Prawo jako zjawisko społeczne.
Funkcja organizacyjna - organizuje życie społ., zachowania ludzi i kontroluje je (obok prawa istnieją inne systemy normatywne - moralność, religia, obyczaj, kultura organizacji)
Twórcą i wykonawcą prawa jest państwo przez swoje uprawnione organy.
Normy prawne to dyrektywy skierowane do określonego adresata, nakazują lub zakazują określonego zachowania w danych okolicznościach.
Cechy systemu prawnego:
- relacje międzyludzkie,
- nie dotyczy relacji człowieka do siebie samego,
- nie dotyczy zjawisk przyrody, chyba, że odniesienie do stosunków międzyludzkich,
- tylko sytuacje uchwytne zewnętrznie,
- wyraża wartości i potrzeby ogólnospołeczne,
- system aksjonomatyczny (aksjologia - nauka o wartościach),
- powstaje w procesie decyzyjnym,
- prawo jest żywe, powstaje i można się z nim zapoznać,
- prawo podlega formalizacji,
- jest formułowane i sankcjonowane przez społeczeństwo.
Postawy wobec prawa:
Legalizm - przestrzeganie wynika z szacunku dla systemu prawnego,
Oportunizm - nie naruszenie prawa z obawy przed karą,
Konformizm - naśladowanie zachowań innych osób - przestrzegających prawa
Perswazyjność prawa - jest możliwe nie podporządkowywanie się normom prawa.
Wzorzec zachowania => norma => przepis => akt
Prawo - wzory zachowań uznane za właściwe, będące obowiązkiem, dyscyplinujące do danego zachowania
Prawo jako przedmiot badań naukowych
Iuris prudentia - nauka prawa z czasów Rzymu.
Nauka: 1. proces badawczy - poznanie otaczającej rzeczywistości; 2. uporządkowany zespół twierdzeń zweryfikowanych jako prawdziwe/prawdopodobne poprzez metody badawcze.
Nauka powstaje dzięki potrzebie człowieka, pędowi do wiedzy; pełni funkcje kulturotwórcze i kształtujące światopogląd. Wiedza naukowa powstaje na gruncie wiedzy potocznej, jest bardziej ogólna, teoretyczna i bardziej pewna.
Prawa nauki są dynamiczne, mogą zostać obalone.
Na powstanie nauki pozwolił rozum, pojęciowe myślenie, eksperymentowanie, obserwacja. Nauka dzisiaj to niekończąca się działalność ludzka, dąży do poszerzenia pola badawczego, do poznawania otaczającego świata, do ciągłego weryfikowania twierdzeń, które istnieją i powstają.
Podmiot nauki - wycinek rzeczywistości, nie tylko materialne - kultura
Przedmiot nauki - człowiek, myślący
Metoda badawcza - podejście do badanego zjawiska, sposób dochodzenia do twierdzeń
Specyficzne metody prawa: formalno-dydaktyczna (logiczno-językowa)
Cel nauki - poznawczy albo praktyczny
Podział nauk:
IV pne Arystoteles - nauki szczegółowe - astronomia, geometria, logika, medycyna
Do XIX ne nauki historyczne - pamiec, teoretyczne - rozum, sztuki - wyobraźnia.
(…)
… popełnienia czynu,
- lex retro non agit,
- zasada praw i wolności obywatelskich,
- zasady praw politycznych jednostki,
- zasada prawa socjalnych i ekonomicznych - nauka, opieka zdrowotna, pomoc socjalna, ochrona własności prywatnej
Hierarchia źródeł prawa RP
Konstytucja, Ustawy Konstytucyjne, Ustawy Zwykłe, Umowy międzynarodowe ratyfikowane, Rozporządzenia z mocą ustawy, Rozporządzenia (cała RP, bezwzględnie…
…) - analiza tekstów prawnych, za jej pomocą ustala się znaczenie treści norm prawnych, czy istnieje podstawa obowiązywania, związki między normami. Prawo w tym ujęciu to zbiór norm postępowania, skierowany do danych adresatów, należycie ustanowiony i ogłoszony.
Podejście socjologiczne/realistyczne - badanie efektywności oddziaływania prawa
Metoda psychologiczna - prawo jako czynnik wpływający na ludzkie…
…) - stanowi o ustaleniu źródeł prawa (fontes iuri) - odpowiednio zorganizowany i sformalizowany proces wydawania aktów normatywnych, uprawnione, kompetentne organy, nadanie prawa w konstytucji/ustawie w ramach kompetencji.
Fontes iuri - źródła prawa - pojęcie teoretyczne
Źródło prawa - 1. akt normatywny, 2. pierwotna przyczyna powstania, 3. materiały historyczne, 4. tekst prawny, 5. działalność prawotwórcza…
….
Organ jest ograniczony do swoich kompetencji podmiotowych i do zakresu lokalnego swojego władztwa, dyspozycja w formie nakazu. Uporządkowanie działań organów, zapobiegania omnipotencji. Prawo administracyjne
Nie może zawrzeć małżeństwa, kto już pozostaje w związku małżeńskim.
Zakaz bigamii. KRiO.
Kto zawiera małżeństwo mimo, że pozostaje w związku małżeńskim podlega karze grzywny, ograniczenia wolności…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)