Dr Marek Tabor - Geografia polityczna 6
WSPOLCZESNA MAPA POLITYCZNA SWIATA
Od zakończenia II wojny swiatowej nastąpiły istotne zmiany na mapie politycznej swiata, dotyczące zarówno granic politycznych, jak również układów geostrategicznych i gospodarczych. Liczba panstw suwerennych wzrosla z 50 na początku XXw. Do 192 w 1994r. Proces politycznej dezintegracji, badacy następstwem rozpadu wielonarodowych panstw i dekolonizacji, trwa nadal. Równocześnie zaznacza się rosnaca tendencja do politycznej i gospodarczej integracji międzynarodowej, wynikajaca z potrzeb zmian w układach produkcji i tworzenia sprawniejszej, a przez to efektywniejszej gospodarki swiatowej oraz z potrzeb współczesnej rewolucji naukowo - technicznej. Należy także odnotowac wazne wydarzenia zainicjowane w 1989r. związane z wyzwoleniem się spod radzieckiej dominacji krajow srodkowej i wschodniej Europy, oraz zjednoczenie Niemiec. W 1991r, przestal istniec Związek Radziecki. W miejsce ZSRR powstaly republiki nadbałtyckie jako panstwa niezawisle oraz Wspolnota Niepodległych Panstw z Rosja na czele. W istotny sposób na kształt mapy politycznej swiata po II wojnie swiatowej wpłynęło utworzenie organizacji międzynarodowych o charakterze politycznym, gospodarczym, społecznym i wojskowym. Organizacja Narodow Zjednoczonych z glowna siedziba w Nowym Jorku, utworzona w 1945r. obecnie skupia 184 panstwa. Szczególnie wazna role pelni jako mediator we wszelkiego rodzaju konfliktach i inicjator akcji mających na celu zachowanie pokoju oraz promowanie postepu. ONZ ma wiele wyspecjalizowanych agend zajmujących się m.in. wyzywieniem i rolnictwem (FAO), oswiata i kultura (UNESCO), zdrowiem (WHO), rozwojem przemyslu (UNIDO), handlem i rozwojem (UNCTAD). Procz nich przy ONZ działają także komisje regionalne. Duze znaczenia dla rozwoju międzynarodowych stosunkow ma istnienie Banky Swiatowego, Międzynarodowego Funduszu Walutowego, Ogolnego Porozumienia Taryf i Ceł (GATT). Z organizacji militarnych, które kształtowały podzial swiata po II wojnie swiatowej, dwie z nich były najpotężniejsze: Pakt Północnoatlantycki (NATO) oraz Układ Warszawski. W ostatnich latach doniosla role w likwidacji napiec oraz rozwijaniuroznych form współpracy międzynarodowej w Europie odegral powolany w Helsinkach Komitet Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (KBWE).
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)