ARYSTOTELES (384 - 322 r. p.n.e.)
Wstąpił do platońskiej Akademii
Swoisty typ umysłowości Arystotelesa = połączenie (empiryzm, wiedza przyrodniczo-lekarska od ojca + platonizm)
343-2 - powołany przez Filipa Macedońskiego na nauczyciela Aleksandra później założył własną szkołę w Atenach - Likeion najwięcej zajmował się biologią ⇒wedle niej modelował swoje pojęcia filozoficzne, mówiąc o bycie miał na myśli żywe jednostki (mniej więcej odegrała taką rolę, jak u Platona matematyka - to ich odróżniało)
ZAPOŻYCZENIA OD POPRZEDNIKÓW
Od Platona: pojęcia celu, duszy, Boga - przekształcenia pojęć Platona
Platon twórca zasad - Arystoteles twórca rozwiniętych teorii Szkoły lekarskie: empiryczny i realistyczny tryb myślenia
ROZWÓJ Początkowo zwolennik platońskiej doktryny w Akademii, głosił teorię idei, pojmował filozofię jako naukę o bycie samoistnym i wiecznym, wyznawał pogląd o nieśmiertelności duszy, etyka normatywna
Wystąpił przeciwko nauce o ideach ⇒ sformułował doktrynę teologiczną (transcendentny Bóg i rozum, teologiczna etyka i przyrodoznawstwo) ⇒ TEN OKRES WYDAŁ ORYGINALNĄ MYŚL FILOZOFICZNĄ ARYSTOTELESA
Jeszcze dalsze odejście od platonizmu ⇒ czynnik empiryczny bierze górę, Arystoteles budował empiryczną naukę, zwł. biologię, socjologię, historię. POGLĄDY:
LOGIKA
metafizyka a logika
Arystoteles od Platona nauczył się idealizmu a z usposobienia był realistą. Przejął jego teorię wiedzy (prawdziwa wiedza jest ogólna) ale odrzucił teorię bytu (tj. pogląd, że prawdziwy byt jest idealny) Nie jest tak, że istnieją idee poza jednostkowymi rzeczami !
Uznawał, że wiedza jest zawarta w pojęciach ogólnych. Byt jest jednostkowy, wiedza ogólna.
Dualizm platoński (idee i rzeczy) został usunięty.
Wytworzył nowy dualizm: bytu i wiedzy ⇒ dociekania naukowe podzielone na naukę o wiedzy i naukę o bycie Wydzielają się logika i metafizyka teoria pojęć i sądów
logika ma uczyć posługiwania się pojęciami i sądami, definicja i dowód są dla niego najważniejszymi tematami logiki:
podstawa prawidłowych pojęć - definicja
podstawa prawidłowych sądów - dowód pojęcia: ogólne w mniejszym lub większym stopniu, tworzą hierarchię coraz to ogólniejszych pojęć (szczytem najogólniejsze rodzaje)
definicja pojęcia dokonuje się poprzez umieszczenie pojęcia w tej hierarchii
(…)
… już zaktualizowana
np. rośnięcie rośliny jest aktualizowaniem potencji zawartej w nasieniu
zastosowanie zasad ogólnych (teoria przyrody)
w koncepcji Arystotelesa przyroda była:
substancjalna jakościowa
dynamiczna
celowa
pierwsza przyczyna (teologia)
świat jest wieczny, bo materia jest wieczna, będąc bowiem warunkiem rozwoju nie może być ona wynikiem rozwoju, nie powstała i jest więc wieczna, świat…
… stanowi jednolity łańcuch przyczynowo i celowo powiązanych zdarzeń ale w jednolitości świata jest wyłom: wszystkie ogniwa są tej samej natury, z wyjątkiem pierwszego ogniwa. Musi istnieć pierwsza przyczyna, i musi ona posiadać inne własności niż znane nam rzeczy i jest niezależna. Oto własności niezależnego bytu - pierwszej przyczyny:
nieruchomy i niezmienny (nie może być poruszany, bo nie byłby pierwszą…
… jeśli istnieje świat to istnieje też absolut
A WIĘC TYLE RAZY WYPOMINAŁ PLATONOWI ŻE GŁOSI BYT TRANSCENDENTNY A SAM SKOŃCZYŁ NA TRANSCENDENTNYM BYCIE!
Kosmologia doprowadziła Arystotelesa do teologii Rola Boga: wprawił świat w ruch i jest jego pierwszą przyczyną, a także jego celem ostatecznym, ale nie jest twórcą świata
okrąg niebiański i okrąg ziemski
Dualizm świata i Boga
Bóg działa w sposób niezmienny…
… nieruchomej atrakcji
działaniem rozumu może być jedynie myślenie jest tylko jeden (gdyby było ich kilka świat byłby zbiorem epizodów, tymczasem jest jendością)
jest koniecznością (bo nie zawiera w sobie materii która nosi w sobie różne możliwości)
jest doskonały, bo najdoskonalszą w bycie jest rozum, forma, energia świat przypadkowy, niedoskonały, zależny wskazuje na byt konieczny, doskonały i absolutny…
… rzeźbiarza materia - pozostałe własności, to, co z natury nieuformowane, nieokreślone, np.: brąz i marmur forma i pojęcie są czynnikami jedności w rzeczy ⇒ rzeczy zawsze mają jedną formę i jedno pojęcie materia trwa zawsze nawet po zniszczeniu substancji
materia nie istnieje samodzielnie, nie istnieją idee - to wszystko jest abstrakcją naprawdę istnieją konkretne zespoły materii i formy ⇒ „hilemorfizm…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)