ISTOTA PAŃSTWA WEDŁUG NIEKTÓRYCH MYŚLICIELI
Arystoteles
Według niego państwo jest wspólnotą dążącą do osiągnięcia dobra wspólnego. Podkreśla, że państwo jest wspólnotą najwyższą i wszechobejmującą w społeczeństwie, a pozostałe jej nie dorównują. Osiągnięcie przez państwo dobra będzie korzyścią dla największej liczby osób, więc dobro to jest najważniejszym z zadań państwa.
Państwo musi też troszczyć się o cnotę, którą jest sprawiedliwość, czyli to co jest dla ogółu pożyteczne. Warunkiem racjonalnego funkcjonowania państwa jest poszanowanie idei sprawiedliwości.
Celem państwa jest zorganizowanie ludziom dobrego życia, czyli poczucia bezpieczeństwa, dostatku materialnego oraz warunków rozwoju duchowego.
Z zagadnieniem dobra ogółu ściśle wiąże się sprawowanie władzy. Arystoteles poddaje analizie różne ustroje dzieląc je pod względem ilości osób sprawujących władzę i jakości tych rządów. Do ustrojów dobrych zalicza monarchię, arystokrację i politeę, zaś do złych tyranię, oligarchię i demokrację. Georg Wilhelm Friedrich Hegel (1770-1831)
W swoich dziełach „Wykłady z filozofii dziejów” oraz „Zasady filozofii prawa” konstruuje koncepcję państwa, jako wspólnoty etycznej. Główne jego tezy to: państwo królestwem wolności, państwo etyczną całością i państwo to coś więcej niż suma jednostek. Według niego stan natury to bezprawie, gwałt i niepohamowane popędy naturalne, barbarzyńskie czyny uczucia. Skłonności te ogranicza dopiero społeczeństwo i państwo. Istotą ducha jest wolność, ale pełną formą urzeczywistnienia ducha jest państwo. Wolność jest możliwa tylko w ramach państwa, a jej treścią jest prawo i etyka. Historia dziejów jest historią zespolenia wolności i konieczności.
„Etyczna całość, państwo, będące tą rzeczywistością, w której jednostka posiada wolność i korzysta z niej, ale tylko o tyle, ile stanowi cząstkę świadomości, woli i wiary ogółu”. W konsekwencji Hegel dochodzi do wniosku, że państwo to „etyczna całość, będąca rzeczywistością, w której jednostka posiada wolność i korzysta z niej w ściśle oznaczonych granicach i w określony sposób”. Etyczność państwa polega na tym, że stanowi ono jedność powszechnej woli oraz woli subiektywnej. W państwie ma obowiązywać to, co substancjalne, czyli jedność woli indywidualnej i woli ogółu. Stanowi to etyczną całość.
Pierre Joseph Proudhon i Michaił Bakunin
Ci dwaj anarchiści przedstawiają koncepcją państwa, jako organizacji zła społecznego. Źródłem wyzysku społecznego nie jest klasowy podział społeczeństwa, lecz istnienie państwa, a oparte na wyzysku stosunki społeczne są właśnie wytworem działalności państwowej. Droga do wyzwolenia jednostki wiedzie przez zniesienie państwa i ustanowienie ustroju bezpaństwowego, opartego na związkach producentów i konsumentów.
(…)
… analizie różne ustroje dzieląc je pod względem ilości osób sprawujących władzę i jakości tych rządów. Do ustrojów dobrych zalicza monarchię, arystokrację i politeę, zaś do złych tyranię, oligarchię i demokrację. Georg Wilhelm Friedrich Hegel (1770-1831)
W swoich dziełach „Wykłady z filozofii dziejów” oraz „Zasady filozofii prawa” konstruuje koncepcję państwa, jako wspólnoty etycznej. Główne jego tezy…
… więc jest to wyposażona we władzę samorodna jedność związkowa osiadłych ludzi. Jellinek zawiera w swoich definicjach trzy elementy: terytorium, ludność i władzę zwierzchnią. Fryderyk Engels i Włodzimierz Lenin
Ogólną charakterystykę państwa przeprowadza Engels w pracy „Pochodzenie rodziny, własności prywatnej i państwa”, gdzie stwierdza, że państwo powstało z potrzeby utrzymania w karbach przeciwieństw klasowych…
… Marks, który w swoich wywodach myślał o państwach w dwojaki sposób: państwach politycznych (czysty instrument przymusu) i państwach ekonomicznych (odpowiedzialne za majątek). Stworzył też ideę dyktatury proletariatu, czyli czas, kiedy państwo kapitalistyczne przechodzi w komunistyczne w procesie rewolucyjnych zmian.
Myśli Marksa i Engelsa rozwinął Lenin, zaostrzając niektóre stwierdzenia…
… ludzkiej, woluntaryzm i idealistyczne pojmowanie historii. Proudhon swoje poglądy wykłada w pracy „Filozofia nędzy”. Proponuje stopniowe przeprowadzanie reform w drodze pokojowej, a walka proletariatu o władzę nie ma sensu. Wolność i sprawiedliwość mają być przywrócone, kiedy przymus państwowy ustąpi umowom między równymi obywatelami. Proudhon występował przeciwko postępowi technicznemu i nasilającej…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)