To tylko jedna z 4 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
ĆWICZENIE 4
Intruzje, niezgodności.
Czytanie map.
Intruzjami - nazywamy skały plutoniczne, które tworzą wśród innych skał masywy, yły i inne ciała
powstałe przez wciśnięcie się magmy.
Typy intruzji:
W zale ności od kształtu ciał intruzywnych i ich stosunku do otaczających skał, wyró nia się intruzje:
- zgodne
- niezgodne
Intruzje zgodne - charakteryzuje to, e ściany
intruzji są zgodne z uławiceniem lub z uło eniem
warstw. Do intruzji zgodnych zalicza się:
- sille lub inaczej yły pokładowe (a),
- lakkolity (b),
- lopolity (c),
- fakolity (d).
Sille czyli yły pokładowe - są to utwory intruzywne
wciśnięte między dwie ławice w ten sposób, e strop
ławicy dolnej stanowi podstawę yły, a spąg ławicy górnej
jest stropem yły pokładowej.
Sille występują głównie blisko powierzchni, często na obszarach płytowych lub słabo pofałdowanych. W
Polsce występują w Karpatach.
Lakkolity - są ciałami magmowymi, występującymi w kształcie bochenków lub grzyba. Podstawa
lakkolitów jest płaska, natomiast strop jest kopułowato wygięty. Ściany lakkolitów są zgodne z
uwarstwieniem otaczających skał.
Lakkolity tworzą się dość płytko - na głębokości 0.5 - 3 km od powierzchni i występują na obszarach
tektonicznie słabo zaburzonych.
Lopolity - są formami odwrotnymi do lakkolitów, tzn. są wypukłe ku dołowi, prawdopodobnie wskutek
zapadnięcia się stropu.
Fakolity - są to drobne, soczewkowate, zgodne intruzje śródwarstwowe umieszczone w przegubach fałdów,
zwłaszcza siodeł.
Intruzje niezgodne - przecinają płaszczyny
strukturalne nie okazując adnego dostosowania się
do nich.
Do intruzji niezgodnych zalicza się:
- dajki (a),
- yły kominowe (b),
- batolity (c).
1
Dajka - to intruzja o dwóch ścianach równoległych do siebie, biegnących w poprzek warstw. Ma ona małą
szerokość w stosunku do długości. Dajki mogą być dość krótkie, ale często ciągną się kilometrami.
yły kominowe - tworzą intruzje o kształcie walca.
Batolit - olbrzymia intruzja o bezpośrednio nie znanym spągu i zwykle nieregularnych kształtach.
Niezgodności (dyskordancje)
Niezgodność - jest to kontakt dwóch warstw zalegających pod ró nym kątem lub te jest to kontakt dwóch
warstw niezgodnych wiekowo, tzn. warstwa le ąca wy ej nie jest bezpośrednio młodsza od warstwy le ącej
ni ej (występuje tzw. luka stratygraficzna)
Luka stratygraficzna - jest to brak osadów (warstw) w profilu stratygraficznym, spowodowany okresową
przerwą w sedymentacji (osadzaniu się warstw) lub erozją.
Rodzaje niezgodności:
- niezgodność kątowa,
- niezgodność erozyjna lub równoległa,
- niezgodność przekraczająca,
- prawie zgodność (penakordancja).
Niezgodność kątowa - jest wtedy, gdy warstwy zostały
wydźwignięte i ustawione ukośnie, a następnie pokryte
przez osady wkraczającego (transgredującego) morza.
Niezgodność erozyjna lub równoległa - mamy z nią
do czynienia wtedy, gdy starsze warstwy zostały
wydźwignięte ponad poziom morza bez wyruszenia z
poło enia poziomego, a następnie zerodowane i
ponownie zalane przez morze. Osady starsze są wtedy
oddzielone
(…)
…
120o. Odmiana takiego ciosu jest cios słupowy obserwowany w skałach wulkanicznych takich jak porfiry czy
bazalty.
- diagenetyczny - wystepujący w skałach osadowych. Spękania ciosowe są wynikiem kurczenia się osadu
wskutek utraty wody podczas diagenezy osadu.
- mechaniczny - występujący w sztywnych skałach osadowych. W piaskowcach w ławie grubszej jest
rzadszy, w cieńszej - gęściejszy.
Ró nice…
… kierunku. Zjawisko to zaznacza się w pobli u osi
3
siodeł, dalej od nich płaszczyzny kliwa u maja tendencję do ustawiania się prostopadle do warstwowania
wskutek czego wachlarzowato rozchodzą się ku szczytom antyklin i ku dołom synklin.
Jeśli w warstwach występują skały o ró nej twardości, np. piaskowce i łupki, kliwa rozwinięty jest lepiej w
mniej sztywnych warstwach, tam te odstępy między spękaniami…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)