To tylko jedna z 6 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Bezpieczeństwo pracy i ergonomia dr inż. Ewa Medyńska
Wykład 8
Obciążenie psychiczne pracą
Fizjologia pracy umysłowej
Osłabienie uwagi:
-stan napięcia uwagi - warunek konieczny sprawnej pracy umysłowej
-brak odpowiednich bodźców, brak możliwości odprężenia przejściowe osłabienie lub trwały zanik uwagi
-okresowe zanikanie uwagi/ zmniejszanie się uwagi w miarę upływu czasu pracy zjawisko „blokowania” uwagi na okres krótkich mini-pauz
-wzrost zmęczenia zjawiska blokowania pojawiają się częściej, bloki stają się dłuższe
Zanikanie uwagi
-powstawanie bloków uwagi może być zmierzone wydłużaniem się czasu reakcji (po bloku czas reakcji skraca się)
-miara oceny zanikania uwagi, miara oceny ilościowej zakresu odbieranych informacji - czas reakcji
-zapewnienie ośrodkom pobudzania w korze mózgowej krótkich wypoczynków zachowanie stałego czasu reakcji, przeciwdziałanie zmęczeniu
Czas reakcji
-istotny np. przy sprawnym rozpoznawaniu i przetwarzaniu sygnałów
-czas reakcji - czas który upływa od momentu dostrzeżenia (usłyszenia, odczucia) sygnału (otrzymania bodźca) do chwili, w której rozpoczyna się działanie będące odpowiedzą na sygnał (reakcja motoryczna)
Czas reakcji prostej/złożonej
-reakcja prosta: jeden rodzaj bodźca, na który operator odpowiada jednym typem reakcji
-czas reakcji prostej - ok. 0,2 s (sygnały dotykowe, słuchowe i wzrokowe)
-reakcja z wyborem (złożona): kilka bodźców, na każdy z nich inna odpowiedź
Czas reakcji z wyborem
-średni czas reakcji T zależy od liczby możliwych odpowiedzi N:
T=a*log N
a-współczynnik proporcjonalności
-przy ponad 6 - 8 bodźcach do wyboru, czas reakcji praktycznie nie zmienia się gdy istotność bodźców i prawdopodobieństwo ich występowania są jednakowe
-konieczność preferowania określonego sygnału wydłuża czas reakcji
Czynniki wpływające na czas reakcji:
1.Natężenie bodźca - im większa siła bodźca tym krótszy czas reakcji oraz zwiększona szybkość reakcji motorycznej (ruchu operatora)
2.Przestrzenne parametry bodźca - im większy wymiar przestrzenny bodźca tym krótszy czas reakcji
3.Oczekiwanie pojawienia się sygnału - skrócenie czasu reakcji (istotne znaczenie sygnałów ostrzegawczych np. akustycznych przed pojawieniem się sygnału wzrokowego)
4.Zmęczenie
5.Wprawa
6.Organizacja pracy
7.Liczba sygnałów docierających do centralnego układu nerwowego (konieczność rozdzielenia uwagi na kilka pól funkcyjnych, np. pole wzrokowe, słuchowe, dotykowe lub na 2,3,4 sygnały pojawiające się na polu
(…)
… fizyczny, temperatura - stres cieplny
Reakcje psychofizjologiczne na stres
Reakcje na stres na poziomie:
-fizjologicznym
-psychologicznym
-behawioralnym (zachowań) - agresja, Stres - zespół niespecyficznych reakcji psychofizjologicznych organizmu na wymagania środowiska
Fizjologiczna reakcja stresowa
1.Pobudzenie autonomicznego układu nerwowego (przyspieszona akcja serca, wzmożone oddychanie)
2.Pobudzenie rdzenia nadnerczy i wydzielanie hormonu adrenaliny
3.Pobudzenie przysadki mózgowej i gruczołów wydzielania wewnętrznego - wydzielanie hormonów przez tarczycę (zwiększenie przemiany materii i częstości skurczów serca)
Psychologiczna reakcja stresowa
Zależna od cech indywidualnych jednostki i od rodzaju stresora
1.Pobudzenie emocjonalne gniew, lęk, agresja
2.Obniżenie nastroju (reakcje depresyjne, apatia…
…)
-powszechny pogląd prawie każda choroba somatyczna ma swój aspekt psychosomatyczny (na ujawnienie i przebieg choroby ma wpływ stres)
Typowe schorzenia związane ze stresem
1.Wrzody trawienne
2.Zaburzenia układu krążenia nadciśnienie choroba wieńcowa
3.Astma oskrzelowa
4.Zaburzenia mięśniowo-szkieletowe
5.Choroby skóry
6.Ogólne obniżenie odporności immunologicznej organizmu podatność na infekcje i choroby…
… wywołać reakcję stresową w interakcji z właściwościami osobniczymi psychospołeczne źródła stresu psychicznego w miejscu pracy
Psychospołeczne źródła stresu psychicznego w miejscu pracy
1.Przeciążenie i niedociążenia pracą
2.Ograniczony zakres kontroli (ograniczenie wpływu pracownika na proces i warunki pracy)
3.Interakcja wymagań i zakresu kontroli
4.Niejasności i konflikt roli zawodowej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)