do połączenia/jednoczesnego zrealizowania (przeszkody niezależne od A). Mogą pozostać obie niezrealizowane. Często nie da się ocenić na podstawie tekstu aktu prawnego → wiedza pozaprawna. Sprzeczności prakseologiczne - (ch. Praktyczny) - zachowanie lub jego skutek zgodne z N1 wyklucza całkowicie/w części skutek zachowania zgodnego z N2. Obniżają efektywność prawa - sprzeczność dopiero gdy wywołane skutki prawne. Tekst aktu prawnego - zbyt mało. Przy ocenie: czy sprzeczność? ważne cele prawodawcy. Np. ważna kolejność czynności - skuteczne lub nie. Np. cele w przepisach sprzeczne, bo nie da się osiągnąć dwóch jednocześnie. Łagodzą to klauzule generalne - „uzasadnione” koszty itp.
Normy syzyfowe - żaden ze skutków nie zostanie osiągnięty. Np. „zamknij drzwi, jeśli są otwarte” i „otwórz drzwi, jeśli są zamknięte” (G von Wright)
§31. Usuwanie sprzeczności norm
Reguły kolizyjne - reguły pozwalające na wyeliminowanie sprzeczności z systemu prawa. Zanim Rk - sprawdzić czy nie ma przepisów derogacyjnych. Kolejność stosowania Rk:
Rk porządku hierarchicznego - norma wyższa uchyla niższą (lex superior derogat legi inferiori)
Rk porządku czasowego - norma późniejsza uchyla wcześniejszą (lex posterior derogat legi priori) pod warunkiem że nie niższa
R porządku treściowego - norma szczególna uchyla ogólną (lex specialis derogat legi generali) pod warunkiem że nie niższa. Ale: późniejsza ogólna nie uchyla wcześniejszej szczególnej (lex posterior generalis non derogat legi priori speciali)
Tu: „uchylać” = nie brać pod uwagę w danym przypadku. Nie oznacza „eliminować” z systemu.
Sąd przy orzekaniu może nie wziąć pod uwagę rozporządzenia lub ↓ jeśli uzna je za sprzeczne z ustawą, ale nie eliminuje to aktu z systemu prawa i nie wiąże innych organów państwa (także innych sądów)
... zobacz całą notatkę