WSPÓŁCZESNE RUCHY SPOŁECZNE W EUROPIE
PUNKT 2 - TEORIA RUCHÓW SPOŁECZNYCH
POJĘCIE RUCHU SPOŁECZNEGO
Ruch społeczny to forma zbiorowego, spontanicznego działania pewnych kategorii społecznych lub zbiorowości zmierzającego do określonego celu i często do wywołania zmiany społecznej.
Podejmowane przez członków ruchów społecznych akcje mają zazwyczaj charakter spektakularny, aby wywołać duże wrażenie zarówno na społeczeństwie, jak i na aparacie władzy, który kontroluje to społeczeństwo. Według Jana Szczepańskiego występują trzy typy ruchów społecznych:
ruchy ekspresywne
ruchy reformatorskie
ruchy rewolucyjne - np. ruchy narodowowyzwoleńcze
W innej typologii wyróżnić można:
ruchy świeckie
ruchy religijne
W socjologii humanistycznej upatruje się ruchy społeczne jako główne, najbardziej istotne czynniki zmiany społecznej i rozwoju społecznego.
Ruchy społeczne nie tworzą skomplikowanych struktur organizacyjnych, jednakże w sytuacji, gdy mają możliwość wpływu na władzę i mogą nie tylko postulatywnie głosić potrzebę zmiany, lecz także zmianę tę wprowadzać, wówczas następuje ich instytucjonalizacja, przy czym same przekształcają się w rozbudowane organizacje, np. partie polityczne. Znaczna część ruchów społecznych jednak rozpada się.
Współcześnie nowoczesne technologie informacyjne, a zwłaszcza Internet, dają możliwość szybkiego rozprzestrzeniania się nowych ruchów społecznych.
RUCHY SPOŁECZNE JAKO SZCZEGÓLNA FORMA działania społecznego. Wyróżniamy 3 typy aktywności społecznej w jakiej jednostka może uczestniczyć: a) zachowania masowe - występują, kiedy podmiot podejmuje podobne działanie jak wiele innych osób mniej więcej w tym samym czasie i w pewnym skupieniu przestrzennym. Jednostka działa samodzielnie, chcąc zaspokoić swoje indywidualne interesy, ale ze względu na fakt, że podobne do niej działania wykonuje szereg innych osób w danym miejscu i czasie, powoduje to globalne masowe konsekwencje. Tych skutków masowych działań, człowiek nie jest w stanie samodzielnie przewidzieć, nie bierze ich pod uwagę działając np.: zakupy w hipermarkecie (presja promocji) b) działania masowe - działania podjęte przez jednostki pozostające w określonym skupieniu przestrzennym i czasowym, które realizują swój indywidualny cel w podobny sposób, ale wytwarza się między nimi prototyp więzi społecznych. Celem głównym jest cel indywidualny każdego podmiotu, ale przebywanie w określonej grupie sprawia, że podmioty wzajemnie korygują swoje zachowania, przyjmując wzorce grupowe np.: audytoria )kibice oglądający mecz - krzyczą podobne hasła), zamieszki, oglądanie wspólnie filmu c) działania społeczne - najwyższy stopień zachowania o wysokim stopniu złożoności, odróżnia go od pozostałych:
(…)
… do działań w ruchu wtedy, kiedy jest „upośledzona” (John Morrison). Upośledzenie to subiektywne odczucie jednostki, kt. czuje, że nie otrzymuje ona tego co jej się słusznie należy. Wyróżnić można 2 typy: - upośledzenie ubytkowe - istnieje wtedy, gdy potrzeby i aspiracje jednostki przestają mniej więcej na tym samym poziomie, ale warunki zewnętrzne tj. kryzys gospodarczy, krach giełdowy, wzrost bezrobocia…
… jest szczególnie widoczna: wymiar materialny - grupa♣ czuje się zdeprywowana, gdy utraciła na mocy nowo obowiązujących przepisów dobra, które wcześniej do niej należały np.: nacjonalizacja powojenna wymiar zachowań - zdeprywowana czuje się grupa, której na mocy nowych przepisów zakazano zachowania uchodzącego wcześniej za legalne np.: prohibicja, zakaz palenia w miejscach publicznych, godzina policyjna, cenzura…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)