To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Rola Turcji i Egiptu w polityce i strategii mocarstw europejskich na tle kwestii wschodniej. Sojusze, układy pozapolityczne, formy pomocy etc. Od początku XIXw. Do wojny krymskiej.
(Niegdyś mocarstwowa pozycja, w omawianym okresie stopniowe słabnięcie i strategicznie ważne położenie Imperium Osmańskiego czyniły je od dawna przedmiotem zainteresowania liczących się w Europie krajów takich jak Anglia, Francja, Rosja, a także Austria. Każde z mocarstw chciało podtrzymać istniejący stan rzeczy, w którym Turcja była stosunkowo słabym państwem, a równocześnie nie chciało dopuścić by jedno z konkurencyjnych państw wzmocniło swoją pozycję nad Bosforem. Anglicy nie mogli dopuścić do zdominowania Turcji przez Rosję, bo to mogłoby być groźne dla rozwijającego się brytyjskiego handlu ze Wschodem. Wzrost znaczenia Rosji był także nie na rękę Francji. Podobne było stanowisko Austrii, ale zajęta tym, co działo się w północnych Włoszech, zadowoliła się na razie poparciem przez Rosję jej polityki narodowej i na razie pozostała raczej bierna w kwestii wschodniej)
Egipt - 1798r. -najazd Napoleona, ale koalicja antyfrancuska: admirał Horatio Nelson 1.08.1799 zniszczył flotę francuską pod Abou Kirem. Sułtan turecki Selim III wypowiada wojnę najeźdźcom i przyłącza się do koalicji antyfrancuskiej - jego wojska gromadzą się w Syrii - Napoleon ciągnie na Syrię, ale nie dociera i wraca do Egiptu, gdzie musi stawić czoła wojskom tureckim przewiezionym angielskimi okrętami. Napoleon się poddaje, wraca do Francji; a cały podbój okazał się korzystny dla Anglii, która od tego czasu zaczęła poszerzać swoje wpływy w Egipcie. Francja również nie zrezygnowała ze swoich ambicji, popierała namiestnika Egiptu Muhammada Alego, który próbował rozszerzyć swą niezależność - podpadał więc sułtanowi. Pod jego rządami w Egipcie - wielki postęp gospodarczy, cywilizacyjny, modernizacja zarządzania państwem, rolnictwa, rozbudowa armii. 1822r. jego wojska zajmują i włączają część Sudanu do Egiptu.
Powstanie greckie - wojska egipskie pomagają sułtanowi w tłumieniu; w zamian żąda się przekazania Syrii na rzecz Muhammada Alego. Sułtan odrzuca tę propozycję, więc MA decyduje się na wojnę - 1831r. Ibrahim Pasza (syn MA) dowodzi wojskami egipskimi - najazd na Syrię :
I kryzys wschodni do połowy 1832r. Ibrahim Pasza(Napoleon Wschodu) zajmuje Syrię, porusza się dalej w kierunku Anatolii, gdzie w grudniu zwycięża bitwę z wojskami sułtana - droga na Konstantynopol otwarta, pozycja sułtana zagrożona. Tu jednak wtrącają się mocarstwa Eu, jako że zmiany na tym terenie mogą dotykać ich interesów - dlatego uruchamiają swe działania dyplomatyczne i wojska egipskie wycofują się z Azji mniejszej, układ w Kutahyi (ZAJEBISTA NAZWA) z 7 maja 1833r. - Muhammad otrzymuje tlyko zarząd nad Syrią.
Jednakowoż oba kraje uważały to rozwiązanie za krzywdzące, w związku z tym
(…)
… obcych okrętów wojennych pod jakimkolwiek pozorem.
- wzmacnia bezp. Rosji na Morzu Czarnym, pozostawia w tyle mocarstwa zachodnie.
Francja i Anglia protestują, brytyjska nota do rządu tureckiego mówi o fatalnym sojuszu i proponuje brytyjską pomoc, rząd turecki jednak nie ulega naciskom.
II kryzys wschodni - spadek m-nar pozycji Turcji, wzrost wpływów WB - zahamowała ofensywę rosyjskiej dyplomacji…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)