WSPÓŁCZESNE RUCHY SPOŁECZNE W EUROPIE
TEMAT 9 - ANARCHIŚCI, ANARCHOSYNDYKALIŚCI, SKŁOTERSI
POJĘCIE ANARCHIZMU
Anarchizm, (z greckiego anarchís - bezrząd, brak rządu), doktryna i ruch społeczno-polityczny powstały w XIX w. jako opozycja kapitalizmu i ideologii marksistowsko-leninowskiej (marksizm, leninizm). Twórcami anarchizmu byli: J. Proudhon, M. Bakunin i P. Kropotkin. Anarchiści za najwyższą wartość uznawali wolność każdej jednostki, której warunkiem jest zniesienie władzy państwa, kapitału i religii. Państwo jako instytucja wyklucza wolność i równość, dlatego trzeba eliminować jego struktury i wpływy. Społeczeństwo anarchistyczne miało być bezpaństwową, wolną od wyzysku formą kooperacji, opartą na zasadach moralnych, rozumie i harmonijnych stosunkach międzyludzkich. W przeciwieństwie do marksizmu-leninizmu anarchizm odrzucał ideologię dyktatury proletariatu i powszechną rewolucję. Uznawał, że jedyną formą walki z kapitalizmem i państwem jest terror indywidualny. Ofiarami zamachów anarchistów padło wielu polityków, np. francuski prezydent M.F. Carnot, król włoski Humbert I, prezydent Stanów Zjednoczonych W. McKinley.
OD IDEI DO RUCHU SPOŁECZNEGO
Poparcie społeczne - szerokie spektrum osób przynajmniej biernie akceptujących idee.
Taką możliwością jest wskazanie idei kierunkowej i utworzenie na jej bazie ruchu społecznego. Już samo usytuowanie ruchu w społeczeństwie wskazuje, że winien to być ruch oparty na wartościach, a nie konkretnym programie.
Opcje powołania ruchu społecznego - pojawiły się. Tyle, że ich autorzy, przy całym szacunku dla ich pracy, tworzyli galimatias pojęciowy; tworzyli bowiem program działania stosowny raczej partii, aniżeli ruchowi społecznemu.
Przykre to o tyle, że najbliżsi tak rozumianej idei powołania ruchu społecznego - są zwolennicy JOW. JOW bowiem może być wskazywaną wartością, wszak pod warunkiem uzupełnienia innymi tak, aby łącznie utworzyć spójny system etyczny, gdzie JOW stanowiłyby o jego utrzymaniu i podtrzymaniu, a jednocześnie, poprzez demokratyczne struktury, pozwalały na ewolucyjne dostosowania, bez utraty wartości bazowych systemu etycznego.
Ruch społeczny wskazuje cel, natomiast nie określa w sposób dogmatyczny sposobu osiągnięcia tego celu.
Ruch społeczny wskazuje cel i bazowe wartości, które stanowiąc funkcjonalnie pełny zestaw zasad etycznych, są określeniem drogi jaką należy iść, aby cel osiągnąć.
Jednak nie wskazuje żadnych konkretnych działań programowych. Wskazuje natomiast „punkty kontrolne” - czyli takie sytuacje społeczne, które obligują do kolejnych, dalszych działań. Bo bez ich osiągnięcia realizować idee można tylko rewolucyjnie. A jak to wykazuje historia, każda rewolucja „pożera własne dzieci”. W pierwszej kolejności.
(…)
… w Wietnamie, Korei, Kubie, Ukrainie, Irlandii, Meksyku i w całej Afryce. Anarchizm ma również wpływ na współczesny ruch indygenistyczny.
Polityka
Do polityki anarchizmu należą między innymi decentralizacja władzy, federalizm, egalitaryzm, socjalizm, liberalizm społeczny, samorządność, dobrowolność, pacyfizm, antymilitaryzm, pomoc wzajemna, demokracja bezpośrednia, sprawiedliwość, ekonomia uczestnicząca, akcja bezpośrednia, solidarność międzyludzka.
Cele i środki
Między anarchistami nie ma konsensusu w kwestii użyteczności bądź usprawiedliwiania przemocy w walce rewolucyjnej. Dla przykładu, Michał Bakunin, Piotr Kropotkin, Emma Goldman i Errico Malatesta piszą o przemocy jako o niezbędnej i pożądanej sile w rewolucji. Jednocześnie potępiają oni indywidualne akty terroryzmu. (Bakunin, The Program of the…
… element harmonogramu działań prowadzących o celu.
GŁÓWNE NURTY ANARCHIZMU
1) anarchizm indywidualistyczny - jego podstawy teoretyczne sformułowali M. Stirner (1806-1856) i P. Proudhon - negował wszelką władzę państwową, funkcjonowanie instytucji społecznych i prawa, miał na celu stworzenie sprawiedliwego ustroju, opartego na drobnej własności prywatnej i bezpieniężnym zakupie towarów (proponowano bony…
… społeczną, wyobcowując się ze społeczeństwa. Anarchiści krytykują scentralizowaną formę władzy taką jak państwo dlatego też w zależności od rodzaju anarchizmu taka organizacja jak państwo zostaje zastąpiona np. federacją samorządnych gmin działających na zasadzie demokracji bezpośredniej.
Kapitalizm
Piramida hierarchii w kapitalizmie na jednym z plakatów anarchosyndykalistycznego związku zawodowego…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)