To tylko jedna z 3 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
W. Dajczak. Notatka składa się z 3 stron.
1.1. - 1.2. Punkty wstępne, mało istotne, wypisane tylko podstawowe informacje. Europejska kultura, jako wtórna, stoi na trzech filarach: filozofii greckiej, prawie rzymskim i religii chrześcijańskiej. Prawo rzymskie przetrwało nie tylko własną instytucję państwową, ale i całą epokę starożytną. Jego bezpośredniemu obowiązywaniu położyły kres dopiero kodyfikacje nowożytne z XVIII i XIX w. Wyróżniamy, przy pominięciu okresu monarchii (753 - 510 r. przed Chr.) trzy etapy rozwoju prawa rzymskiego:
Okres republiki (510 - 27r. prze Chr.) ~ jako prawo zwyczajowe
Okres pryncypatu (27 r. przed Chr. - 284 r.) ~ jako prawo jurysprudencyjne
Okres dominatu (284 - 485) ~ jako prawo stanowione
Ustrój Rzymu opierał się na konstytucji niepisanej stąd ewolucyjny rozwój prawa. Jedyne stojące poza wszelkim podejrzeniem źródło prawa, ustawa ludowa ( lex publica ) wykazywała charakter punktowo - interwencyjny. Dopiero z czasem pojawiły się inne źródła: uchwały senatu, edykt pretorski, jurysprudencja i konstytucje cesarskie.
Kilka podziałów, które warto znać: Znany podział źródeł prawa: Fontes iuris oriundi jako źródła powstania prawa Fontes iuris cognoscendi jako źródła poznania prawa
Podział źródeł prawa prywatnego: z kontraktu
z deliktu
inne źródła
Podział władzy na rzeczy: posiadanie
własność
prawa na rzeczy cudzej
Prawnicy w Rzymie nie byli urzędnikami jak pretor i nie były osobami prywatnymi jak adwokat. Uczeni w prawie, którzy podaną im sytuację rozważali prospektywnie, nie pobierając opłaty, tworzyli osobną warstwę samodzielnych znawców prawa (jurysprudencję). Ich responsa były prawotwórcze. Sąd w konkretnym przypadku był zobowiązany odpowiedzią, jaką otrzymał, a pytanie dla prawnika mogło być tylko pretekstem do dalszych i głębszych rozważań.
1.3. (1.3.4. oraz 1.3.6.) 1.3.4. Pretor: preator urbanus ustanowiony w 367r. przed Chr.
rozstrzygał spory między Rzymianami
opierał swoją działalność o zasadę aequitas jego działalność wyodrębniła ius honorarium (prawo urzędnicze) z prawa obywatelskiego (ius civile) stanowił jednoroczny urząd polityczny
zasięgał opinii consilium, która redagowała również tekst edyktu pretorskiego
zazwyczaj przejmowany od poprzednika ( edictum tralaticium) w miarę potrzeb wprowadzano poprawki i innowacje
składał się z przyrzeczeń udzielenia ochrony procesowej
(…)
…
ustanowiony w 242r. przed Chr.
rozstrzygał spory na linii cudzoziemiec - Rzymianin oraz cudzoziemiec - cudzoziemiec
ustanawiany dla jednostek terytorialnych
wdrażał ius gentium do ius civile
głównie jego działalność wpływała na upraktycznienie prawa rzymskiego przez jego dublowanie:
w prawie rzeczowym przez wprowadzenie własności bonitarnej obok kwirytarnej
w prawie zobowiązaniowym przez uznanie zobowiązań…
… o jurysdykcji pretorskiej)
Tytuły XIV - XXIV ~ część główna (środki zwykłej pomocy procesowej)
Tytuły XXV - XXXV (środki ochrony przyspieszonej)
Tytuły XXXVI - XLII (egzekucja i nieważność wyroku)
XLIII - XLV (załączniki):
interdykty
stypulacje pretorskie
zarzuty procesowe
1.3.6.
w 304 r. przed Chr. opublikowane zostały formuły procesowe (ius Flavianum)
w 254 r. przed Chr. pierwszy plebejski pontifex maximus, Tyberiusz Korunkaniusz, zaczął udzielać responsa co łączył z publicznym nauczaniem prawa
do końca republiki prawa nauczano na marginesie praktyki respondencyjnej, z czasem następuje laicyzacja jurysprudencji, a wybitni prawnicy przestają piastować wysokie urzędy kapłańskie, Kwintus Mucjusz Scewola pontifex był ostatnim (zamordowany w 82 r.)
Ojcowie jurysprudencji (pozostawali pod wpływem filozofii…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)