To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
LUSTRACJA, SĄD LUSTRACYJNY, DEKOMUNIZACJA,
Lustracja, proces ujawniania i usuwania z funkcji publicznych pracowników określonych służb aparatu przymusu.
Zadaniem lustracji jest przede wszystkim wykrycie, czy osoby publiczne nie współpracowały z instytucjami, które były odpowiedzialne za represje w okresie reżimu komunistycznego (np. służbą bezpieczeństwa, wojskową służbą wewnętrzną).
Założeniem lustracji jest także oczyszczenie z podejrzeń osób, na podstawie tajnych materiałów służb bezpieczeństwa, nie obciążonych współpracą z tymi instytucjami oraz pozbawienie możliwości pełnienia ważnych funkcji państwowych przez tych, w stosunku do których zarzuty zostały udowodnione. Przedsięwzięcia lustracyjne są ściśle powiązane z procesem dekomunizacji, który ma miejsce w europejskich partiach postkomunistycznych.
Na szeroką skalę lustracja została przeprowadzona w b. NRD, gdzie powołano specjalną komisję weryfikacyjną działającą pod kierownictwem pastora J. Gaucka i b. Czechosłowacji (na mocy ustawy z 1991).
W Polsce, problem lustracji był przez kilka lat przedmiotem ostrych dyskusji politycznych. Jedni, jak np. Konfederacja Polski Niepodległej czy Porozumienie Centrum, uważali, że powinna ona mieć radykalny charakter, inni jak np. Unia Wolności i Unia Pracy opowiadali się za ograniczoną lustracją. Uchwała Sejmu z 1992 zobowiązywała ministra spraw wewnętrznych do przekazania pełnej informacji nt. urzędników państwowych (począwszy od wojewody), radnych, posłów, senatorów, sędziów, adwokatów i prokuratorów. Jednak na skutek tzw. “afery teczkowej” uchwałę tę Trybunał Konstytucyjny uznał (1992) za niezgodną z konstytucją, a proces legislacyjny związany z uchwaleniem ustawy lustracyjnej został na kilka lat wstrzymany.
Dopiero decyzją Sejmu, na mocy Ustawy z 1997 o ujawnieniu pracy dla służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z nimi w latach 1944-1990 osób pełniących funkcje publiczne, został powołany Sąd Lustracyjny jako właściwy do orzekania w sprawach współpracy osób ze służbami bezpieczeństwa.
Hasło opracowano na podstawie “Słownika Encyklopedycznego Edukacja Obywatelska” Wydawnictwa Europa. Autorzy: Roman Smolski, Marek Smolski, Elżbieta Helena Stadtmüller. ISBN 83-85336-31-1. Rok wydania 1999.
Sąd lustracyjny, utworzony w Sądzie Apelacyjnym w Warszawie Wydział do Spraw Lustracji zwany sądem lustracyjnym. Do jego ustawowych (ustawa z 1997) właściwości należy orzekanie o zgodności z prawdą oświadczeń osób dot. ich pracy lub służby w organach bezpieczeństwa państwa lub współpracy z tymi organami w okresie od 22 VII 1944 do dnia 10 V 1990.
Do złożenia oświadczeń są zobowiązani kandydaci na ważne urzędy państwowe oraz osoby sprawujące takie funkcje, jak m.in.
(…)
… nie muszą składać osoby, które urodziły się po 10 V 1972.
Sąd lustracyjny składa się z 21 sędziów sądów apelacyjnych i wojewódzkich wskazanych przez Krajową Radę Sądownictwa. Postępowanie przed sądem lustracyjnym toczy się z zachowaniem zasad tajności i ochrony danych osobowych. Jeżeli sąd lustracyjny stwierdzi niezgodność z prawdą oświadczenia osoby podlegającej lustracji, podaje tę informację…
…. ujawnianiem akt byłej enerdowskiej służby bezpieczeństwa (Stasi).
Na Węgrzech w 1991 przyjęto ustawę, która likwidowała zasadę przedawnienia zbrodni o zdradę stanu oraz o morderstwa polityczne z lat 1944-90 (odrzucona przez Trybunał Konstytucyjny jako niezgodna z ustawą zasadniczą).
Podobnie potoczyły się losy ustawy dekomunizacyjnej z 1992 w Bułgarii, zabraniającej sekretarzom Komunistycznej Partii Bułgarii…
….
Dekomunizacja w państwach poskomunistycznych faktycznie została przeprowadzona jedynie w byłej NRD i byłej Czechosłowacji. W 1991 w byłej Czechosłowacji wydano ustawę lustracyjną, która przewidywała na okres 5 lat zakaz pełnienia kierowniczych funkcji w strukturach państwowych przez byłych współpracowników sił bezpieczeństwa, milicji ludowej a także funkcjonariuszy partii komunistycznej poczynając od szczebla…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)