To tylko jedna z 2 stron tej notatki. Zaloguj się aby zobaczyć ten dokument.
Zobacz
całą notatkę
Prof. Maria Bijak – Kaszuba
Gospodarka światowa
Wykład V – Współczesne teorie handlu
Współczesne teorie handlu międzynarodowego – w przeciwieństwie do teorii klasycznych i neoklasycznych, które wyjaśniały
wymianę między krajami różniącymi się kosztami produkcji, teorie alternatywne odnoszą się do przypadku występowania
handlu międzynarodowego między krajami nie różniącymi się zasadniczo kosztami wytwarzania i nie posiadającymi w
stosunku
do
siebie
wyraźnie
zaznaczonych
przewag
komparatywnych.
Teorie alternatywne objaśniają wpływ na handel międzynarodowy poszczególnych zjawisk:
zróżnicowanie dóbr
korzyści skali produkcji
konkurencja niedoskonała
zmiana technologiczna
1.
Zróżnicowanie dóbr:
Dobra zróżnicowane to dobra stanowiące bliskie substytuty w konsumpcji, różniące się cechami charakterystycznymi,
jakością czy ceną. Dobra te stają się przedmiotem handlu międzynarodowego wskutek:
Nowych możliwości produkcyjnych, związanych z realizacją korzyści skali
Nowych preferencji konsumpcyjnych, wyrażających się popytem na różnorodność ze strony nabywców.
Rodzaje zróżnicowania dóbr:
zróżnicowanie poziome – są to dobra definiowane jako różniące się wyglądem i stylem, lecz zaspokajające te
same potrzeby.
zróżnicowanie pionowe – występuje w dwóch formach:
Zróżnicowanie według jakości i cen. Istnieje ścisły związek popytu na zróżnicowane dobro z
poziomem dochodu konsumenta. Zakłada się, że odmiany o wysokiej jakości są droższe, a te o niższej
jakości tańsze, stąd wraz ze zmianami dochodów konsumentów zmienia się preferowana przez niego
jakość. W zależności od rozkładu dochodów w poszczególnych krajach, specjalizują się one w
produkcji droższych lub tańszych odmian zróżnicowanego dobra,
Zróżnicowanie dóbr łańcucha wartości dodanej. Dotyczy dóbr pośrednich i finalnych w kolejnych
etapach procesu produkcyjnego danej grupy towarowej w ramach tej samej branży.
2.
Korzyści skali
Powstają w momencie gdy wzrost nakładów czynników produkcji powoduje większy niż przeciętny wzrost produkcji.
Wzrost produkcji większy niż minimalna skala produkcji nie powoduje wzrostu korzyści skali.
Występowanie korzyści skali ogranicza liczbę odmian zróżnicowanego dobra, które można wytworzyć przy minimalnej
efektywnej skali w danym przedsiębiorstwie i w danym kraju. Stanowi to przesłankę rozwoju handlu międzynarodowego
tj. importu brakujących w kraju odmian dobra zróżnicowanego w zamian za eksport odmian wytwarzanych w kraju w
długich seriach produkcyjnych.
3.
Konkurencja niedoskonała
Wśród różnych form konkurencji niedoskonałej (monopol, oligopol, konkurencja monopolistyczna) nowa teoria handlu
zakłada dominację na rynkach międzynarodowych konkurencji monopolistycznej.
Konkurencja monopolistyczna:
na rynkach działa duża liczba firm, które wytwarzają dobra zróżnicowane
firmy tworzą mikrorynki na swoje produkty i zdobywają na nich pewną siłę monopolową, nie ograniczając
jednak możliwości wejścia innym firmą.
w wyniku wchodzenia konkurentów, obniża się cena rynkowa i spada zysk zarówno firmy działającej na rynku
jak i wchodzącej na rynek.
W tych gałęziach przemysłu, które są monopolistycznie konkurencyjne, żaden kraj, ze względu na korzyści skali, nie
będzie w stanie wytwarzać pełnego asortymentu produktu. Każdy z nich będzie wytwarzał określony asortyment, ale
różniący się od zagranicznego. Część konsumentów z danego kraju będzie preferować odmiany produktów
zagranicznych, a więc każdy kraj będzie jednocześnie eksporterem i importerem produktów z poszczególnych branż
przemysłowych. W obrębie tych branż pojawi się międzynarodowa specjalizacja i wymiana wewnątrzgałęziowa.
Prof. Maria Bijak – Kaszuba
Gospodarka światowa
Wykład V – Współczesne teorie handlu
4.
Zmiana technologiczna
Technologia – wiedza o sposobach przekształcania zasobów w produkty.
Zmiana technologiczna oznacza wytwarzanie nowych technologii w wyniku działalności badawczo – rozwojowej (B + R).
zmiana technologiczna ma charakter procesu kumulacyjnego, co oznacza, że nowe technologie są systematycznie
dodawane do istniejącego dorobku. W gospodarkach opartych na wiedzy rośnie liczba sektorów i gałęzi, które wymagają
systematycznej akumulacji wiedzy przez wysokie nakłady na B + R, zwłaszcza w sektorze przedsiębiorstw.
Na zmianę technologiczną składa się trzyetapowy proces:
proces inwencji, czyli tworzenia wynalazków, wzorów przemysłowych, znaków towarowych.
proces innowacji, czyli produkcyjnego wykorzystania inwencji w produktach, usługach, procesach
wytwórczych,
proces imitacji (dyfuzji), czyli rozprzestrzeniania się innowacji przez prowadzenie własnych prac B+R przez
imitatora, handel technologią, uczenie się nowych rozwiązań.
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)