Dr inż. Marcin Krause
Klasyfikacja zagrożeń występujących w środowisku pracy
Warunki pracy to całokształt czynników występujących w przedsiębiorstwie, które
mają bezpośredni lub pośredni wpływ na bezpieczeństwo i zdrowie pracowników, komfort
pracy oraz wydajność i jakość pracy. Warunki te są zdeterminowane głównie przez:
- czynniki środowiska materialnego,
- zastosowaną technikę i technologię,
- środki pracy i wyposażenie techniczne,
- organizację pracy i stanowiska pracy,
- warunki przestrzeni pracy,
- stosunki międzyludzkie,
- czynniki ekonomiczne.
Środowisko pracy to otoczenie stanowiska pracy utworzone przez czynniki środowiska
materialnego i społecznego, w których odbywa się proces pracy, wywierające określony
wpływ na organizm człowieka i warunkujące wykonywanie pracy:
S materialne środowisko pracy - obejmuje wyposażenie techniczne, pomieszczenia pracy i
wszystkie występujące w środowisku pracy czynniki fizyczne, chemiczne i biologiczne;
S społeczne środowisko pracy - obejmuje załogę i stosunki międzyludzkie, wraz z relacjami
zachodzącymi pomiędzy pracownikami, dozorem i kierownictwem.
Czynniki występujące w środowisku pracy są to wszystkie czynniki materialne i
społeczne, które mają bezpośredni lub pośredni wpływ na warunki pracy, w tym na
bezpieczeństwo, zdrowie i komfort pracy. Czynniki te działając na człowieka w procesie
pracy mogą powodować wystąpienie takich zdarzeń jak wypadki przy pracy i zdarzenia
potencjalnie wypadkowe, choroby zawodowe i parazawodowe, awarie i uszkodzenia
obiektów technicznych.
Najpopularniejszą klasyfikacją czynników występujących w środowisku pracy jest
podział według polskiej normy PN-80/Z-08052:
- klasyfikacja według skutków działania, np.:
S niebezpieczne,
S szkodliwe,
S uciążliwe;
- klasyfikacja według charakteru działania, np.:
S fizyczne,
S chemiczne,
S biologiczne,
S psychofizyczne.
Czynniki niebezpieczne lub czynniki urazowe są to czynniki, których oddziaływanie na
pracującego prowadzi lub może prowadzić do urazu albo nawet śmierci. Czynniki te działając
na człowieka w sposób nagły i gwałtowny mogą powodować wypadki przy pracy lub
zdarzenia potencjalnie wypadkowe. Oddziaływanie niebezpieczne polega na stwarzaniu
bezpośredniego zagrożenia utraty życia lub zdrowia pracowników.
Czynniki szkodliwe dla zdrowia lub szkodliwości są to czynniki, których oddziaływanie
na pracującego prowadzi lub może prowadzić do schorzenia. Czynniki te, w wyniku
najczęściej długotrwałego oddziaływania na organizm człowieka, mogą powodować choroby
zawodowe i inne choroby związane z pracą (choroby parazawodowe). Oddziaływanie
szkodliwe dla zdrowia występuje wtedy, gdy w organizmie człowieka występują chorobowe
mechanizmy adaptacyjne.
1
Czynniki uciążliwe lub uciążliwości są to czynniki, których oddziaływanie na
pracującego może spowodować złe samopoczucie lub nadmierne zmęczenie, nie prowadząc
do trwałego pogorszenia stanu zdrowia. Czynniki te mogą utrudniać pracę, obniżać jej
wydajność i jakość lub okresowo obniżać sprawność
(…)
…. Przykładowa klasyfikacja szkodliwych
czynników biologicznych w środowisku pracy to m.in.:
- priony, np. zakaźne gąbczaste zwyrodnienie mózgu;
- wirusy, np. wirus zapalenia wątroby (WZW), wirus kleszczowego zapalenia mózgu, wirus
różyczki, wirus wścieklizny, wirus HIV;
- bakterie, np. riteksje i chlamydie, bakterie spiralne, promieniowce;
- grzyby, np. pleśnie, drożdżaki, dermatofity, podstawczaki;
- pasożyty, np. pierwotniaki i robaki (w tym tasiemce i glista ludzka);
- rośliny, np. glony, porosty i mszaki, rośliny kwiatowe (w tym pyły traw i drzew);
- zwierzęta, np. pajęczaki, owady, pozostałe zwierzęta bezkręgowe (w tym kleszcze).
Czynniki psychofizyczne wpływają na ukształtowanie i przebieg stanów emocjonalnych
człowieka oraz na przebieg i warunki pracy, które są zaliczane głównie do czynników…
… szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy według
sposobu działania na organizm człowieka to m.in.:
- pyły pylicotwórcze, które wywołują pylice zwłókniające kolagenowe, np. pyły azbestu
oraz pylice zwłókniające nie kolagenowe, np. pyły węgla kamiennego;
- pyły drażniące, które powodują podrażnienie błony śluzowej dróg oddechowych, skóry i
spojówki oka, np. pyły nawozów sztucznych;
- pyły toksyczne…
… krzemionkę od 2% do 50%,
- pyły zawierające azbest,
- pyły grafitu naturalnego i syntetycznego,
- inne nietrujące pyły przemysłowe,
- pyły organiczne pochodzenia zwierzęcego i roślinnego,
- pyły talku i talku zawierającego włókna mineralne,
- pyły sztucznych włókien mineralnych,
- pyły cementów portlandzkiego i hutniczego,
- pyły apatytów i fosforytów,
- pyły sadzy technicznej,
- pyły węgla kamiennego i brunatnego,
- pyły drewna i drewna twardego,
- pyły krzemionek bezpostaciowych i syntetycznych,
- pyły węglika krzemu niewłóknistego o zawartości wolnej krzemionki poniżej 2%,
- pyły gipsu, pyły dolomitu, pyły kaolinu i pyły ditlenku tytanu o zawartości wolnej
krzemionki poniżej 2% i nie zawierające azbestu.
Czynniki mechaniczne są to wszelkie czynniki fizyczne, które mogą być przyczyną
urazów mechanicznych…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)