Dr Marek Tabor - Geografia Polityczna 18
STOSUNKI MIEDZYNARODOWE I OTWARTOSC POLITYCZNA PANSTW - PROBA TYPOLOGII
ZARYS PROBLEMU
Społeczność miedzynarodowa to ogol panstw suwerennych, utrzymujących stosunki wzajemne regulowane przez prawo międzynarodowe. Konieczność współpłaszczyznowego rozwiązywania roznych problemow międzynarodowych prowadzila do zwoływania konferencji, a w konsekwencji powstania pierwszych organizacji międzynarodowych. Społeczność miedzunarodowa charakteryzuje maly stopien wewnętrznego zorganizowania. O sile i aktywności poszczególnych panstw świadczy ich stopien otwartości. Otwartość panstw jest przedmiotem zainteresowan wielu dyscyplin naukowych, a w tym i geografii politycznej, która podejmuje proby przestrzennego (regionalnego) uporządkowania panstw ze względu na ich stopien otwartości w stosunkach międzynarodowych. W polityce i geografii politycznej wielokrotnie podejmowano problem hierarchizacji panstw. Wymieniano przy tym rózne kategorie, które należy uwzględniać, np. miejsce panstwa w polityce międzynarodowej i sile jego oddziaływania na te polityke, potencjal gospodarczy, militarny, znaczenie położenia geograficznego, potencjal ludnościowy, otwartość itp. Zdefiniowanie otwartości nie jest latwe. Probe zdefiniowania otwartości panstwa podjeli geografowie amerykańscy, S.Cohen i L. Rosenthal, uważając, ze otwarty system polityczny mam maksymalny stopien zewnętrznych związków z innymi analogicznymi systemami w hierarchi politycznej. Związki te sa mierzone przez regulowane politycznie przemieszczanie się ludzi, przedmiotow oraz poglądów i przejawiaja się w specjalizacji, intensywności i kosmopolityzmie wykorzystania przestrzeni geograficznej. Zamkniety system polityczny poszukuje takich sposobow, aby odciac się od innych analogicznych systemow. Ta polityczna i ekonomiczna izolacja przejawia się w rozległym i uogólnionym wykorzystaniu przestrzeni geograficznej.
Otwartość polityczna przejawia się w aktywności panstwa na forum międzynarodowym zarówno w dwustronnych kontaktach miedzy panstwami, jak również w uczestnictwie w pracach organizacji międzynarodowych, obejmujących caly swiat bądź jego czesci. Aktywność ta jest zwiazana z dbałościa o interesy wlasnego kraju, z zainteresowaniem losami swiata oraz możliwością wpływania na nie. Otwartość gospodarcza jest okreslana przez relacje zachodzące midzy panstwami na polu gospodarczym. O stopniu otwartości gospodarki panstwa świadczy poziom wymiany z zagranica, tj. wielkość eksportu i importu towarów i surowców.
Wielka role we współczesnym świecie odgrywa otwartość społeczna, związana z wymianą naukową, kontaktami kulturalnymi, sportowymi i turystycznymi. Kontakty te przyczyniaja się do likwidacji uprzedzeń wzajemnych, a przede wszystkim mają wpływ na stosunki polityczne i gospodarcze. Wszystkie formy otwartości wzajemnie się przenikają i kształtujja aktualną polityke zagraniczna rządów panstw.
(…)
… Rady Bezpieczeństwa ONZ (Stany Zjednoczone, były ZSRR, Chiny, Francja i Wielka Brytania)
2)Siedem najbardziej rozwiniętych panstw swiata (Stany Zjednoczone, Japonia, Francja, Niemcy, Wielka Brytania, Włochy, Kanada)
3)Dziesięć spośród dwunastu panstw członkowskich Uni Europejskiej
4)Dwanaście spośród szesnastu panstw należących do NATO
5)Pięć spośród sześciu mocarstw atomowych
Są to panstwa o wielkim…
… w skali swiatowej rozpoczął w 1949r. ZSRR, powołując Rade Wzajemnej Pomocy Gospodarczej (RWPG), bedaca próba stworzenia własnej strefy wpływów gospodarczych. Dwa lata pozniej szesc panstw Europy Zachodniej utworzyło Europejska Wspólnotę Wegla i Stali, która w 1957r. przekształcono w Europejska Wspólnotę Gospodarcza (EWG), od 1992r. Unię Europejską. Najsilniejsza pozycje w swiecie przez jakis czas miała…
… wzajemnie się przenikają i kształtujja aktualną polityke zagraniczna rządów panstw.
Przeciwstawieniem otwartości jest izolacja. Koncepcja izolacjonizmu, w skrajnej postaci zbliżonej do ksenofobii, była jedna z podstaw polityki starożytnych Chin. Tendencje izolacjonistyczne pojawily się w XVIIw. W Japonii. Również Wielka Brytania na przełomie XIX i XXw. prowadziła polityke izolacjonizmu, pozostając…
... zobacz całą notatkę
Komentarze użytkowników (0)