przesłanki odpowiedzialnosci za szkody wyrzadzone przy wykonywaniu wladzy publicznej
Art. 417. § 1. Za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa. Np. NBP, proboszcz parafii § 2. Jeżeli wykonywanie zadań z zakresu władzy publicznej zlecono, na podstawie porozumienia, jednostce samorządu terytorialnego albo innej osobie prawnej, solidarną odpowiedzialność za wyrządzoną szkodę ponosi ich wykonawca oraz zlecająca je jednostka samorządu terytorialnego albo Skarb Państwa.
Występuje tu zasada ryzyka i odpowiedzialności solidarnej. (TK) w pojęciu władzy publicznej mieszczą się także inne instytucje niż państwowe lub samorządowe, o ile wykonują funkcje władzy publicznej w wyniku powierzenia czy przekazania im tych funkcji przez organ władzy państwowej lub samorządowej.
Poszkodowany 417-417(1)-brak definicji, zgodnie z tym może nim być każdy podmiot prawa cywilnego- oparte na konstytucji .
Podmioty wskazane w 417 ponoszą odpowiedzialność odszkodowawczą za działanie własne a nie za cudze. Podstawowe znaczenie ma ustalenie czy działanie organu władzy państwowej związane jest z realizacją jego prerogatyw(TK). Bezpośredni sprawca musi występować w roli wykonawcy władzy publicznej. Może to być organ , osoba zatrudniona, a nawet osoby wezwane przez organy władzy publicznej do współdziałania w określonej czynności. Nie trzeba identyfikować sprawcy, wystarczy dowód, że szkoda niewątpliwie powstała w skutek działania jakiejś niezidentyfikowanej osoby, wykonującej władzę publiczną. Nie odwołujemy się, dlatego do konstrukcji winy anonimowej. Szkoda musi powstać przy wykonywaniu władzy publicznej- ważna przesłanka(imperium) nie odnosi się do działań w sferze gospodarczej. Mogą to być również czynności faktyczne- pobicie więźnia przez straż więzienną, pobicie obywateli przez policję, szkody poniesione w następstwie ćwiczeń wojskowych.
Wyrządzenie szkody przez organy władzy państwowej w sferze nieobjętej zakresem władzy publicznej odpowiadają one na ogólnych zasadach prawa cywilnego -416;427;435;436 i inne. Kolejną ważną przesłanką jest to, że wyrządzona szkoda musi być niezgodna z prawem- nie wchodzą w to dobre obyczaje i zasady współżycia społecznego. Nie jest tu wymagane ustalenie winy w sensie subiektywnym-najważniejsze. (zasada ryzyka)- jest tu spór w doktrynie o to by wprowadzić zasadę bezprawności.
Wg 361 podmioty ponoszą odpowiedzialność wyłącznie za normalne następstwa działania lub zaniechania, którego szkoda wynikła (adekwatny związek przyczynowy), a naprawienie szkody obejmuje straty- damnum emergens oraz utracone korzyści lucrum cessans, które poszkodowany mógłby osiągnąć gdyby mu szkody nie wyrządzono. Ponadto poszkodowany może żądać zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę w przypadkach wskazanych w ustawie a w szczególności w razie uszkodzenia ciała, wywołania rozstroju zdrowia itd. (445 i 448)
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)